Գրք. 3Kings, Գլ. 18   [(1895)] Գրք. 3Kings., Գլ. 18   [KJV]

18:1
Եւ եղեւ յետ աւուրց բազմաց եւ բան Տեառն եղեւ առ Եղիա յամին երրորդի, եւ ասէ. Երթ եւ երեւեաց Աքաաբու, եւ տաց անձրեւ ի վերայ երեսաց երկրի:
18:1
And it came to pass [after] many days, that the word of the LORD came to Elijah in the third year, saying, Go, shew thyself unto Ahab; and I will send rain upon the earth:
18:2
Եւ չոգաւ Եղիա երեւել Աքաաբու. եւ սով սաստիկ էր ի Սամարիա:
18:2
And Elijah went to shew himself unto Ahab. And [there was] a sore famine in Samaria:
18:3
Եւ կոչեաց Աքաաբ զԱբդիու զհազարապետ իւր. եւ Աբդիու երկիւղած էր ի Տեառնէ յոյժ:
18:3
And Ahab called Obadiah, which [was] the governor of [his] house. ( Now Obadiah feared the LORD greatly:
18:4
եւ եղեւ ի կոտորել Յեզաբելայ զմարգարէսն Տեառն, ա՛ռ Աբդիու հարեւր այր մարգարէ, եւ թաքոյց զնոսա յիսուն յիսուն յայրի, եւ կերակրեաց զնոսա հացիւ եւ ջրով:
18:4
For it was [so], when Jezebel cut off the prophets of the LORD, that Obadiah took an hundred prophets, and hid them by fifty in a cave, and fed them with bread and water:
18:5
Եւ ասէ արքայ ցԱբդիու. Եկ շրջեսցուք ընդ երկիրդ առ ամենայն աղբերբք ջրոց եւ առ հեղեղատօք, թերեւս գտցուք խոտ եւ ապրեցուսցուք զձիս եւ զջորիս, եւ ոչ սատակեսցին յանասնոց:
18:5
And Ahab said unto Obadiah, Go into the land, unto all fountains of water, and unto all brooks: peradventure we may find grass to save the horses and mules alive, that we lose not all the beasts:
18:6
Եւ [397]բաժանեաց իւրեանց զճանապարհն շրջել``. Աքաաբ գնաց ընդ մի ճանապարհ միայն, եւ Աբդիու գնաց ընդ այլ ճանապարհ միայն:
18:6
So they divided the land between them to pass throughout it: Ahab went one way by himself, and Obadiah went another way by himself:
18:7
Եւ էր Աբդիու ի ճանապարհին, եւ եկն ել Եղիա ընդ առաջ նորա [398]միայն, եւ աճապարեաց Աբդիու անկաւ ի վերայ երեսաց իւրոց եւ ասէ. Եթէ դո՞ւ իցես տէր իմ Եղիա:
18:7
And as Obadiah was in the way, behold, Elijah met him: and he knew him, and fell on his face, and said, [Art] thou that my lord Elijah:
18:8
Եւ ասէ Եղիա. Ես եմ. երթ ասա ցտէր քո եթէ` Ահաւասիկ Եղիա:
18:8
And he answered him, I [am]: go, tell thy lord, Behold, Elijah:
18:9
Եւ ասէ Աբդիու. Զի՞նչ մեղայ, զի մատնես զծառայ քո ի ձեռս Աքաաբու սպանանել զիս:
18:9
And he said, What have I sinned, that thou wouldest deliver thy servant into the hand of Ahab, to slay me:
18:10
Կենդանի է Տէր Աստուած քո, եթէ իցէ ազգ կամ թագաւորութիւն ուր ոչ առաքեաց Տէր իմ խնդրել զքեզ. եւ ասեն թէ` չէ ուրեք. եւ [399]այրեաց զթագաւորութիւնն եւ զաշխարհ նորա`` զի ոչ եգիտ զքեզ:
18:10
As the LORD thy God liveth, there is no nation or kingdom, whither my lord hath not sent to seek thee: and when they said, [He is] not [there]; he took an oath of the kingdom and nation, that they found thee not:
18:11
Եւ արդ դու ասես, թէ` Երթ եւ պատմեա տեառն քում թէ` Ահաւասիկ Եղիա:
18:11
And now thou sayest, Go, tell thy lord, Behold, Elijah:
18:12
եւ եղիցի եթէ ես երթայցեմ ի քէն, եւ Հոգի Տեառն առնուցու զքեզ յերկիր զոր ոչ գիտիցեմ, եւ մտանիցեմ պատմել Աքաաբու, եւ ոչ գտանիցէ զքեզ, եւ սպանանիցէ զիս. եւ ծառայ քո երկիւղած է ի Տեառնէ ի մանկութենէ իւրմէ:
18:12
And it shall come to pass, [as soon as] I am gone from thee, that the Spirit of the LORD shall carry thee whither I know not; and [so] when I come and tell Ahab, and he cannot find thee, he shall slay me: but I thy servant fear the LORD from my youth:
18:13
Եւ ո՞չ պատմեցաւ տեառն իմում զոր ինչ արարի ես ի կոտորել Յեզաբելայ զմարգարէսն Տեառն. թաքուցի ի մարգարէիցն Տեառն հարեւր այր` յիսուն յիսուն այր յայրի, եւ կերակրեցի զնոսա հացիւ եւ ջրով:
18:13
Was it not told my lord what I did when Jezebel slew the prophets of the LORD, how I hid an hundred men of the LORD' S prophets by fifty in a cave, and fed them with bread and water:
18:14
Եւ արդ դու ասես ցիս. Երթ եւ ասա տեառն քում թէ` Ահաւասիկ Եղիա, եւ սպանանիցէ զիս:
18:14
And now thou sayest, Go, tell thy lord, Behold, Elijah [is here]: and he shall slay me:
18:15
Եւ ասէ Եղիա. Կենդանի է Տէր զօրութեանց, որոյ կացի առաջի նորա, զի այսօր երեւեցայց նմա:
18:15
And Elijah said, [As] the LORD of hosts liveth, before whom I stand, I will surely shew myself unto him to day:
18:16
Եւ գնաց Աբդիու ընդ առաջ Աքաաբու եւ պատմեաց նմա. եւ ընթացաւ Աքաաբ եւ գնաց ընդ առաջ Եղիայի:
18:16
So Obadiah went to meet Ahab, and told him: and Ahab went to meet Elijah:
18:17
Եւ եղեւ իբրեւ ետես Աքաաբ զԵղիա, ասէ Աքաաբ ցԵղիա, եթէ` Դո՞ւ իցես խանգարիչն Իսրայելի:
18:17
And it came to pass, when Ahab saw Elijah, that Ahab said unto him, [Art] thou he that troubleth Israel:
18:18
Եւ ասէ Եղիա. Ես ոչ խանգարեմ զԻսրայէլ, այլ դու եւ տուն հօր քո, ի թողուլ ձեր [400]զՏէր Աստուած ձեր`` եւ երթալ զհետ Բահաղիմայցն:
18:18
And he answered, I have not troubled Israel; but thou, and thy father' s house, in that ye have forsaken the commandments of the LORD, and thou hast followed Baalim:
18:19
Եւ արդ առաքեա ժողովեա առ իս զամենայն Իսրայէլ ի լեառն Կարմեղոս, եւ զմարգարէսն Բահաղու զչորեքհարեւր եւ զյիսուն, [401]եւ զմարգարէսն ամօթոյ զչորեքհարեւր եւ զյիսուն,`` եւ զմարգարէսն անտառաց զչորեքհարեւր, որ ուտեն զսեղանն Յեզաբելայ:
18:19
Now therefore send, [and] gather to me all Israel unto mount Carmel, and the prophets of Baal four hundred and fifty, and the prophets of the groves four hundred, which eat at Jezebel' s table:
18:20
Եւ առաքեաց Աքաաբ ընդ ամենայն Իսրայէլ, եւ ժողովեաց զմարգարէսն ի լեառնն Կարմեղոս:
18:20
So Ahab sent unto all the children of Israel, and gathered the prophets together unto mount Carmel:
18:21
Եւ [402]մերձեցոյց Եղիա զամենայն`` ժողովուրդն, եւ ասէ ցնոսա Եղիա. Մինչեւ ցե՞րբ կաղայք յերկուս հետս. եթէ Տէր է Աստուած, երթայք զհետ նորա, եւ եթէ Բահաղն իցէ, երթայք զհետ նորա: Եւ ոչ ետ ժողովուրդն նմա պատասխանի:
18:21
And Elijah came unto all the people, and said, How long halt ye between two opinions? if the LORD [be] God, follow him: but if Baal, [then] follow him. And the people answered him not a word:
18:22
Եւ ասէ Եղիա ցժողովուրդն. Ես մնացեալ եմ մարգարէ Տեառն միայն, եւ մարգարէք Բահաղու արք չորքհարեւր եւ յիսուն [403]եւ մարգարէք անտառին` չորեքհարեւր:
18:22
Then said Elijah unto the people, I, [even] I only, remain a prophet of the LORD; but Baal' s prophets [are] four hundred and fifty men:
18:23
Տացեն մեզ երկուս եզինս, եւ ընտրեսցեն իւրեանց զմին, եւ յօշեսցեն եւ դիցեն ի վերայ փայտից, եւ հուր մի՛ դիցեն. եւ ես արարից զմեւս եզնն, եւ եդից ի վերայ փայտից, եւ հուր ոչ մատուցից:
18:23
Let them therefore give us two bullocks; and let them choose one bullock for themselves, and cut it in pieces, and lay [it] on wood, and put no fire [under]: and I will dress the other bullock, and lay [it] on wood, and put no fire:
18:24
Եւ կարդասջիք զանուն աստուածոցն ձերոց, եւ ես կոչեցից զանուն Տեառն [404]Աստուծոյ իմոյ``. եւ եղիցի աստուած որ լուիցէ հրով` նա է Աստուած: Պատասխանի ետուն ամենայն ժողովուրդն եւ ասեն. Բարի է բանդ [405]զոր խօսեցար:
18:24
And call ye on the name of your gods, and I will call on the name of the LORD: and the God that answereth by fire, let him be God. And all the people answered and said, It is well spoken:
18:25
Եւ ասէ Եղիա ցմարգարէսն [406]ամօթոյ. Ընտրեցէք դուք ձեզ զուարակ մի, եւ արարէք յառաջագոյն, քանզի դուք բազում էք. եւ կարդացէք զանուն աստուածոցն ձերոց. եւ հուր մի՛ դնէք ի վերայ:
18:25
And Elijah said unto the prophets of Baal, Choose you one bullock for yourselves, and dress [it] first; for ye [are] many; and call on the name of your gods, but put no fire:
18:26
Եւ առին զզուարակն զոր ետ նոցա, եւ արարին. եւ կարդացին զանուն Բահաղու յայգուէ մինչեւ ցհասարակ օր. եւ ասէին. Լուր մեզ, Բահաղ, [407]լուր մեզ:`` Եւ ոչ գոյր բարբառ եւ ոչ ունկնդրութիւն. եւ ընթանային շուրջ զսեղանովն զոր արարին:
18:26
And they took the bullock which was given them, and they dressed [it], and called on the name of Baal from morning even until noon, saying, O Baal, hear us. But [there was] no voice, nor any that answered. And they leaped upon the altar which was made:
18:27
Եւ եղեւ ի մէջօրէին եւ այպանեաց զնոսա Եղիա [408]Թեզբացի եւ ասէ. Մեծաձայն կարդացէք, զի աստուած [409]է, թերեւս զբօսանք ինչ իցեն նմա, եւ միանգամայն թերեւս առնիցէ հրաման``, կամ թէ ի քուն իցէ եւ յառնիցէ:
18:27
And it came to pass at noon, that Elijah mocked them, and said, Cry aloud: for he [is] a god; either he is talking, or he is pursuing, or he is in a journey, [or] peradventure he sleepeth, and must be awaked:
18:28
Եւ կարդային մեծաձայն, եւ ցտէին ըստ օրինի իւրեանց սրով եւ գեղարդեամբք մինչեւ ցհեղուլ արեան ի վերայ նոցա:
18:28
And they cried aloud, and cut themselves after their manner with knives and lancets, till the blood gushed out upon them:
18:29
Եւ եղեւ իբրեւ մերձեցան յընդերեկսն, եւ մարգարէանային մինչեւ ցժամանակ մատուցանելոյ զոհին, եւ ոչ գոյր [410]ձայն. եւ խօսեցաւ Եղիա Թեզբացի ընդ մարգարէս գարշելեացն եւ ասէ. Ի բաց կացէք, արդ ես արարից զողջակէզն իմ: Եւ ի բաց կացին եւ գնացին:
18:29
And it came to pass, when midday was past, and they prophesied until the [time] of the offering of the [evening] sacrifice, that [there was] neither voice, nor any to answer, nor any that regarded:
18:30
Եւ ասէ Եղիա ցժողովուրդն. Մատերուք առ իս: Եւ մատեան ամենայն ժողովուրդն առ նա. եւ ողջացոյց զսեղանն Տեառն զկործանեալ:
18:30
And Elijah said unto all the people, Come near unto me. And all the people came near unto him. And he repaired the altar of the LORD [that was] broken down:
18:31
Եւ ա՛ռ Եղիա երկոտասան քար ըստ թուոյ ցեղիցն [411]Իսրայելի, որպէս խօսեցաւ Տէր ընդ նմա եւ ասէ. Իսրայէլ եղիցի անուն քո:
18:31
And Elijah took twelve stones, according to the number of the tribes of the sons of Jacob, unto whom the word of the LORD came, saying, Israel shall be thy name:
18:32
Եւ շինեաց [412]զքարինսն յանուն Տեառն, եւ արար [413]ծով որ տանէր երկուց գրուաց սերմն շուրջ զսեղանովն:
18:32
And with the stones he built an altar in the name of the LORD: and he made a trench about the altar, as great as would contain two measures of seed:
18:33
Եւ եդէզ զշերտսն [414]ի վերայ սեղանոյն զոր արար``, եւ յօշեաց զողջակէզն եւ եդէզ ի վերայ շերտիցն [415]եւ եդէզ ի վերայ սեղանոյն:
18:33
And he put the wood in order, and cut the bullock in pieces, and laid [him] on the wood, and said, Fill four barrels with water, and pour [it] on the burnt sacrifice, and on the wood:
18:34
եւ ասէ. Առէք ինձ չորս սափորս ջրոյ, եւ հեղէք ի վերայ ողջակիզիդ եւ ի վերայ շերտիցդ: Եւ ասէ. Կրկնեցէք: Եւ կրկնեցին: Եւ ասէ. Երեքկնեցէք: Եւ երեքկնեցին:
18:34
And he said, Do [it] the second time. And they did [it] the second time. And he said, Do [it] the third time. And they did [it] the third time:
18:35
Եւ գնայր ջուրն շուրջ զսեղանովն, եւ [416]զծովն լցին ջրով:
18:35
And the water ran round about the altar; and he filled the trench also with water:
18:36
Եւ եղեւ ի ժամու մատուցանելոյ պատարագին աղաղակեաց Եղիա յերկինս, եւ ասէ. Տէր Աստուած Աբրահամու եւ Իսահակայ եւ Իսրայելի, այսօր ծանիցեն եթէ դու ես Տէր Աստուած Իսրայելի, եւ ես ծառայ քո. եւ [417]ես արարի`` զգործս զայսոսիկ:
18:36
And it came to pass at [the time of] the offering of the [evening] sacrifice, that Elijah the prophet came near, and said, LORD God of Abraham, Isaac, and of Israel, let it be known this day that thou [art] God in Israel, and [that] I [am] thy servant, and [that] I have done all these things at thy word:
18:37
լուր ինձ, Տէր, լուր ինձ [418]հրով. եւ ծանիցէ ժողովուրդս թէ դու ես Տէր Աստուած, եւ դու դարձուցեր զսիրտ ժողովրդեանս այսորիկ յետս:
18:37
Hear me, O LORD, hear me, that this people may know that thou [art] the LORD God, and [that] thou hast turned their heart back again:
18:38
Եւ անկաւ հուր ի Տեառնէ [419]յերկնից, եւ եկեր զողջակէզսն եւ զշերտսն, եւ [420]զհողն եւ զջուրն որ [421]ի ծովուն լափեաց հուրն:
18:38
Then the fire of the LORD fell, and consumed the burnt sacrifice, and the wood, and the stones, and the dust, and licked up the water that [was] in the trench:
18:39
Իբրեւ ետես ամենայն ժողովուրդն, անկան ի վերայ երեսաց իւրեանց եւ ասեն. Արդարեւ Տէր, նա է Աստուած, Տէր, նա է Աստուած:
18:39
And when all the people saw [it], they fell on their faces: and they said, The LORD, he [is] the God; the LORD, he [is] the God:
18:40
Եւ ասէ Եղիա ցժողովուրդն. Կալարուք զմարգարէսն Բահաղու, եւ մի՛ ոք ապրեսցի ի նոցանէ: Եւ կալան զնոսա. եւ իջոյց զնոսա Եղիա ի հեղեղատն Կիսոնի եւ կոտորեաց զնոսա անդ:
18:40
And Elijah said unto them, Take the prophets of Baal; let not one of them escape. And they took them: and Elijah brought them down to the brook Kishon, and slew them there:
18:41
Եւ ասէ Եղիա ցԱքաաբ. Ել, կեր եւ արբ, զի ոտնաձայն [422]անձրեւի է:
18:41
And Elijah said unto Ahab, Get thee up, eat and drink; for [there is] a sound of abundance of rain:
18:42
Եւ ել Աքաաբ ուտել եւ ըմպել. եւ Եղիա ել ի գլուխ լերինն Կարմեղայ, եւ խոնարհեցաւ յերկիր, եւ եդ զերեսս իւր ի մէջ ծնգաց իւրոց:
18:42
So Ahab went up to eat and to drink. And Elijah went up to the top of Carmel; and he cast himself down upon the earth, and put his face between his knees:
18:43
եւ ասէ ցպատանեակն իւր. Ել եւ հայեաց ընդ ճանապարհ ծովու: Եւ ել եւ հայեցաւ պատանեակն, եւ ասէ. Ոչ ինչ է: Եւ ասէ Եղիա. Աղէ դու դարձիր եւթն անգամ:
18:43
And said to his servant, Go up now, look toward the sea. And he went up, and looked, and said, [There is] nothing. And he said, Go again seven times:
18:44
Եւ դարձաւ պատանեակն եւթն անգամ. եւ եղեւ յետ եւթներորդում նուագին, եւ ահա ամպ մի փոքրիկ իբրեւ զթաթ առն [423]հանէր ջուր``. եւ ասէ. Ել եւ ասա ցԱքաաբ. Լծեա զկառս քո եւ էջ, գուցէ հասանիցէ քեզ անձրեւ:
18:44
And it came to pass at the seventh time, that he said, Behold, there ariseth a little cloud out of the sea, like a man' s hand. And he said, Go up, say unto Ahab, Prepare [thy chariot], and get thee down, that the rain stop thee not:
18:45
Եւ եղեւ մինչ նա այսր եւ անդր դառնայր, երկինք մթացան ամպովք եւ հողմով, եւ եղեւ անձրեւ մեծ. եւ [424]լայր եւ երթայր Աքաաբ յԵզրայէլ:
18:45
And it came to pass in the mean while, that the heaven was black with clouds and wind, and there was a great rain. And Ahab rode, and went to Jezreel:
18:46
Եւ ձեռն Տեառն եղեւ ի վերայ Եղիայի. եւ պնդեաց զմէջ իւր եւ ընթացաւ առաջի Աքաաբու, մինչեւ մտանել յԵզրայէլ:
18:46
And the hand of the LORD was on Elijah; and he girded up his loins, and ran before Ahab to the entrance of Jezreel: