6:1 Եւ եղեւ ի շաբաթու [24]յերկրորդում առաջնոյն`` անցանել նմա ընդ արտորայսն, եւ աշակերտքն նորա կորզէին հասկ, շփէին ընդ ափ եւ ուտէին:
|
6:1 And it came to pass on the second sabbath after the first, that he went through the corn fields; and his disciples plucked the ears of corn, and did eat, rubbing [them] in [their] hands:
|
6:2 Եւ ոմանք ի փարիսեցւոցն ասեն ցնոսա. Զի՞նչ գործէք զոր չէ օրէն ի շաբաթու:
|
6:2 And certain of the Pharisees said unto them, Why do ye that which is not lawful to do on the sabbath days:
|
6:3 Պատասխանի ետ նոցա Յիսուս եւ ասէ. չիցէ՞ ընթերցեալ ձեր զոր արարն Դաւիթ, յորժամ քաղցեաւն ինքն եւ որ ընդ նմայն էին:
|
6:3 And Jesus answering them said, Have ye not read so much as this, what David did, when himself was an hungred, and they which were with him:
|
6:4 Զիա՞րդ եմուտ նա ի տունն Աստուծոյ, եւ զհացն զառաջաւորութեան եկեր եւ ետ այնոցիկ որ ընդ նմայն էին. զոր ոչ էր օրէն ուտել, բայց միայն [25]քահանայապետիցն:
|
6:4 How he went into the house of God, and did take and eat the shewbread, and gave also to them that were with him; which it is not lawful to eat but for the priests alone:
|
6:5 Եւ ասէ ցնոսա. Տէր է Որդի մարդոյ եւ շաբաթու:
|
6:5 And he said unto them, That the Son of man is Lord also of the sabbath:
|
6:6 Եւ եղեւ ի միւսում շաբաթուն մտանել նմա ի ժողովուրդն եւ ուսուցանել. եւ էր անդ այր մի եւ ձեռն իւր աջ գօսացեալ էր:
|
6:6 And it came to pass also on another sabbath, that he entered into the synagogue and taught: and there was a man whose right hand was withered:
|
6:7 Եւ սպասէին նմա դպիրքն եւ փարիսեցիք թէ ի շաբաթուն բժշկիցէ՞, զի գտանիցեն չարախօսութիւն զնմանէ:
|
6:7 And the scribes and Pharisees watched him, whether he would heal on the sabbath day; that they might find an accusation against him:
|
6:8 Եւ նա գիտէր զխորհուրդս նոցա. ասէ ցայրն որոյ ձեռնն գօսացեալ էր. Արի, անց ի մէջ: Եւ նա յարուցեալ եկաց:
|
6:8 But he knew their thoughts, and said to the man which had the withered hand, Rise up, and stand forth in the midst. And he arose and stood forth:
|
6:9 Ասէ ցնոսա Յիսուս. Հարցից ինչ զձեզ. Զի՞նչ արժան է ի շաբաթու, բարի՞ ինչ առնել եթէ չար գործել, ոգի մի ապրեցուցանե՞լ թէ կորուսանել:
|
6:9 Then said Jesus unto them, I will ask you one thing; Is it lawful on the sabbath days to do good, or to do evil? to save life, or to destroy:
|
6:10 Եւ հայեցեալ շուրջ զամենեքումբք [26]զայրագին` ասէ ցնա. Ձգեա զձեռն քո: Եւ նա ձգեաց, եւ հաստատեցաւ ձեռն նորա [27]իբրեւ զմեւսն:
|
6:10 And looking round about upon them all, he said unto the man, Stretch forth thy hand. And he did so: and his hand was restored whole as the other:
|
6:11 Նոքա լցան յիմարութեամբ, եւ խօսէին ընդ միմեանս թէ զի՛նչ առնիցեն Յիսուսի:
|
6:11 And they were filled with madness; and communed one with another what they might do to Jesus:
|
6:12 Եւ եղեւ ընդ աւուրսն ընդ այնոսիկ ել ի լեառն կալ յաղօթս, եւ հանէր զգիշերն ի գլուխ յաղօթսն Աստուծոյ:
|
6:12 And it came to pass in those days, that he went out into a mountain to pray, and continued all night in prayer to God:
|
6:13 Եւ իբրեւ այգ եղեւ, կոչեաց զաշակերտսն իւր, եւ ընտրեաց ի նոցանէ երկոտասանս, զորս եւ առաքեալս անուանեաց:
|
6:13 And when it was day, he called [unto him] his disciples: and of them he chose twelve, whom also he named apostles:
|
6:14 ԶՍիմովն զոր եւ Պետրոսն անուանեաց, եւ զԱնդրէաս զեղբայր նորին, եւ զՅակովբոս, եւ զՅովհաննէս, եւ զՓիլիպպոս, եւ զԲարթողոմէոս:
|
6:14 Simon, ( whom he also named Peter,) and Andrew his brother, James and John, Philip and Bartholomew:
|
6:15 եւ զՄատթէոս, եւ զԹովմաս, եւ զՅակովբոս Ալփեայ, եւ զՍիմովն զկոչեցեալն Նախանձայոյզ:
|
6:15 Matthew and Thomas, James the [son] of Alphaeus, and Simon called Zelotes:
|
6:16 եւ զՅուդա Յակովբայ, եւ զՅուդա Իսկարիովտացի, որ եղեւ իսկ մատնիչ:
|
6:16 And Judas [the brother] of James, and Judas Iscariot, which also was the traitor:
|
6:17 Եւ իջեալ նոքօք հանդերձ ի տեղի մի տափարակ, եւ ժողով աշակերտացն նորա եւ բազմութիւն յոյժ ժողովրդեանն յամենայն Հրէաստանէ, եւ յԵրուսաղեմէ [28]եւ յայնմ կողմանէ``, եւ ի ծովեզերէն Տիւրոսի եւ Սիդովնի:
|
6:17 And he came down with them, and stood in the plain, and the company of his disciples, and a great multitude of people out of all Judaea and Jerusalem, and from the sea coast of Tyre and Sidon, which came to hear him, and to be healed of their diseases:
|
6:18 որ եկին լսել ի նմանէ եւ բժշկել ի հիւանդութենէ իւրեանց. եւ նեղեալքն յայսոց պղծոց բժշկէին:
|
6:18 And they that were vexed with unclean spirits: and they were healed:
|
6:19 Եւ ամենայն ժողովուրդն խնդրէր մերձենալ ի նա, զի զօրութիւն [29]բազում ելանէր ի նմանէ եւ բժշկէր զամենեսին:
|
6:19 And the whole multitude sought to touch him: for there went virtue out of him, and healed [them] all:
|
6:20 Եւ նա ամբարձ զաչս իւր յաշակերտսն իւր եւ ասէ. Երանի աղքատացդ [30]հոգւով, զի ձեր է արքայութիւնն Աստուծոյ:
|
6:20 And he lifted up his eyes on his disciples, and said, Blessed [be ye] poor: for your' s is the kingdom of God:
|
6:21 Երանի որ քաղցեալ [31]են այժմ, զի յագեսցին``. երանի որ [32]լան այժմ, զի ծիծաղեսցին:
|
6:21 Blessed [are ye] that hunger now: for ye shall be filled. Blessed [are ye] that weep now: for ye shall laugh:
|
6:22 Երանի է ձեզ յորժամ ատիցեն զձեզ մարդիկ, եւ յորժամ որոշիցեն զձեզ եւ նախատիցեն, եւ հանիցեն անուն չար զձէնջ վասն Որդւոյ մարդոյ:
|
6:22 Blessed are ye, when men shall hate you, and when they shall separate you [from their company], and shall reproach [you], and cast out your name as evil, for the Son of man' s sake:
|
6:23 Ուրախ լիջիք յաւուր յայնմիկ եւ ցնծասջիք, զի ահա վարձք ձեր բազում են յերկինս. ըստ դմին օրինակի առնէին մարգարէիցն հարք իւրեանց:
|
6:23 Rejoice ye in that day, and leap for joy: for, behold, your reward [is] great in heaven: for in the like manner did their fathers unto the prophets:
|
6:24 Բայց վա՜յ ձեզ մեծատանցդ, զի ընկալայք զմխիթարութիւն ձեր:
|
6:24 But woe unto you that are rich! for ye have received your consolation:
|
6:25 Վա՜յ ձեզ որ յագեալդ էք այժմ, զի քաղցիցէք. վա՜յ ձեզ որ ծիծաղիքդ այժմ, զի սգայցէք, եւ լայցէք:
|
6:25 Woe unto you that are full! for ye shall hunger. Woe unto you that laugh now! for ye shall mourn and weep:
|
6:26 Վա՜յ ձեզ յորժամ բարի ասիցեն զձէնջ [33]ամենայն մարդիկ, զի այդպէս առնէին սուտ մարգարէիցն հարք նոցա:
|
6:26 Woe unto you, when all men shall speak well of you! for so did their fathers to the false prophets:
|
6:27 Այլ ձեզ ասեմ որ լսէքդ. Սիրեցէք զթշնամիս ձեր, բարի արարէք ատելեաց ձերոց:
|
6:27 But I say unto you which hear, Love your enemies, do good to them which hate you:
|
6:28 Օրհնեցէք զանիծիչս ձեր, աղօթս արարէք ի վերայ նեղչաց ձերոց:
|
6:28 Bless them that curse you, and pray for them which despitefully use you:
|
6:29 Որ հարկանէ զծնօտ քո, մատո նմա եւ զմեւսն. եւ որ հանէ ի քէն զբաճկոն քո, մի՛ արգելուր ի նմանէ եւ [34]զշապիկս:
|
6:29 And unto him that smiteth thee on the [one] cheek offer also the other; and him that taketh away thy cloke forbid not [to take thy] coat also:
|
6:30 Ամենայնի որ խնդրէ ի քէն` տուր, եւ զոր ինչ հանէ ոք ի քէն` մի՛ պահանջեր:
|
6:30 Give to every man that asketh of thee; and of him that taketh away thy goods ask [them] not again:
|
6:31 Եւ որպէս կամիք թէ արասցեն ձեզ մարդիկ, այնպէս արասջիք եւ դուք նոցա:
|
6:31 And as ye would that men should do to you, do ye also to them likewise:
|
6:32 Եւ եթէ սիրէք դուք զսիրելիս ձեր, զի՞նչ շնորհ է ձեր, զի եւ մեղաւորք սիրեն զսիրելիս իւրեանց:
|
6:32 For if ye love them which love you, what thank have ye? for sinners also love those that love them:
|
6:33 Եւ եթէ բարի առնէք բարերարաց ձերոց, ո՞ր շնորհ է ձեր, զի եւ մեղաւորք զնոյն գործեն:
|
6:33 And if ye do good to them which do good to you, what thank have ye? for sinners also do even the same:
|
6:34 Եւ եթէ տայք փոխ այնոցիկ յորոց ակն ունիք առնուլ, ո՞ր շնորհ է ձեր, քանզի եւ մեղաւորք մեղաւորաց փոխ տան, զի առցեն անդէն զկշիռն:
|
6:34 And if ye lend [to them] of whom ye hope to receive, what thank have ye? for sinners also lend to sinners, to receive as much again:
|
6:35 Բայց սիրեցէք զթշնամիս ձեր, եւ բարի արարէք [35]ատելեաց ձերոց``. եւ տուք փոխ` ուստի ոչ ակն ունիցիք առնուլ. եւ եղիցին վարձք ձեր բազում, եւ եղիջիք որդիք Բարձրելոյ. զի նա քաղցր է ի վերայ չարաց եւ ապաշնորհաց:
|
6:35 But love ye your enemies, and do good, and lend, hoping for nothing again; and your reward shall be great, and ye shall be the children of the Highest: for he is kind unto the unthankful and [to] the evil:
|
6:36 Եղերուք գթածք, որպէս եւ Հայրն ձեր գթած է:
|
6:36 Be ye therefore merciful, as your Father also is merciful:
|
6:37 Մի՛ դատիք եւ ոչ դատիցիք. մի՛ պատժէք եւ ոչ պատժիցիք, արձակեցէք եւ արձակիցիք:
|
6:37 Judge not, and ye shall not be judged: condemn not, and ye shall not be condemned: forgive, and ye shall be forgiven:
|
6:38 Տուք եւ տացի ձեզ. չափ բարւոք, թաթաղուն, շարժուն, զեղուն տացեն ի գոգս ձեր. նովին չափով որով չափէք` չափեսցի ձեզ:
|
6:38 Give, and it shall be given unto you; good measure, pressed down, and shaken together, and running over, shall men give into your bosom. For with the same measure that ye mete withal it shall be measured to you again:
|
6:39 Ասաց եւ առակ մի առ նոսա. Միթէ կարիցէ՞ կոյր կուրի առաջնորդել, ո՞չ ապաքէն երկոքին ի խորխորատ անկանիցին:
|
6:39 And he spake a parable unto them, Can the blind lead the blind? shall they not both fall into the ditch:
|
6:40 Ոչ է աշակերտ լաւ քան զվարդապետ իւր. ամենայն կատարեալն եղիցի իբրեւ զվարդապետ իւր:
|
6:40 The disciple is not above his master: but every one that is perfect shall be as his master:
|
6:41 Զի՞ տեսանես զշիղ յական եղբօր քո, եւ ի քում ական զգերանդ ոչ նշմարես:
|
6:41 And why beholdest thou the mote that is in thy brother' s eye, but perceivest not the beam that is in thine own eye:
|
6:42 Կամ զիա՞րդ կարես ասել ցեղբայր քո. Եղբայր, թող հանից զշիղդ յականէ քումմէ, եւ դու ի քում ական զգերանդ ոչ տեսանես. կեղծաւոր, հան նախ զգերանդ յականէ քումմէ, եւ ապա հայեսջիր հանել զշիղ յականէ եղբօր քո:
|
6:42 Either how canst thou say to thy brother, Brother, let me pull out the mote that is in thine eye, when thou thyself beholdest not the beam that is in thine own eye? Thou hypocrite, cast out first the beam out of thine own eye, and then shalt thou see clearly to pull out the mote that is in thy brother' s eye:
|
6:43 Զի ոչ է ծառ բարի որ առնէ պտուղ չար, եւ ոչ դարձեալ ծառ չար` որ առնէ պտուղ բարի:
|
6:43 For a good tree bringeth not forth corrupt fruit; neither doth a corrupt tree bring forth good fruit:
|
6:44 Զի իւրաքանչիւր ծառ ի պտղոյ իւրմէ ճանաչի. զի ոչ եթէ ի փշոց քաղեն թուզ, եւ ոչ ի մորենւոյ կթեն խաղող:
|
6:44 For every tree is known by his own fruit. For of thorns men do not gather figs, nor of a bramble bush gather they grapes:
|
6:45 Մարդ բարի ի բարի գանձուց սրտի իւրոյ բղխէ զբարի, եւ մարդ չար [36]ի չարէն բղխէ զչար. քանզի ի յաւելուածոյ սրտին խօսի բերան նորա:
|
6:45 A good man out of the good treasure of his heart bringeth forth that which is good; and an evil man out of the evil treasure of his heart bringeth forth that which is evil: for of the abundance of the heart his mouth speaketh:
|
6:46 Զի՞ կոչէք զիս Տէր, Տէր, եւ զոր ասեմն ոչ առնէք:
|
6:46 And why call ye me, Lord, Lord, and do not the things which I say:
|
6:47 Ամենայն որ գայ առ իս, եւ լսէ զբանս իմ եւ առնէ զնոսա, ցուցից ձեզ ում նման է:
|
6:47 Whosoever cometh to me, and heareth my sayings, and doeth them, I will shew you to whom he is like:
|
6:48 Նման է առն որ շինիցէ տուն, որ փորեաց եւ խորեաց, եւ եդ հիմն ի վերայ վիմի. ի յառնել հեղեղաց բախեաց գետ զտունն, եւ ոչ կարաց շարժել զնա. զի հաստատեալ էր հիմնն ի վերայ վիմի:
|
6:48 He is like a man which built an house, and digged deep, and laid the foundation on a rock: and when the flood arose, the stream beat vehemently upon that house, and could not shake it: for it was founded upon a rock:
|
6:49 Իսկ որ լսէ զբանս իմ եւ ոչ առնէ, նման է առն, որ շինիցէ տուն ի վերայ հողոյ առանց հիման. զոր բախեաց գետ, եւ վաղվաղակի անկաւ, եւ եղեւ կործանումն տանն այնորիկ մեծ:
|
6:49 But he that heareth, and doeth not, is like a man that without a foundation built an house upon the earth; against which the stream did beat vehemently, and immediately it fell; and the ruin of that house was great:
|