1Kings:14

Գրք. 1Kings, Գլ. 14 [(1895)]

Գրք. 1Kings., Գլ. 14 [KJV]


14:1 Եւ եղեւ օր, եւ ասէ Յովնաթան որդի Սաւուղայ ցպատանին ցկապարճակիրն իւր. Եկ անցցուք ^[259]ի կիրճս այլազգեացն յայնկոյս``: Եւ հօր իւրում ոչ պատմեաց:	14:1 Now it came to pass upon a day, that Jonathan the son of Saul said unto the young man that bare his armour, Come, and let us go over to the Philistines' garrison, that [is] on the other side. But he told not his father:

14:2 Եւ Սաւուղ նստէր ի գլուխ Բլրոյն ընդ նռնենեաւն ի Մագդովղ. եւ էին ընդ նմա իբրեւ վեց հարեւր այր ի ժողովրդենէն:	14:2 And Saul tarried in the uttermost part of Gibeah under a pomegranate tree which [is] in Migron: and the people that [were] with him [were] about six hundred men:

14:3 Եւ Աքիա որդի Աքիտովբայ եղբօր ^[260]Քաբիելի, որդւոյ Փենեէսի որդւոյ ^[261]Ղեւեայ քահանայի Աստուծոյ ի Սելով որ կրէր զեփուդն. եւ ժողովուրդն ոչ գիտէր եթէ երթեալ իցէ Յովնաթան:	14:3 And Ahiah, the son of Ahitub, I- chabod' s brother, the son of Phinehas, the son of Eli, the LORD' S priest in Shiloh, wearing an ephod. And the people knew not that Jonathan was gone:

14:4 Եւ ի մէջ կրճին ընդ որ խնդրէր անցանել Յովնաթան ի ճամբար այլազգեացն ^[262]ի կիրճս. եւ`` քարաժայռք յայսմ կողմանէ, եւ քարաժայռք յայնմ կողմանէ, անուն միումն Բազէս, եւ անուն միւսումն Սենա:	14:4 And between the passages, by which Jonathan sought to go over unto the Philistines' garrison, [there was] a sharp rock on the one side, and a sharp rock on the other side: and the name of the one [was] Bozez, and the name of the other Seneh:

14:5 ^[263]Եւ ժայռ մի ի հիւսիսոյ որ երթայր ընդ Մաքմաս, եւ մեւս եւս ժայռ` որ երթայր ի հարաւոյ ի Գաբայէ:	14:5 The forefront of the one [was] situate northward over against Michmash, and the other southward over against Gibeah:

14:6 Եւ ասէ Յովնաթան ցպատանին ցկապարճակիրն իւր. Եկ անցցուք ^[264]ի կիրճս անթլփատիցն այնոցիկ, թերեւս արասցէ ինչ մեզ Տէր. զի ոչինչ է խտիր Տեառն ապրեցուցանել բազմօք կամ սակաւուք:	14:6 And Jonathan said to the young man that bare his armour, Come, and let us go over unto the garrison of these uncircumcised: it may be that the LORD will work for us: for [there is] no restraint to the LORD to save by many or by few:

14:7 Եւ ասէ ցնա կապարճակիրն իւր. Արա զամենայն ինչ յոր եւ յօժարեսցէ սիրտ քո. ահաւասիկ ես ընդ քեզ եմ. որպէս սիրտ քո` սիրտ իմ:	14:7 And his armourbearer said unto him, Do all that [is] in thine heart: turn thee; behold, I [am] with thee according to thy heart:

14:8 Եւ ասէ Յովնաթան. Ահաւասիկ մեք անցանեմք առ արսն, եւ ^[265]յափսիթերս երթիցուք առ նոսա:	14:8 Then said Jonathan, Behold, we will pass over unto [these] men, and we will discover ourselves unto them:

14:9 եթէ ասիցեն ցմեզ. Ի բաց կացէք այտի մինչեւ ^[266]պատմեսցուք ինչ`` ձեզ, զտեղի կալցուք եւ մի՛ ելցուք առ նոսա:	14:9 If they say thus unto us, Tarry until we come to you; then we will stand still in our place, and will not go up unto them:

14:10 Ապա թէ ասիցեն. Ելէք առ մեզ, ելցուք, զի մատնեաց զնոսա Տէր ի ձեռս մեր. այս լիցի մեզ նշանակ:	14:10 But if they say thus, Come up unto us; then we will go up: for the LORD hath delivered them into our hand: and this [shall be] a sign unto us:

14:11 Եւ մտին երկոքեան ^[267]ի կիրճս այլազգեացն. եւ ասեն այլազգիքն. Ահա Եբրայեցիքն ելանեն ի ծակուց իւրեանց ուր թաքուցեալ էին:	14:11 And both of them discovered themselves unto the garrison of the Philistines: and the Philistines said, Behold, the Hebrews come forth out of the holes where they had hid themselves:

14:12 Եւ պատասխանի ետուն արք ^[268]կրճացն եւ ասեն ցՅովնաթան եւ ցկապարճակիրն. Ելէք առ մեզ եւ ծանուսցուք ձեզ բանս: Եւ ասէ Յովնաթան ցկապարճակիրն իւր. Եկ զկնի իմ, զի մատնեաց զնոսա Տէր ի ձեռս Իսրայելի:	14:12 And the men of the garrison answered Jonathan and his armourbearer, and said, Come up to us, and we will shew you a thing. And Jonathan said unto his armourbearer, Come up after me: for the LORD hath delivered them into the hand of Israel:

14:13 Եւ ել Յովնաթան յափսիթերս, եւ կապարճակիրն նորա ^[269]ընդ նմա. եւ հայեցան ընդդէմ`` Յովնաթանու, եւ ^[270]եհար զնոսա. եւ կապարճակիրն տայր ստէպ`` զհետ նորա:	14:13 And Jonathan climbed up upon his hands and upon his feet, and his armourbearer after him: and they fell before Jonathan; and his armourbearer slew after him:

14:14 Եւ եղեն առաջին հարուածքն զոր եհար զնոսա Յովնաթան եւ կապարճակիրն իւր` իբրեւ քսան արանց, ^[271]նետիւք եւ բռնաքարամբք դաշտին:	14:14 And that first slaughter, which Jonathan and his armourbearer made, was about twenty men, within as it were an half acre of land, [which] a yoke:

14:15 Եւ եղեւ խռովութիւն յանդին, ի բանակին, եւ ^[272]ամենայն ժողովուրդն որ ի կիրճսն էին`` եւ ապականիչքն զարհուրեցան, ^[273]եւ ոչ կամէին աշխատել``. եւ դղրդեցաւ երկիրն, եւ եղեւ ահ ^[274]ի Տեառնէ:	14:15 And there was trembling in the host, in the field, and among all the people: the garrison, and the spoilers, they also trembled, and the earth quaked: so it was a very great trembling:

14:16 Եւ տեսին դէտքն Սաւուղայ ի Գաբաայ Բենիամինի, եւ ահա խռովեալ էր բանակն յայսկոյս յայնկոյս:	14:16 And the watchmen of Saul in Gibeah of Benjamin looked; and, behold, the multitude melted away, and they went on beating down:

14:17 Եւ ասէ Սաւուղ ցժողովուրդն որ ընդ նմա. Հանդէս արարէք եւ տեսէք ո՞վ երթեալ իցէ ի մէնջ: Եւ հանդէս արարին, եւ ոչ գտանէր Յովնաթան եւ կապարճակիր նորա:	14:17 Then said Saul unto the people that [were] with him, Number now, and see who is gone from us. And when they had numbered, behold, Jonathan and his armourbearer [were] not:

14:18 Եւ ասէ Սաւուղ ցԱքիա. Մատո ^[275]զեփուդդ: Քանզի նա կրէր զեփուդն.`` զի էր տապանակն Աստուծոյ յաւուր յայնմիկ առաջի Իսրայելի:	14:18 And Saul said unto Ahiah, Bring hither the ark of God. For the ark of God was at that time with the children of Israel:

14:19 Եւ եղեւ մինչդեռ խօսէր Սաւուղ ընդ քահանային, եւ աղաղակ ի բանակին այլազգեաց երթալով երթայր եւ յաճախէր. եւ ասէ Սաւուղ ցքահանայն. Ամփոփեա զձեռն քո:	14:19 And it came to pass, while Saul talked unto the priest, that the noise that [was] in the host of the Philistines went on and increased: and Saul said unto the priest, Withdraw thine hand:

14:20 Եւ ել Սաւուղ եւ ամենայն ժողովուրդն որ ընդ նմա, եւ եկին մինչեւ ցպատերազմն. եւ ահա եղեւ սուր առն ի վերայ ընկերի իւրոյ, եւ աղմուկ մեծ յոյժ:	14:20 And Saul and all the people that [were] with him assembled themselves, and they came to the battle: and, behold, every man' s sword was against his fellow, [and there was] a very great discomfiture:

14:21 Եւ ^[276]ծառայքն որ էին ընդ այլազգիսն յերէկն եւ յեռանդն` որ ելեալ էին ընդ բանակին, դարձան անդրէն լինել ընդ Իսրայելի եւ ընդ Սաւուղայ եւ Յովնաթանու:	14:21 Moreover the Hebrews [that] were with the Philistines before that time, which went up with them into the camp [from the country] round about, even they also [turned] to be with the Israelites that [were] with Saul and Jonathan:

14:22 Եւ ամենայն Իսրայէլ որ թաքուցեալ էին ի լերինն Եփրեմի, իբրեւ լուան եթէ փախեան այլազգիքն, խմբեցան եւ նոքա եւս զհետ նոցա ի պատերազմ:	14:22 Likewise all the men of Israel which had hid themselves in mount Ephraim, [when] they heard that the Philistines fled, even they also followed hard after them in the battle:

14:23 Եւ փրկեաց Տէր յաւուր յայնմիկ զԻսրայէլ, եւ պատերազմն պատեցաւ զԲեթաւանաւ:	14:23 So the LORD saved Israel that day: and the battle passed over unto Beth- aven:

14:24 ^[277]Եւ ամենայն ժողովուրդն էր ընդ Սաւուղայ իբրեւ տասն հազար արանց. եւ էր պատերազմ ցրուեալ ընդ ամենայն քաղաքսն ի լերինն Եփրեմի: Եւ Սաւուղ անգիտացաւ անգիտութիւն յաւուր յայնմիկ, եւ նզովեաց`` զժողովուրդն` եւ ասէ. Անիծեալ լիցի մարդն որ կերիցէ հաց մինչեւ ցերեկոյ. եւ խնդրեցից վրէժ ի թշնամեաց իմոց: Եւ ոչ ճաշակեաց ամենայն ժողովուրդն հաց:	14:24 And the men of Israel were distressed that day: for Saul had adjured the people, saying, Cursed [be] the man that eateth [any] food until evening, that I may be avenged on mine enemies. So none of the people tasted [any] food:

14:25 եւ ամենայն ^[278]երկիրն ճաշէր. եւ անդ էր անտառ մեղուաց հանդէպ անդին:	14:25 And all [they of] the land came to a wood; and there was honey upon the ground:

14:26 Եւ եմուտ զօրն ^[279]ի մեղուանոցն, եւ անցանէին քրթմնջելով``. եւ չ էր ոք որ դարձուցանէր զձեռն իւր ի բերան իւր. քանզի երկեաւ ժողովուրդն յերդմանէն ^[280]Տեառն:	14:26 And when the people were come into the wood, behold, the honey dropped; but no man put his hand to his mouth: for the people feared the oath:

14:27 Եւ Յովնաթանու չ էր լուեալ եթէ երդմնեցոյց հայր նորա զժողովուրդն, եւ կարկառ զծագ գաւազանի իւրոյ որ ի ձեռին իւրում, եւ եհար ի խորիսխ մեղու. եւ դարձոյց զձեռն իւր ի բերան իւր, եւ բացան աչք նորա:	14:27 But Jonathan heard not when his father charged the people with the oath: wherefore he put forth the end of the rod that [was] in his hand, and dipped it in an honeycomb, and put his hand to his mouth; and his eyes were enlightened:

14:28 Եւ պատասխանի ետ ոմն ի զօրուէ անտի եւ ասէ. Երդմնեցուցանելով երդմնեցոյց հայր քո զժողովուրդս եւ ասէ. Անիծեալ լիցի այր որ կերիցէ հաց մինչեւ ցերեկոյ: Եւ լքաւ ժողովուրդն:	14:28 Then answered one of the people, and said, Thy father straitly charged the people with an oath, saying, Cursed [be] the man that eateth [any] food this day. And the people were faint:

14:29 Եւ ^[281]իբրեւ գիտաց`` Յովնաթան ասէ. Կորոյս հայր իմ զերկիրս. զի եթէ տեսին աչք իմ, վասն զի ճաշակեցի սակաւ մի ի մեղուէս յայսմանէ:	14:29 Then said Jonathan, My father hath troubled the land: see, I pray you, how mine eyes have been enlightened, because I tasted a little of this honey:

14:30 եթէ ուտելով կերեալ էր այսօր ժողովրդեանն յաւարէ թշնամեաց իւրեանց զոր գտին, մեծամեծ հարուածս առնէին յայլազգիսն:	14:30 How much more, if haply the people had eaten freely to day of the spoil of their enemies which they found? for had there not been now a much greater slaughter among the Philistines:

14:31 Եւ ^[282]եհար յաւուր յայնմիկ յայլազգեացն ^[283]ի Մաքմաս. եւ աշխատեցաւ ժողովուրդն յոյժ:	14:31 And they smote the Philistines that day from Michmash to Aijalon: and the people were very faint:

14:32 Եւ յարձակեցաւ ժողովուրդն յաւարն. եւ ա՛ռ ժողովուրդն զհօտս եւ զանդեայս եւ զծնունդս արջառոց, եւ սպանանէր ի վերայ երկրի, եւ ուտէր ժողովուրդն հանդերձ արեամբն:	14:32 And the people flew upon the spoil, and took sheep, and oxen, and calves, and slew [them] on the ground: and the people did eat [them] with the blood:

14:33 Ազդ եղեւ Սաւուղայ եւ ասեն, թէ` Մեղաւ ժողովուրդն Տեառն. զի կերան արեամբ հանդերձ: Եւ ասէ Սաւուղ. ^[284]Ի Գեթթամա անօրինեցայք``. թաւալեցուցէք ինձ այսր վէմ մի մեծ:	14:33 Then they told Saul, saying, Behold, the people sin against the LORD, in that they eat with the blood. And he said, Ye have transgressed: roll a great stone unto me this day:

14:34 Եւ ասէ Սաւուղ. Սփռեցայք ընդ ժողովուրդդ եւ ասացէք ցդոսա մատուցանել այսր զիւրաքանչիւր արջառ իւր եւ զիւրաքանչիւր ոչխար իւր, եւ սպանէք ի վերայ դորա եւ կերայք զդոսա. եւ մի՛ մեղանչէք Տեառն ուտելով հանդերձ արեամբ: Եւ մատոյց ժողովուրդն իւրաքանչիւր ^[285]որ ի ձեռին իւրում`` զցայգն, եւ սպանանէին անդ:	14:34 And Saul said, Disperse yourselves among the people, and say unto them, Bring me hither every man his ox, and every man his sheep, and slay [them] here, and eat; and sin not against the LORD in eating with the blood. And all the people brought every man his ox with him that night, and slew [them] there:

14:35 Եւ շինեաց անդ Սաւուղ սեղան Տեառն. զայն նախ սկսաւ Սաւուղ շինել սեղան Տեառն:	14:35 And Saul built an altar unto the LORD: the same was the first altar that he built unto the LORD:

14:36 Եւ ասէ Սաւուղ. Իջցուք զհետ այլազգեացն զցայգս եւ յափշտակեսցուք ի նոցանէն մինչեւ լուսասցի օր, եւ մի՛ թողցուք ի նոցանէ այր: Եւ ասեն ցնա. Զամենայն զոր ինչ հաճոյ թուի առաջի աչաց քոց` արա: Ասէ քահանայն. Մատիցուք աստ առ Աստուած:	14:36 And Saul said, Let us go down after the Philistines by night, and spoil them until the morning light, and let us not leave a man of them. And they said, Do whatsoever seemeth good unto thee. Then said the priest, Let us draw near hither unto God:

14:37 Եւ եհարց Սաւուղ զԱստուած. Իջցո՞ւք զհետ այլազգեացն, եթէ մատնեսցե՞ս զնոսա ի ձեռս Իսրայելի: Եւ ոչ արար նմա պատասխանի Տէր յաւուր յայնմիկ:	14:37 And Saul asked counsel of God, Shall I go down after the Philistines? wilt thou deliver them into the hand of Israel? But he answered him not that day:

14:38 Եւ ասէ Սաւուղ. ^[286]Մատուցէք այսր զամենայն ազգս Իսրայելի``, եւ գիտասջիք եւ տեսջիք թէ վասն ո՞յր եղեն այսօր մեղքս այսոքիկ:	14:38 And Saul said, Draw ye near hither, all the chief of the people: and know and see wherein this sin hath been this day:

14:39 Զի կենդանի է Տէր որ փրկեաց զԻսրայէլ, եթէ զՅովնաթանայ որդւոյ իմոյ տացէ պատասխանի, մահու մեռցի: Եւ ոչ ոք էր որ տայր պատասխանի յամենայն ժողովրդենէն:	14:39 For, [as] the LORD liveth, which saveth Israel, though it be in Jonathan my son, he shall surely die. But [there was] not a man among all the people [that] answered him:

14:40 Եւ ասէ ցամենայն այր Իսրայելի. Դուք լիջիք ի մի կողմն, եւ ես եւ Յովնաթան որդի իմ եղիցուք ի մի կողմն: Եւ ասէ ժողովուրդն ցՍաւուղ. Որ ինչ հաճոյ իցէ առաջի աչաց քոց` արա:	14:40 Then said he unto all Israel, Be ye on one side, and I and Jonathan my son will be on the other side. And the people said unto Saul, Do what seemeth good unto thee:

14:41 Եւ ասէ Սաւուղ. Տէր Աստուած Իսրայելի, ^[287]զի՞ է զի ոչ ետուր պատասխանի ծառայի քում յաւուր յայնմիկ. եթէ յիս իցեն այսօր եւ եթէ ի Յովնաթան յորդի իմ անօրէնութիւնք, տուր յայտնութիւն եւ եթէ ի ժողովրդեան քում Իսրայելի իցէ անիրաւութիւն` տուր քաւութիւն: Եւ արկին վիճակս Յովնաթանու եւ Սաւուղայ``. եւ ել ժողովուրդն արտաքս:	14:41 Therefore Saul said unto the LORD God of Israel, Give a perfect [lot]. And Saul and Jonathan were taken: but the people escaped:

14:42 Եւ ասէ Սաւուղ. Արկէք վիճակ ընդ իս եւ ընդ Յովնաթան որդի իմ. ^[288]եւ որում հանցէ Տէր զվիճակն` մեռցի: Եւ ասէ ժողովուրդն ցՍաւուղ. Մի՛ լիցի բանդ այդ: Եւ ստիպեաց Սաւուղ զժողովուրդն, եւ արկին ընդ նա եւ ընդ Յովնաթան որդի նորա.`` եւ ել վիճակն Յովնաթանու:	14:42 And Saul said, Cast [lots] between me and Jonathan my son. And Jonathan was taken:

14:43 Եւ ասէ Սաւուղ ցՅովնաթան. Պատմեա ինձ զի՞նչ արարեր: Եւ պատմեաց նմա Յովնաթան եւ ասէ. Ճաշակելով ճաշակեցի ծայրիւ գաւազանին որ ի ձեռին իմում սակաւ մի մեղր, եւ ահա մեռանիմ ես:	14:43 Then Saul said to Jonathan, Tell me what thou hast done. And Jonathan told him, and said, I did but taste a little honey with the end of the rod that [was] in mine hand, [and], lo, I must die:

14:44 Եւ ասէ ցնա Սաւուղ. Օն եւ օն արասցէ ինձ Աստուած եւ օն եւ օն յաւելցէ, եթէ ոչ մահու մեռանիցիս ^[289]այսօր:	14:44 And Saul answered, God do so and more also: for thou shalt surely die, Jonathan:

14:45 Եւ ասէ ժողովուրդն ցՍաւուղ. Քաւ լիցի եթէ մեռանիցի ^[290]այսօր, որ արար զփրկութիւնս զայս մեծ Իսրայելի. կենդանի է Տէր եթէ անկցի ի հերոյ գլխոյ նորա յերկիր. զի ^[291]ժողովուրդս Աստուծոյ արար զմեղս զայսոսիկ: Եւ եկաց ժողովուրդն յաղօթս առ Տէր վասն Յովնաթանու յաւուր յայնմիկ``, եւ ոչ մեռաւ:	14:45 And the people said unto Saul, Shall Jonathan die, who hath wrought this great salvation in Israel? God forbid: [as] the LORD liveth, there shall not one hair of his head fall to the ground; for he hath wrought with God this day. So the people rescued Jonathan, that he died not:

14:46 Եւ դարձաւ Սաւուղ յայլազգեացն, եւ այլազգիքն գնացին ի տեղիս իւրեանց:	14:46 Then Saul went up from following the Philistines: and the Philistines went to their own place:

14:47 Եւ եհաս Սաւուղայ թագաւորել, ^[292]եւ վիճակեցաւ`` ի վերայ Իսրայելի. եւ տայր պատերազմ շուրջ ընդ ամենայն թշնամիս իւր, ընդ Մովաբայ եւ ընդ որդիսն Ամոնայ եւ ընդ որդիսն Եդովմայ ^[293]եւ ընդ Բեթովրայ`` եւ ընդ թագաւորին Սուբայ եւ ընդ այլազգիսն. եւ ուր շրջէր` փրկէր:	14:47 So Saul took the kingdom over Israel, and fought against all his enemies on every side, against Moab, and against the children of Ammon, and against Edom, and against the kings of Zobah, and against the Philistines: and whithersoever he turned himself, he vexed:

14:48 Եւ առնէր զօրութիւնս սաստիկս. եւ եհար զԱմաղէկ, եւ ապրեցոյց զԻսրայէլ ի ձեռաց կոխողաց նորա:	14:48 And he gathered an host, and smote the Amalekites, and delivered Israel out of the hands of them that spoiled them:

14:49 Եւ էին որդիք Սաւուղայ Յովնաթան եւ Յեսսուր եւ Մեղքիսաւէ. եւ անուանք երկուց դստերաց նորա, անուն անդրանկանն Մերոբ, եւ անուն երկրորդին Մեղքող:	14:49 Now the sons of Saul were Jonathan, and Ishui, and Melchi- shua: and the names of his two daughters [were these]; the name of the firstborn Merab, and the name of the younger Michal:

14:50 Եւ անուն կնոջ նորա Աքինոամ դուստր Աքիմասայ. եւ անուն զօրավարին նորա Աբեններ, որդի Ներեայ որդւոյ ^[294]ընտանւոյ Սաւուղայ:	14:50 And the name of Saul' s wife [was] Ahinoam, the daughter of Ahimaaz: and the name of the captain of his host [was] Abner, the son of Ner, Saul' s uncle:

14:51 Եւ Կիս` հայր Սաւուղայ, եւ Ներ` հայր Աբեններայ, ^[295]որդիք Յամինայ որդւոյ Աբիելի` երեսուն եւ ութ:	14:51 And Kish [was] the father of Saul; and Ner the father of Abner [was] the son of Abiel:

14:52 Եւ էր պատերազմ սաստիկ ընդ այլազգիսն զամենայն աւուրս Սաւուղայ. եւ տեսեալ Սաւուղայ զամենայն զօրաւոր եւ զամենայն որդի զօրութեան, ժողովեաց զնոսա առ ինքն:	14:52 And there was sore war against the Philistines all the days of Saul: and when Saul saw any strong man, or any valiant man, he took him unto him: