Գրք. Ex, Գլ. 21   [(1895)] Գրք. Ex., Գլ. 21   [KJV]

21:1
Եւ այս իրաւունք են զոր դիցես առաջի նոցա:
21:1
Now these [are] the judgments which thou shalt set before them:
21:2
Եթէ գնեսցես ծառայ Եբրայեցի, զվեց ամ ծառայեսցէ քեզ, եւ յամին եւթներորդի գնասցէ ազատ ձրի:
21:2
If thou buy an Hebrew servant, six years he shall serve: and in the seventh he shall go out free for nothing:
21:3
Եթէ ինքն միայն մտեալ իցէ, միայն գնասցէ. եւ եթէ կնաւ հանդերձ մտեալ իցէ, ելցէ եւ կինն ընդ նմա:
21:3
If he came in by himself, he shall go out by himself: if he were married, then his wife shall go out with him:
21:4
Ապա եթէ տէրն իւր տացէ նմա կին, եւ ծնանիցի նմա ուստերս եւ դստերս, կինն եւ որդիք` տեառն նորա եղիցին, եւ նա միայն ելցէ:
21:4
If his master have given him a wife, and she have born him sons or daughters; the wife and her children shall be her master' s, and he shall go out by himself:
21:5
Ապա եթէ պատասխանի տուեալ ասիցէ ծառայն. Սիրեցի զտէր իմ եւ զկին իմ եւ զորդիս իմ, եւ ոչ գնամ յազատութիւն:
21:5
And if the servant shall plainly say, I love my master, my wife, and my children; I will not go out free:
21:6
տարցի զնա տէրն իւր յատեան Աստուծոյ, եւ ապա մատուսցէ զնա առ սեամս դրանն. եւ ծակեսցէ զունկն նորա հերեամբ, եւ ծառայեսցէ նմա յաւիտեան:
21:6
Then his master shall bring him unto the judges; he shall also bring him to the door, or unto the door post; and his master shall bore his ear through with an aul; and he shall serve him for ever:
21:7
Իսկ եթէ վաճառեսցէ ոք զդուստր իւր յաղախնութիւն, մի՛ գնասցէ որպէս ելանիցեն [273]աղախնայք:
21:7
And if a man sell his daughter to be a maidservant, she shall not go out as the menservants do:
21:8
Եթէ ոչ լինիցի հաճոյ յաչս տեառն իւրոյ որում հաստատեցաւն, փրկեսցէ զնա. բայց յազգ օտար չէ իշխան վաճառել, զի անարգեաց զնա:
21:8
If she please not her master, who hath betrothed her to himself, then shall he let her be redeemed: to sell her unto a strange nation he shall have no power, seeing he hath dealt deceitfully with her:
21:9
Ապա թէ որդւոյ իւրում հաստատեսցէ զնա, ըստ օրինաց դստերաց արասցէ նմա:
21:9
And if he have betrothed her unto his son, he shall deal with her after the manner of daughters:
21:10
Ապա թէ առ նովաւ այլ առնուցու, [274]զօրէնն եւ զհանդերձ նորա եւ զմերձաւորութիւն մի՛ հատցէ ի նմանէ:
21:10
If he take him another [wife]; her food, her raiment, and her duty of marriage, shall he not diminish:
21:11
Ապա թէ զերիս զայսոսիկ ոչ առնիցէ նմա, ձրի իսկ ելցէ առանց արծաթոյ:
21:11
And if he do not these three unto her, then shall she go out free without money:
21:12
Եթէ հարցէ ոք զոք եւ մեռանիցի, մահու մեռցի եւ նա:
21:12
He that smiteth a man, so that he die, shall be surely put to death:
21:13
Իսկ որ ոչ կամաւ` այլ Աստուած մատնեաց ի ձեռս նորա, տացի նմա տեղի ուր փախիցէ սպանօղն:
21:13
And if a man lie not in wait, but God deliver [him] into his hand; then I will appoint thee a place whither he shall flee:
21:14
Իսկ եթէ մտաբերեսցէ ոք յընկեր իւր սպանանել զնա նենգութեամբ եւ փախիցէ, եւ ի սեղանոյ իմմէ առնուցուս զնա եւ սպանանիցես:
21:14
But if a man come presumptuously upon his neighbour, to slay him with guile; thou shalt take him from mine altar, that he may die:
21:15
Որ հարկանէ զհայր իւր կամ զմայր իւր, մահու մեռցի:
21:15
And he that smiteth his father, or his mother, shall be surely put to death:
21:16
Որ ոք գողասցի [275]յորդւոցն Իսրայելի`` եւ վաճառեսցէ զնա, եւ գտցի առ նմա, մահու մեռցի:
21:16
And he that stealeth a man, and selleth him, or if he be found in his hand, he shall surely be put to death:
21:17
Որ [276]բամբասեսցէ զհայր իւր կամ զմայր իւր, մահու մեռցի:
21:17
And he that curseth his father, or his mother, shall surely be put to death:
21:18
Եթէ կագիցին արք երկու, եւ հարկանիցէ ոք ի նոցանէ զընկեր իւր քարիւ կամ բռնցի, եւ ոչ մեռանիցի, այլ դնիցի ի մահիճս:
21:18
And if men strive together, and one smite another with a stone, or with [his] fist, and he die not, but keepeth [his] bed:
21:19
եթէ յառնիցէ այրն եւ շրջիցի արտաքոյ ի ցպոյ, անպարտ լիցի որ եհարն, բայց զխափանածոյ նորա եւ զբժշկութեանն տուժեսցի:
21:19
If he rise again, and walk abroad upon his staff, then shall he that smote [him] be quit: only he shall pay [for] the loss of his time, and shall cause [him] to be thoroughly healed:
21:20
Եթէ ոք հարցէ զծառայ իւր կամ զաղախին իւր գաւազանաւ, եւ մեռցի ի ձեռանէ նորա, դատաստանաւ վրէժխնդրութիւն լիցի:
21:20
And if a man smite his servant, or his maid, with a rod, and he die under his hand; he shall be surely punished:
21:21
Բայց թէ մի օր կամ երկուս կեցցէ, մի՛ խնդրեսցի վրէժն. զի գինք արծաթոյ իւրոյ են:
21:21
Notwithstanding, if he continue a day or two, he shall not be punished: for he [is] his money:
21:22
Իսկ եթէ կռուիցին արք երկու, եւ հարկանիցեն զկին յղի եւ ելանիցէ սաղմն [277]աննկար, կէս վնասու`` տուժեսցի, որչափ ինչ արկանիցէ նմա այր կնոջն, եւ տացէ [278]աղաչելով:
21:22
If men strive, and hurt a woman with child, so that her fruit depart [from her], and yet no mischief follow: he shall be surely punished, according as the woman' s husband will lay upon him; and he shall pay as the judges:
21:23
Ապա եթէ [279]կերպարանեալ իցէ``, տացէ անձն ընդ անձին:
21:23
And if [any] mischief follow, then thou shalt give life for life:
21:24
ակն ընդ ական, ատամն ընդ ատաման, ձեռն ընդ ձեռին, ոտն ընդ ոտին:
21:24
Eye for eye, tooth for tooth, hand for hand, foot for foot:
21:25
խարան ընդ խարանի, վէր ընդ վիրի, հարուած ընդ հարուածոյ:
21:25
Burning for burning, wound for wound, stripe for stripe:
21:26
Իսկ եթէ հարցէ ոք զակն ծառայի իւրոյ կամ զակն աղախնոյ իւրոյ, եւ կուրացուսցէ, արձակեսցէ [280]զնոսա ազատս`` փոխանակ ական [281]նոցա:
21:26
And if a man smite the eye of his servant, or the eye of his maid, that it perish; he shall let him go free for his eye' s sake:
21:27
Եւ եթէ զատամն ծառայի իւրոյ, կամ զատամն աղախնոյ թափեսցէ, արձակեսցէ [282]ազատս փոխանակ ատաման [283]նոցա:
21:27
And if he smite out his manservant' s tooth, or his maidservant' s tooth; he shall let him go free for his tooth' s sake:
21:28
Իսկ եթէ հարցէ ցուլ զայր կամ զկին, եւ մեռանիցին, ցուլն քարկոծ լիցի, եւ միս նորա մի՛ կերիցի. եւ տէր ցլուն անպարտ լիցի:
21:28
If an ox gore a man or a woman, that they die: then the ox shall be surely stoned, and his flesh shall not be eaten; but the owner of the ox [shall be] quit:
21:29
Ապա թէ ցուլն հարկանօղ իցէ յերէկն եւ յեռանդն, եւ բողոքեալ իցէ [284]տեառն նորա, եւ նորա չիցէ ի միջոյ բարձեալ, եւ սպանանիցէ զայր կամ զկին, ցուլն քարկոծ լիցի, եւ տէր ցլուն առ նմին մեռցի:
21:29
But if the ox were wont to push with his horn in time past, and it hath been testified to his owner, and he hath not kept him in, but that he hath killed a man or a woman; the ox shall be stoned, and his owner also shall be put to death:
21:30
Իսկ եթէ փրկանք անկանիցին ի վերայ նորա, տացէ փրկանս ընդ անձին իւրում, ըստ ամենայնի որչափ ինչ արկանիցեն նմա գին:
21:30
If there be laid on him a sum of money, then he shall give for the ransom of his life whatsoever is laid upon him:
21:31
Եւ եթէ զուստր կամ զդուստր հարկանիցէ, ըստ նմին օրինակի արասցեն նմա:
21:31
Whether he have gored a son, or have gored a daughter, according to this judgment shall it be done unto him:
21:32
Իսկ եթէ զծառայ կամ զաղախին հարկանիցէ ցուլն, երեսուն [285]կրկին սատեր`` արծաթ տացէ տեառն նոցա, եւ ցուլն քարկոծ լիցի:
21:32
If the ox shall push a manservant or a maidservant; he shall give unto their master thirty shekels of silver, and the ox shall be stoned:
21:33
Իսկ եթէ բացցէ ոք հոր, կամ փորեսցէ ջրհոր, եւ ոչ խփանիցէ զնա, եւ անկանիցի անդ արջառ կամ էշ:
21:33
And if a man shall open a pit, or if a man shall dig a pit, and not cover it, and an ox or an ass fall therein:
21:34
տէր հորոյն տուժեսցի արծաթ եւ տացէ տեառն նորա, եւ շաղիղն նորա լիցի:
21:34
The owner of the pit shall make [it] good, [and] give money unto the owner of them; and the dead [beast] shall be his:
21:35
Իսկ եթէ հարցէ ցուլ ուրուք զցուլ ընկերի իւրոյ եւ մեռցի, վաճառեսցեն զցուլն կենդանի, եւ բաժանեսցեն զգինս նորա, եւ զցուլն սպանեալ` բաժանեսցեն:
21:35
And if one man' s ox hurt another' s, that he die; then they shall sell the live ox, and divide the money of it; and the dead [ox] also they shall divide:
21:36
Ապա եթէ յերէկն եւ յեռանդն գիտէին զցուլն, եւ [286]բողոքեալ իցէ տեառն նորա, եւ նորա չիցէ ի միջոյ բարձեալ զնա,`` տուժեսցի ցուլ ընդ ցլուն, եւ սպանեալն նորա լիցի:
21:36
Or if it be known that the ox hath used to push in time past, and his owner hath not kept him in; he shall surely pay ox for ox; and the dead shall be his own: