6:1 Եւ հաճոյ թուեցաւ առաջի Դարեհի, եւ կացոյց ի վերայ թագաւորութեանն նախարարս հարեւր եւ քսան, զի իցեն յամենայն թագաւորութեան նորա:
|
6:1 It pleased Darius to set over the kingdom an hundred and twenty princes, which should be over the whole kingdom:
|
6:2 եւ ի վերայ նոցա երիս հրամանատարս, եւ մի ի նոցանէ էր Դանիէլ, [92]տալ նոցա նախարարացն հրաման, զի արքայ աշխատ ինչ մի՛ լիցի:
|
6:2 And over these three presidents; of whom Daniel [was] first: that the princes might give accounts unto them, and the king should have no damage:
|
6:3 Եւ Դանիէլ առաւել էր քան [93]զնոսա, զի հոգի առաւել գոյր ի նմա. եւ թագաւորն [94]կացոյց զնա ի վերայ ամենայն արքայութեան իւրոյ:
|
6:3 Then this Daniel was preferred above the presidents and princes, because an excellent spirit [was] in him; and the king thought to set him over the whole realm:
|
6:4 Եւ հրամատարքն եւ նախարարքն [95]նախանձէին, եւ`` խնդրէին պատճառս զԴանիելէ[96]. եւ ամենեւին պատճառս եւ յանցանս [97]եւ բաղբաղայս`` ոչ գտանէին զնմանէ, քանզի հաւատարիմ [98]էր:
|
6:4 Then the presidents and princes sought to find occasion against Daniel concerning the kingdom; but they could find none occasion nor fault; forasmuch as he [was] faithful, neither was there any error or fault found in him:
|
6:5 Եւ ասեն հրամանատարքն``. չգտանեմք ուստեք պատճառս զԴանիելէ, բայց եթէ յօրէնս Աստուծոյ իւրոյ:
|
6:5 Then said these men, We shall not find any occasion against this Daniel, except we find [it] against him concerning the law of his God:
|
6:6 Յայնժամ հրամանատարքն եւ նախարարքն [99]կացին առաջի թագաւորին, եւ ասեն ցնա.`` Դարեհ արքայ, յաւիտեան կեաց:
|
6:6 Then these presidents and princes assembled together to the king, and said thus unto him, King Darius, live for ever:
|
6:7 Խորհուրդ արարին [100]ամենեքեան որ են ի թագաւորութեան քում``, զօրավարք եւ նախարարք, իշխանք եւ կուսակալք, հաստատել արքունի հաստատութեամբ, եւ [101]զօրացուցանել ուխտ`` մի. զի եթէ խնդրեսցէ ոք խնդրուածս յամենայն աստուծոյ կամ ի մարդոյ մինչեւ յաւուրս երեսուն` բաց ի քէն, արքայ, անկցի ի գուբ առիւծուց:
|
6:7 All the presidents of the kingdom, the governors, and the princes, the counsellors, and the captains, have consulted together to establish a royal statute, and to make a firm decree, that whosoever shall ask a petition of any God or man for thirty days, save of thee, O king, he shall be cast into the den of lions:
|
6:8 Արդ հաստատեա, արքայ, [102]զուխտն, եւ գրեա գիր զի մի՛ եղծանիցի հրաման Մարաց եւ Պարսից:
|
6:8 Now, O king, establish the decree, and sign the writing, that it be not changed, according to the law of the Medes and Persians, which altereth not:
|
6:9 Յայնժամ Դարեհ արքայ պատուէր ետ գրել զհրամանն:
|
6:9 Wherefore king Darius signed the writing and the decree:
|
6:10 Եւ Դանիէլ իբրեւ գիտաց թէ [103]կարգեցաւ հրամանն``, եմուտ ի տուն իւր, եւ պատուհանք բաց էին նմա ի վերնատունս իւր ընդդէմ Երուսաղեմի. եւ երիս ժամս յաւուր դնէր ծունր եւ կայր յաղօթս, եւ գոհանայր առաջի Աստուծոյ իւրոյ, որպէս առնէր յառաջագոյն:
|
6:10 Now when Daniel knew that the writing was signed, he went into his house; and his windows being open in his chamber toward Jerusalem, he kneeled upon his knees three times a day, and prayed, and gave thanks before his God, as he did aforetime:
|
6:11 Յայնժամ արքն այնոքիկ [104]դիտեցին եւ գտին զԴանիէլ զի կայր յաղօթս եւ աղաչէր զԱստուած իւր:
|
6:11 Then these men assembled, and found Daniel praying and making supplication before his God:
|
6:12 [105]Մատեան եւ ասեն ցթագաւորն. Արքայ, ո՞չ ուխտ մի կարգեցեր``, զի ամենայն մարդ որ խնդրիցէ խնդրուածս յամենայն աստուծոյ կամ ի մարդոյ մինչեւ յաւուրս երեսուն, բաց եթէ ի քէն արքայէ, անկցի ի գուբ առիւծուց: Եւ ասէ արքայ. Ճշմարիտ է բանդ, եւ զհրամանն Մարաց եւ զՊարսից չէ օրէն շրջել:
|
6:12 Then they came near, and spake before the king concerning the king' s decree; Hast thou not signed a decree, that every man that shall ask [a petition] of any God or man within thirty days, save of thee, O king, shall be cast into the den of lions? The king answered and said, The thing [is] true, according to the law of the Medes and Persians, which altereth not:
|
6:13 Յայնժամ պատասխանի ետուն արքայի եւ ասեն. Դանիէլ որ յորդւոց գերութեանն Հրէաստանի, [106]ոչ հնազանդեցաւ հրամանի քում, արքայ, եւ երիս ժամս խնդրէ խնդրուածս յԱստուծոյ իւրմէ:
|
6:13 Then answered they and said before the king, That Daniel, which [is] of the children of the captivity of Judah, regardeth not thee, O king, nor the decree that thou hast signed, but maketh his petition three times a day:
|
6:14 Յայնժամ թագաւորն իբրեւ լուաւ զբանն` տրտմեցաւ յոյժ, եւ վասն Դանիելի ջանայր փրկել զնա. եւ մինչեւ ցերեկս ջանացաւ փրկել զնա:
|
6:14 Then the king, when he heard [these] words, was sore displeased with himself, and set [his] heart on Daniel to deliver him: and he laboured till the going down of the sun to deliver him:
|
6:15 Յայնժամ արքն այնոքիկ [107]ասեն ցթագաւորն. Գիտասջիր, արքայ, զի հրամանի Մարաց եւ Պարսից եւ ամենայն [108]ուխտի եւ հաստատութեան զոր արքայ հաստատիցէ, ոչ է օրէն շրջել:
|
6:15 Then these men assembled unto the king, and said unto the king, Know, O king, that the law of the Medes and Persians [is], That no decree nor statute which the king establisheth may be changed:
|
6:16 Յայնժամ հրաման ետ թագաւորն եւ ածին զԴանիէլ, եւ արկին զնա ի գուբն առիւծուց. եւ ասէ արքայն ցԴանիէլ. Աստուածն զոր դուն պաշտես յաճախ, նա փրկեսցէ զքեզ:
|
6:16 Then the king commanded, and they brought Daniel, and cast [him] into the den of lions. [Now] the king spake and said unto Daniel, Thy God whom thou servest continually, he will deliver thee:
|
6:17 Եւ բերին վէմ մի եւ եդին ի վերայ գբոյն, եւ կնքեաց թագաւորն մատանեաւ իւրով, եւ մատանեօք մեծամեծացն, զի մի՛ այլ ազգ ինչ շրջեսցին վասն Դանիելի:
|
6:17 And a stone was brought, and laid upon the mouth of the den; and the king sealed it with his own signet, and with the signet of his lords; that the purpose might not be changed concerning Daniel:
|
6:18 Եւ գնաց թագաւորն ի տուն իւր, եւ ննջեաց առանց ընթրեաց, եւ [109]խորտիկ ոչ մուծին առաջի նորա, եւ քուն հատաւ ի նմանէ: [110]Եւ եխից Աստուած զբերանս առիւծուցն, եւ ոչ լլկեցին զԴանիէլ:
|
6:18 Then the king went to his palace, and passed the night fasting: neither were instruments of musick brought before him: and his sleep went from him:
|
6:19 Յայնժամ յարեաւ արքայն ընդ առաւօտս լուսով, եւ փութով եկն ի գուբն առիւծուց:
|
6:19 Then the king arose very early in the morning, and went in haste unto the den of lions:
|
6:20 Եւ իբրեւ մերձեցաւ ի գուբն` [111]աղաղակեաց ի ձայն մեծ`` եւ ասէ. Դանիէլ, ծառայ Աստուծոյ կենդանւոյ, Աստուածն քո զոր դու յաճախ պաշտէիր, եթէ կարա՞ց փրկել զքեզ ի բերանոյ առիւծուցդ:
|
6:20 And when he came to the den, he cried with a lamentable voice unto Daniel: [and] the king spake and said to Daniel, O Daniel, servant of the living God, is thy God, whom thou servest continually, able to deliver thee from the lions:
|
6:21 Եւ ասէ Դանիէլ ցարքայ. Արքայ, յաւիտեան կեաց:
|
6:21 Then said Daniel unto the king, O king, live for ever:
|
6:22 Աստուած իմ առաքեաց զհրեշտակ իւր եւ եխից զբերանս առիւծուցս, եւ ոչ ապականեցին զիս. զի առաջի նորա ուղղութիւն գտաւ իմ, եւ առաջի քո, արքայ, վնաս ինչ ոչ արարի:
|
6:22 My God hath sent his angel, and hath shut the lions' mouths, that they have not hurt me: forasmuch as before him innocency was found in me; and also before thee, O king, have I done no hurt:
|
6:23 Յայնժամ թագաւորն զուարճացաւ յանձն իւր, եւ հրաման ետ հանել զԴանիէլ ի գբոյ անտի. հանաւ Դանիէլ ի գբոյ անտի, եւ ամենեւին ապականութիւն ոչ գտաւ ի նմա, զի հաւատաց յԱստուած իւր:
|
6:23 Then was the king exceeding glad for him, and commanded that they should take Daniel up out of the den. So Daniel was taken up out of the den, and no manner of hurt was found upon him, because he believed in his God:
|
6:24 Եւ հրաման ետ թագաւորն, եւ ածին զարսն չարախօսս զԴանիելէ, եւ ընկեցան ի գուբն առիւծուց, ինքեանք եւ որդիք իւրեանց եւ կանայք նոցա. եւ չեւ էին յատակս գբոյն հասեալ` մինչեւ տիրեցին նոցա առեւծքն, եւ զամենայն ոսկերս նոցա մանրեցին:
|
6:24 And the king commanded, and they brought those men which had accused Daniel, and they cast [them] into the den of lions, them, their children, and their wives; and the lions had the mastery of them, and brake all their bones in pieces or ever they came at the bottom of the den:
|
6:25 Յայնժամ Դարեհ արքայ գրեաց առ ամենայն ազգս եւ ազինս եւ լեզուս, որ բնակեալ էին յամենայն երկրի. Խաղաղութիւն ձեզ բազմասցի:
|
6:25 Then king Darius wrote unto all people, nations, and languages, that dwell in all the earth; Peace be multiplied unto you:
|
6:26 յերեսաց իմոց եդաւ հրամանս այս ընդ ամենայն իշխանութիւն թագաւորութեան իմոյ, զի երկնչիցին եւ դողայցեն յերեսաց Աստուծոյն Դանիելի. զի նա է Աստուած կենդանի, եւ կայ յաւիտեանս, եւ արքայութիւն նորա ոչ եղծանի, եւ տէրութիւն նորա մինչեւ ցվախճան:
|
6:26 I make a decree, That in every dominion of my kingdom men tremble and fear before the God of Daniel: for he [is] the living God, and stedfast for ever, and his kingdom [that] which shall not be destroyed, and his dominion [shall be even] unto the end:
|
6:27 Օգնական լինի եւ փրկէ, եւ առնէ [112]նշանս յերկինս եւ յերկրի, որ փրկեաց զԴանիէլ ի բերանոյ առիւծուցն:
|
6:27 He delivereth and rescueth, and he worketh signs and wonders in heaven and in earth, who hath delivered Daniel from the power of the lions:
|
6:28 Եւ Դանիելի աջողէր ի թագաւորութեանն Դարեհի եւ Կիւրոսի Պարսկի:
|
6:28 So this Daniel prospered in the reign of Darius, and in the reign of Cyrus the Persian:
|