Գրք. Deut, Գլ. 32   [(1895)] Գրք. Deut., Գլ. 32   [KJV]

32:1
Նայեցարուք, երկինք, եւ խօսեցայց, եւ լուիցէ երկիր զպատգամս բերանոյ իմոյ:
32:1
Give ear, O ye heavens, and I will speak; and hear, O earth, the words of my mouth:
32:2
[479]Ակնկալեսցի իբրեւ զանձրեւ բարբառ իմ, եւ իջցեն իբրեւ զցօղ պատգամք իմ, իբրեւ զանձրեւ ի վերայ սիզոյ եւ իբրեւ զտեղատարափ ի վերայ խոտոյ:
32:2
My doctrine shall drop as the rain, my speech shall distil as the dew, as the small rain upon the tender herb, and as the showers upon the grass:
32:3
զի զանուն Տեառն կարդացի. տուք օրհնութիւն [480]Տեառն Աստուծոյ մերոյ:
32:3
Because I will publish the name of the LORD: ascribe ye greatness unto our God:
32:4
[481]Աստուած` որոյ ճշմարիտ են գործք նորա, եւ ամենայն ճանապարհք նորա իրաւամբք, Աստուած հաւատարիմ է եւ ոչ գոյ ի նմա անիրաւութիւն, արդար եւ անարատ է Տէր:
32:4
He is the Rock, his work [is] perfect: for all his ways [are] judgment: a God of truth and without iniquity, just and right [is] he:
32:5
[482]Մեղան եւ ոչ նմա որդիք արատոյ``, ազգ թեւր եւ խոտորեալ:
32:5
They have corrupted themselves, their spot [is] not [the spot] of his children: [they are] a perverse and crooked generation:
32:6
Զա՞յդ Տեառն հատուցանէք այդպէս, ժողովուրդ յիմար եւ ոչ իմաստուն. ո՞չ նա է Հայրն որ ստացաւ զքեզ, արար զքեզ եւ հաստատեաց զքեզ:
32:6
Do ye thus requite the LORD, O foolish people and unwise? [is] not he thy father [that] hath bought thee? hath he not made thee, and established thee:
32:7
Յուշ լիցին քեզ աւուրքն յաւիտենից, իմացարուք զամսն ազգաց յազգս. հարց ցհարսն քո եւ պատմեսցեն քեզ. եւ ցծերս քո, եւ ասասցեն քեզ:
32:7
Remember the days of old, consider the years of many generations: ask thy father, and he will shew thee; thy elders, and they will tell thee:
32:8
[483]Յորժամ բաժանեաց Բարձրեալն զազգս ամենայն, որպէս սփռեաց`` զորդիսն Ադամայ, կացոյց սահմանս ազգաց ըստ թուոյ որդւոց [484]Աստուծոյ:
32:8
When the most High divided to the nations their inheritance, when he separated the sons of Adam, he set the bounds of the people according to the number of the children of Israel:
32:9
եղեւ բաժին Տեառն ժողովուրդ իւր, Յակոբ վիճակ ժառանգութեան իւրոյ [485]Իսրայէլ:
32:9
For the LORD' S portion [is] his people; Jacob [is] the lot of his inheritance:
32:10
Բաւական եղեւ նմա յանապատի, ի ծարաւ տօթոյ յանջրդի պաշտպանեաց զնա եւ խրատեաց եւ պահեաց զնա իբրեւ զբիբ ական:
32:10
He found him in a desert land, and in the waste howling wilderness; he led him about, he instructed him, he kept him as the apple of his eye:
32:11
[486]Իբրեւ զարծուի ի ծածկել զբոյն իւր, եւ ի ձագս իւր գթացաւ``. տարածեաց զթեւս իւր եւ ընկալաւ զնա եւ բարձեալ բերէր զնա ի վերայ միջնողանց իւրոց:
32:11
As an eagle stirreth up her nest, fluttereth over her young, spreadeth abroad her wings, taketh them, beareth them on her wings:
32:12
Տէր միայն ածէր [487]զնոսա, եւ ոչ գոյր ընդ [488]նոսա աստուած օտար:
32:12
So the LORD alone did lead him, and [there was] no strange god with him:
32:13
[489]Եհան զնոսա ի զօրութիւն`` երկրի, կերակրեաց զնոսա արդեամբք անդաստանաց. դիեցոյց մեղր ի վիմէ եւ եւղ յապառաժ վիմէ:
32:13
He made him ride on the high places of the earth, that he might eat the increase of the fields; and he made him to suck honey out of the rock, and oil out of the flinty rock:
32:14
կոգի կովուց եւ կաթն մաքեաց, հանդերձ ճարպով գառանց եւ խոյոց, որդւոց ցլուց եւ նոխազաց` ընդ ճարպոյ երիկամանց ցորենոյ. եւ զարիւն խաղողոյ ըմպէին գինի:
32:14
Butter of kine, and milk of sheep, with fat of lambs, and rams of the breed of Bashan, and goats, with the fat of kidneys of wheat; and thou didst drink the pure blood of the grape:
32:15
[490]Եկեր Յակոբ եւ յագեցաւ,`` յօրացաւ եւ անկուշեաց սիրելին. գիրացաւ, ստուարացաւ եւ լայնացաւ, եւ եթող զՏէր Աստուած զԱրարիչ իւր, եւ [491]ապստամբեաց յԱստուծոյ փրկչէ իւրմէ:
32:15
But Jeshurun waxed fat, and kicked: thou art waxen fat, thou art grown thick, thou art covered [with fatness]; then he forsook God [which] made him, and lightly esteemed the Rock of his salvation:
32:16
Բարկացուցին [492]զիս օտարոտւովք, եւ գարշելեօք իւրեանց դառնացուցին [493]զիս:
32:16
They provoked him to jealousy with strange [gods], with abominations provoked they him to anger:
32:17
Զոհեցին դիւաց եւ ոչ Աստուծոյ, դից` զորս ոչ գիտէին, նորք եւ առժամայնք եկեալ, [494]զորս ոչ գիտէին`` հարք ձեր:
32:17
They sacrificed unto devils, not to God; to gods whom they knew not, to new [gods that] came newly up, whom your fathers feared not:
32:18
Թողեր [495]զԱստուած որ ծնաւ զքեզ, մոռացար զԱստուած [496]զկերակրիչն քո:
32:18
Of the Rock [that] begat thee thou art unmindful, and hast forgotten God that formed thee:
32:19
Ետես Տէր եւ [497]նախանձեցաւ, եւ սրտմտեցաւ վասն բարկութեան`` ուստերաց եւ դստերաց իւրոց:
32:19
And when the LORD saw [it], he abhorred [them], because of the provoking of his sons, and of his daughters:
32:20
եւ ասաց. Դարձուցից զերեսս իմ ի նոցանէ, եւ [498]ցուցից նոցա`` զինչ լինելոց իցէ [499]ի վախճանի աւուրց``. զի ազգ թեւր են, որդիք` յորս ոչ գոն հաւատք:
32:20
And he said, I will hide my face from them, I will see what their end [shall be]: for they [are] a very froward generation, children in whom [is] no faith:
32:21
նոքա նախանձեցուցին զիս չաստուածովք, եւ բարկացուցին զիս կռովք իւրեանց. եւ ես նախանձեցուցից զնոսա չազգաւ, եւ անմիտ ժողովրդեամբ բարկացուցից զնոսա:
32:21
They have moved me to jealousy with [that which is] not God; they have provoked me to anger with their vanities: and I will move them to jealousy with [those which are] not a people; I will provoke them to anger with a foolish nation:
32:22
Զի հուր բորբոքեալ է ի բարկութենէ իմմէ, այրեսցէ մինչեւ ի դժոխս ներքինս. կերիցէ զերկիր եւ զարմտիս նորա, բորբոքեսցէ զհիմունս լերանց:
32:22
For a fire is kindled in mine anger, and shall burn unto the lowest hell, and shall consume the earth with her increase, and set on fire the foundations of the mountains:
32:23
Կուտեցից ի նոսա չարիս, եւ զնետս իմ սպառեցից ի նոսա:
32:23
I will heap mischiefs upon them; I will spend mine arrows upon them:
32:24
Մաշեալք սովով եւ [500]կերակրով թռչնոց. լարս առանց բժշկութեան`` եւ ժանիս գազանաց առաքեցից ի նոսա, [501]սրտմտութեամբ քարշել զնոսա ընդ երկիր:
32:24
They shall be burnt with hunger, and devoured with burning heat, and with bitter destruction: I will also send the teeth of beasts upon them, with the poison of serpents of the dust:
32:25
Արտաքուստ անզաւակեսցէ զնոսա սուր, եւ ի շտեմարանաց երկեւղ. զերիտասարդն հանդերձ կուսիւն, եւ զստնդիացն հանդերձ հաստատելով ծերով:
32:25
The sword without, and terror within, shall destroy both the young man and the virgin, the suckling [also] with the man of gray hairs:
32:26
Ասացի բամ` Ցրեցից զնոսա, դադարեցուցից ի մարդկանէ զյիշատակս նոցա:
32:26
I said, I would scatter them into corners, I would make the remembrance of them to cease from among men:
32:27
թէ [502]ոչ վասն բարկութեան թշնամեաց. զի մի՛ [503]երկայնակեացք լինիցին, եւ զի մի՛`` բարձրասցին հակառակորդքն եւ ասիցեն, թէ` Ձեռն մեր բարձր եւ ոչ Տէր արար զայս ամենայն:
32:27
Were it not that I feared the wrath of the enemy, lest their adversaries should behave themselves strangely, [and] lest they should say, Our hand [is] high, and the LORD hath not done all this:
32:28
Զի ազգ խորհրդակորոյս են, եւ ոչ գոյ ի նոսա իմաստութիւն:
32:28
For they [are] a nation void of counsel, neither [is there any] understanding in them:
32:29
[504]եւ ոչ խորհեցան ի միտ առնուլ զայս. արդ ընկալցին առ յապա ժամանակս:
32:29
O that they were wise, [that] they understood this, [that] they would consider their latter end:
32:30
Զիա՞րդ հալածեսցէ մի զհազարս, եւ երկուք շարժեսցեն զբեւրս, եթէ ոչ [505]Աստուած վաճառեաց զնոսա:
32:30
How should one chase a thousand, and two put ten thousand to flight, except their Rock had sold them, and the LORD had shut them up:
32:31
Զի ոչ են իբրեւ զԱստուած մեր աստուածք`` նոցա, եւ թշնամիք մեր [506]վատախորհուրդք:
32:31
For their rock [is] not as our Rock, even our enemies themselves [being] judges:
32:32
Զի յորթոյ Սոդոմայ է որթ նոցա, եւ ուռ նոցա ի Գոմորայ. խաղող նոցա` խաղող լեղի, եւ ողկոյզ նոցա` դառնութիւն:
32:32
For their vine [is] of the vine of Sodom, and of the fields of Gomorrah: their grapes [are] grapes of gall, their clusters [are] bitter:
32:33
[507]սրտմտութիւն վիշապաց գինի նոցա. եւ [508]սրտմտութիւն իժից առանց բժշկութեան:
32:33
Their wine [is] the poison of dragons, and the cruel venom of asps:
32:34
Ո՞չ ապաքէն այս ամենայն ժողովեալ է առ իս, եւ կնքեալ կայ ի գանձի իմում:
32:34
Is not this laid up in store with me, [and] sealed up among my treasures:
32:35
[509]Յաւուր վրէժխնդրութեան հատուցից``, ի ժամանակի յորում սխալեսցէ ոտն նոցա. զի մերձ է օր կորստեան նոցա, եւ հասեալ պատրաստեալ կայ [510]ձեզ:
32:35
To me [belongeth] vengeance, and recompence; their foot shall slide in [due] time: for the day of their calamity [is] at hand, and the things that shall come upon them make haste:
32:36
Զի դատեսցէ Տէր զժողովուրդ իւր, եւ ի ծառայս իւր [511]մխիթարեսցի. զի ետես զնոսա լուծեալս եւ լքեալս եւ մատնեալս ի գերութիւն:
32:36
For the LORD shall judge his people, and repent himself for his servants, when he seeth that [their] power is gone, and [there is] none shut up, or left:
32:37
Եւ ասաց Տէր. Ո՞ւր են աստուածք նոցա` [512]յորս յուսացեալ էին ի նոսա:
32:37
And he shall say, Where [are] their gods, [their] rock in whom they trusted:
32:38
զորոց զճարպ զոհից նոցա [513]ուտէիք եւ ըմպէիք`` զգինի նուիրաց նոցա. յարիցեն օգնեսցեն ձեզ եւ եղիցին ձեր թիկունք:
32:38
Which did eat the fat of their sacrifices, [and] drank the wine of their drink offerings? let them rise up and help you, [and] be your protection:
32:39
Տեսէք, [514]տեսէք զի ես եմ, եւ չիք այլ ոք`` բաց յինէն. ես սպանանեմ եւ ես կեցուցանեմ, հարկանեմ եւ բժշկեմ, եւ ոչ ոք իցէ որ հանիցէ ի ձեռաց իմոց:
32:39
See now that I, [even] I, [am] he, and [there is] no god with me: I kill, and I make alive; I wound, and I heal: neither [is there any] that can deliver out of my hand:
32:40
Զի ամբարձից յերկինս զձեռս իմ, [515]եւ երդուայց յաջ իմ``, եւ ասացից. Կենդանի եմ ես յաւիտեանս:
32:40
For I lift up my hand to heaven, and say, I live for ever:
32:41
[516]զի սրեցից իբրեւ զփայլակն զսուսեր իմ, եւ կալցի զդատաստանաց ձեռն իմ, հատուցից վրէժս թշնամեաց իմոց, եւ ատելեաց իմոց հատուցից:
32:41
If I whet my glittering sword, and mine hand take hold on judgment; I will render vengeance to mine enemies, and will reward them that hate me:
32:42
Արբեցուցից զնետս իմ յարենէ, եւ սուր իմ կերիցէ միս յարենէ վիրաւորաց եւ գերութեան, ի գլխոց իշխանաց թշնամեաց: [517]Ուրախ լերուք, երկինք, հանդերձ նովաւ, եւ երկիր պագցեն նմա ամենայն որդիք Աստուծոյ:
32:42
I will make mine arrows drunk with blood, and my sword shall devour flesh; [and that] with the blood of the slain and of the captives, from the beginning of revenges upon the enemy:
32:43
Ուրախ լերուք, ազգք, ընդ ժողովրդեան նորա, [518]եւ զօրացուսցեն զնա ամենայն հրեշտակք Աստուծոյ, զի խնդրի վրէժ արեան որդւոց նորա. եւ խնդրեսցէ վրէժ եւ հատուսցէ դատաստանս թշնամեաց``, եւ [519]ատելեացն հատուսցէ եւ սրբեսցէ Տէր զերկիր ժողովրդեան իւրոյ: Եւ գրեաց Մովսէս զօրհնութիւնս զայս յաւուր յայնմիկ, եւ ուսոյց զսա որդւոցն Իսրայելի:
32:43
Rejoice, O ye nations, [with] his people: for he will avenge the blood of his servants, and will render vengeance to his adversaries, and will be merciful unto his land, [and] to his people:
32:44
Եւ եմուտ Մովսէս [520]ի ժողովուրդն, եւ խօսեցաւ զամենայն բանս [521]օրինացս այսոցիկ`` յականջս ժողովրդեանն, ինքն եւ Յեսու որդի Նաւեայ:
32:44
And Moses came and spake all the words of this song in the ears of the people, he, and Hoshea the son of Nun:
32:45
Եւ կատարեաց Մովսէս [522]խօսել ընդ ամենայն Իսրայելի:
32:45
And Moses made an end of speaking all these words to all Israel:
32:46
եւ ասէ ցնոսա. Զգոյշ լերուք սրտիւք ձերովք ամենայն բանիցս այսոցիկ, զորոց ես դնեմ վկայութիւն ընդ ձեզ այսօր, զոր պատուիրիցէք որդւոց ձերոց, պահել եւ առնել զամենայն բանս օրինացս այսոցիկ:
32:46
And he said unto them, Set your hearts unto all the words which I testify among you this day, which ye shall command your children to observe to do, all the words of this law:
32:47
Զի ոչ եթէ բան ինչ ընդունայն իցէ ձեզ. զի սա է կեանք ձեր, եւ վասն այսր բանի երկայնօրեայք լինիցիք ի վերայ երկրին յոր դուք անցանէք ընդ Յորդանան ժառանգել զնա:
32:47
For it [is] not a vain thing for you; because it [is] your life: and through this thing ye shall prolong [your] days in the land, whither ye go over Jordan to possess it:
32:48
Եւ խօսեցաւ Տէր ընդ Մովսիսի ի նմին աւուր եւ ասէ:
32:48
And the LORD spake unto Moses that selfsame day, saying:
32:49
Ել դու ի լեառնն Աբարիմ, ի լեառն Նաբաւ, որ է յերկրին Մովաբու յանդիման Երիքովի, եւ տես [523]զերկիրն զոր ես տաց որդւոցն Իսրայելի ի կալուածս:
32:49
Get thee up into this mountain Abarim, [unto] mount Nebo, which [is] in the land of Moab, that [is] over against Jericho; and behold the land of Canaan, which I give unto the children of Israel for a possession:
32:50
եւ վախճանեաց անդէն ի լերինն յոր ելանիցես, եւ յաւելիր ի ժողովուրդ քո, զոր օրինակ մեռաւ Ահարոն եղբայր քո ի Հովր լերինն, եւ յաւելաւ առ ժողովուրդ իւր:
32:50
And die in the mount whither thou goest up, and be gathered unto thy people; as Aaron thy brother died in mount Hor, and was gathered unto his people:
32:51
փոխանակ զի հեստեցէք բանին իմոյ ի մէջ որդւոցն Իսրայելի ի վերայ ջուրցն Հակառակութեան ի Կադէս, յանապատին ի Սին. զի ոչ սրբեցէք զիս ի մէջ որդւոցն Իսրայելի:
32:51
Because ye trespassed against me among the children of Israel at the waters of Meribah- Kadesh, in the wilderness of Zin; because ye sanctified me not in the midst of the children of Israel:
32:52
Յանդիման տեսցես զերկիրն, եւ անդր մի՛ մտանիցես[524]:
32:52
Yet thou shalt see the land before [thee]; but thou shalt not go thither unto the land which I give the children of Israel: