Իմաստութիւն Սողոմոնի / Wisdoms - 17 |

Text:
< PreviousԻմաստութիւն Սողոմոնի - 17 Wisdoms - 17Next >


tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
Третье сопоставление: 1–20. тяжелая страшная ночь над Египтом — XVIII:1–4, и свет над Израилем.

XVII глава и первые четыре стиха XVIII-ой содержат третью параллель между египтянами и израильтянами. Египтяне были наказаны трехдневным мраком (Исх X с 21-го ст. ), это время было для них сплошным ужасом; напротив евреям и в это время светил величайший свет и впоследствии они никогда не страдали от мрака: им освещал и указывал путь светоносный столп.
17:117:1: Զի մեծամե՛ծ են դատաստանք քո եւ դժուարապատումք. վասն այնորիկ անձինք անխրատք մոլորեցան[9007]։ [9007] Ոմանք. Անձինք անխրատից։
1 Մեծ եւ անպատմելի են քո դատաստանները, դրա համար էլ անխոհեմ անձերը մոլորուեցին:
Զի մեծամե՛ծ են դատաստանք քո եւ դժուարապատումք. վասն այնորիկ անձինք անխրատք մոլորեցան[266]:

17:1: Զի մեծամե՛ծ են դատաստանք քո եւ դժուարապատումք. վասն այնորիկ անձինք անխրատք մոլորեցան[9007]։
[9007] Ոմանք. Անձինք անխրատից։
1 Մեծ եւ անպատմելի են քո դատաստանները, դրա համար էլ անխոհեմ անձերը մոլորուեցին:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:117:1 Велики и непостижимы суды Твои, посему ненаученные души впали в заблуждение.
17:1 μεγάλαι μεγας great; loud γάρ γαρ for σου σου of you; your αἱ ο the κρίσεις κρισις decision; judgment καὶ και and; even δυσδιήγητοι δυσδιηγητος through; because of τοῦτο ουτος this; he ἀπαίδευτοι απαιδευτος undisciplined ψυχαὶ ψυχη soul ἐπλανήθησαν πλαναω mislead; wander
17:1. magna enim sunt iudicia tua et inenarrabilia verba tua propter hoc indisciplinatae animae erraveruntFor thy judgments, O Lord, are great, and thy words cannot be expressed: therefore undisciplined souls have erred.
1. For great are thy judgements, and hard to interpret; Therefore souls undisciplined went astray.
17:1. For your judgments, O Lord, are great, and your words are indescribable. Therefore, undisciplined souls have wandered astray.
For great are thy judgments, and cannot be expressed: therefore unnurtured souls have erred:

17:1 Велики и непостижимы суды Твои, посему ненаученные души впали в заблуждение.
17:1
μεγάλαι μεγας great; loud
γάρ γαρ for
σου σου of you; your
αἱ ο the
κρίσεις κρισις decision; judgment
καὶ και and; even
δυσδιήγητοι δυσδιηγητος through; because of
τοῦτο ουτος this; he
ἀπαίδευτοι απαιδευτος undisciplined
ψυχαὶ ψυχη soul
ἐπλανήθησαν πλαναω mislead; wander
17:1. magna enim sunt iudicia tua et inenarrabilia verba tua propter hoc indisciplinatae animae erraverunt
For thy judgments, O Lord, are great, and thy words cannot be expressed: therefore undisciplined souls have erred.
1. For great are thy judgements, and hard to interpret; Therefore souls undisciplined went astray.
17:1. For your judgments, O Lord, are great, and your words are indescribable. Therefore, undisciplined souls have wandered astray.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
1. «…суды Твои…» Божественные определения, способ и образ действования в мире человеческом. (Ср. Пс CXVIII:75: ст. ; Рим XI:33: ).

«…ненаученные души…» Те, кто не имеет правильного познания о Боге и Его отношениях к миру; ближайшим образом здесь разумеются египтяне. Мысль стиха та, что необходимо иметь истинное откровенное богопознание, чтобы не заблуждаться относительно способов действия Божественного промысла в мире человеческом.
17:217:2: Կարծեցին բռնադատել զազգն սուրբ՝ անօրէնք. կապեալք խաւարի, եւ կաշկանդեալք երկայն գիշերոյ. արգելեալք ընդ յարկօք փախստականք ՚ի յաւիտենական տեսչութենէն անկեալ դնէին[9008]։ [9008] Ոմանք. Կապեալք ՚ի խաւարի։
2 Անօրէնները կարծում էին, թէ կարող են բռնադատել սուրբ ազգը, մինչդեռ նրանք կապուած էին խաւարին եւ երկարատեւ գիշերով կաշկանդուած, իրենց յարկի տակ արգելափակուած փախստականներ էին նրանք՝ լքուած յաւիտենական նախախնամութիւնից:
Կարծեցին բռնադատել զազգն սուրբ` անօրէնք. կապեալք խաւարի, եւ կաշկանդեալք երկայն գիշերոյ. արգելեալք ընդ յարկօք փախստականք ՛ի յաւիտենական տեսչութենէն անկեալ դնէին[267]:

17:2: Կարծեցին բռնադատել զազգն սուրբ՝ անօրէնք. կապեալք խաւարի, եւ կաշկանդեալք երկայն գիշերոյ. արգելեալք ընդ յարկօք փախստականք ՚ի յաւիտենական տեսչութենէն անկեալ դնէին[9008]։
[9008] Ոմանք. Կապեալք ՚ի խաւարի։
2 Անօրէնները կարծում էին, թէ կարող են բռնադատել սուրբ ազգը, մինչդեռ նրանք կապուած էին խաւարին եւ երկարատեւ գիշերով կաշկանդուած, իրենց յարկի տակ արգելափակուած փախստականներ էին նրանք՝ լքուած յաւիտենական նախախնամութիւնից:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:217:2 Ибо беззаконные, которые задумали угнетать святой народ, узники тьмы и пленники долгой ночи, затворившись в домах, скрывались от вечного Промысла.
17:2 ὑπειληφότες υπολαμβανω take up; suppose γὰρ γαρ for καταδυναστεύειν καταδυναστευω tyrannize ἔθνος εθνος nation; caste ἅγιον αγιος holy ἄνομοι ανομος lawless δέσμιοι δεσμιος prisoner σκότους σκοτος dark καὶ και and; even μακρᾶς μακρος long πεδῆται πεδητης night κατακλεισθέντες κατακλειω shut up; confine ὀρόφοις οροφος the αἰωνίου αιωνιος eternal; of ages προνοίας προνοια provision ἔκειντο κειμαι lie; laid
17:2. dum enim persuasum habent iniqui posse dominari nationi sanctae vinculis tenebrarum et longae noctis conpediti inclusi sub tectis fugitivi perpetuae providentiae iacueruntFor while the wicked thought to be able to have dominion over the holy nation, they themselves being fettered with the bonds of darkness, and a long night, shut up in their houses, lay there exiled from the eternal providence.
2. For when lawless men had supposed that they held a holy nation in their power, They, prisoners of darkness, and bound in the fetters of a long night, Close kept beneath their roofs, Lay exiled from the eternal providence.
17:2. For, while they managed to convince the unjust, so as to obtain dominion over the holy nation, they themselves were fettered with chains of darkness and of endless night, enclosed in their houses, fugitives of everlasting providence, lying in ruins.
For when unrighteous men thought to oppress the holy nation; they being shut up in their houses, the prisoners of darkness, and fettered with the bonds of a long night, lay [there] exiled from the eternal providence:

17:2 Ибо беззаконные, которые задумали угнетать святой народ, узники тьмы и пленники долгой ночи, затворившись в домах, скрывались от вечного Промысла.
17:2
ὑπειληφότες υπολαμβανω take up; suppose
γὰρ γαρ for
καταδυναστεύειν καταδυναστευω tyrannize
ἔθνος εθνος nation; caste
ἅγιον αγιος holy
ἄνομοι ανομος lawless
δέσμιοι δεσμιος prisoner
σκότους σκοτος dark
καὶ και and; even
μακρᾶς μακρος long
πεδῆται πεδητης night
κατακλεισθέντες κατακλειω shut up; confine
ὀρόφοις οροφος the
αἰωνίου αιωνιος eternal; of ages
προνοίας προνοια provision
ἔκειντο κειμαι lie; laid
17:2. dum enim persuasum habent iniqui posse dominari nationi sanctae vinculis tenebrarum et longae noctis conpediti inclusi sub tectis fugitivi perpetuae providentiae iacuerunt
For while the wicked thought to be able to have dominion over the holy nation, they themselves being fettered with the bonds of darkness, and a long night, shut up in their houses, lay there exiled from the eternal providence.
2. For when lawless men had supposed that they held a holy nation in their power, They, prisoners of darkness, and bound in the fetters of a long night, Close kept beneath their roofs, Lay exiled from the eternal providence.
17:2. For, while they managed to convince the unjust, so as to obtain dominion over the holy nation, they themselves were fettered with chains of darkness and of endless night, enclosed in their houses, fugitives of everlasting providence, lying in ruins.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
2. Определяется, в чем состояло заблуждение египтян. Прежде всего в том, что они «задумали угнетать святой народ», а потом, когда их постигла страшная «казнь», трехдневный мрак (Исх X:21–23: ), и они были как бы «пленники долгой ночи», они не захотели признать в этом событии действие Божие и покориться Его воле, но пытались спастись от всемогущей десницы Божией в своих домах: «затворившись в домах, скрывались от вечного Промысла» .
17:317:3: Զի ղօղեալ համարէին ընդ գաղտնեօք մեղաց. ընդ անճաճանչ յիմարութեան առագաստաւ ցրուեցան, անհնարինս յիմարեալք եւ խուճապեալք եւ խռովեալք[9009]։ [9009] Ոմանք. Յիմարութեամբ առագաստիւն... եւ խուճապիւք խռովեալք։
3 Մտածելով, թէ իրենց մեղքերը գաղտնի են պահուած, նրանք յիմարութեան անճաճանչ առագաստի ներքոյ ցրուեցին ծայր աստիճան յիմարացած եւ խուճապի ու խռովքների մատնուած:
Զի ղօղեալ համարէին ընդ գաղտնեօք մեղաց. ընդ անճաճանչ յիմարութեան առագաստաւ ցրուեցան, անհնարինս յիմարեալք եւ խուճապեալք եւ խռովեալք[268]:

17:3: Զի ղօղեալ համարէին ընդ գաղտնեօք մեղաց. ընդ անճաճանչ յիմարութեան առագաստաւ ցրուեցան, անհնարինս յիմարեալք եւ խուճապեալք եւ խռովեալք[9009]։
[9009] Ոմանք. Յիմարութեամբ առագաստիւն... եւ խուճապիւք խռովեալք։
3 Մտածելով, թէ իրենց մեղքերը գաղտնի են պահուած, նրանք յիմարութեան անճաճանչ առագաստի ներքոյ ցրուեցին ծայր աստիճան յիմարացած եւ խուճապի ու խռովքների մատնուած:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:317:3 Думая укрыться в тайных грехах, они, под темным покровом забвения, рассеялись, сильно устрашаемые и смущаемые призраками,
17:3 λανθάνειν λανθανω go unnoticed; unaware γὰρ γαρ for νομίζοντες νομιζω suppose; expect ἐπὶ επι in; on κρυφαίοις κρυφαιος hidden ἁμαρτήμασιν αμαρτημα sinfulness ἀφεγγεῖ αφεγγης forgetfulness παρακαλύμματι παρακαλυμμα scatter θαμβούμενοι θαμβεω amaze; wonder δεινῶς δεινως terribly καὶ και and; even ἰνδάλμασιν ινδαλμα disturb
17:3. et dum putant se latere in obscuris peccatis tenebroso oblivionis velamento dispersi sunt paventes horrende et cum admiratione nimia perturbatiAnd while they thought to lie hid in their obscure sins, they were scattered under a dark veil of forgetfullness, being horribly afraid, and troubled with exceeding great astonishment.
3. For while they thought that they were unseen in secret sins, They were sundered one from another by a dark curtain of forgetfulness, Stricken with terrible awe, and sore troubled by spectral forms.
17:3. And, while they thought to escape notice in their secret sins, they were scattered under a dark veil of oblivion, being horribly afraid, and having been disturbed with great astonishment.
For while they supposed to lie hid in their secret sins, they were scattered under a dark veil of forgetfulness, being horribly astonished, and troubled with [strange] apparitions:

17:3 Думая укрыться в тайных грехах, они, под темным покровом забвения, рассеялись, сильно устрашаемые и смущаемые призраками,
17:3
λανθάνειν λανθανω go unnoticed; unaware
γὰρ γαρ for
νομίζοντες νομιζω suppose; expect
ἐπὶ επι in; on
κρυφαίοις κρυφαιος hidden
ἁμαρτήμασιν αμαρτημα sinfulness
ἀφεγγεῖ αφεγγης forgetfulness
παρακαλύμματι παρακαλυμμα scatter
θαμβούμενοι θαμβεω amaze; wonder
δεινῶς δεινως terribly
καὶ και and; even
ἰνδάλμασιν ινδαλμα disturb
17:3. et dum putant se latere in obscuris peccatis tenebroso oblivionis velamento dispersi sunt paventes horrende et cum admiratione nimia perturbati
And while they thought to lie hid in their obscure sins, they were scattered under a dark veil of forgetfullness, being horribly afraid, and troubled with exceeding great astonishment.
3. For while they thought that they were unseen in secret sins, They were sundered one from another by a dark curtain of forgetfulness, Stricken with terrible awe, and sore troubled by spectral forms.
17:3. And, while they thought to escape notice in their secret sins, they were scattered under a dark veil of oblivion, being horribly afraid, and having been disturbed with great astonishment.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
3. Этот стих заключает иронию над египтянами. Последние даже наказанием Божиим, посланным на них мраком, хотели воспользоваться для прикрытия своих тайных грехов. (См. Иов XXIV:15–16: ; Ис XXIX:15: ). Но эти расчеты не оправдались. Беспросветная ночь мешала даже темным делам: они «рассеялись, сильно устрашаемые… призраками» .
17:417:4: Քանզի եւ ո՛չ՝ որ ունէր զնոսա մութն, աներկեւղս պահեաց. զի բոմբիւնք շուրջ զնոքօք պահեալ սրարբեցուցանէին, եւ ցնորք անժպիտք խոժոռադիմա՛ցն երեւէին[9010]։ [9010] Ոմանք. Որ ունէր զնոսա մթութիւն... զի բոմբիւնք գիշերականք շուրջ զնոքօք պատեալս արբեցուցանէին. կամ՝ պահեալ որ արբեցուցանէին. եւ ցնորք անժպիրք. կամ՝ եւ ցնորք անտիպք խոժոռադի՛՛։
4 Արդարեւ, այն մութ վայրը, որ թաքցնում էր նրանց, չփրկեց երկիւղից. նրանց սարսափեցնում էին իրենց շուրջը թնդացող բոմբիւնները, նրանց աչքին անժպիտ ու խոժոռադէմ ցնորքներ էին երեւում:
Քանզի եւ ո՛չ` որ ունէր զնոսա մութն, աներկեւղս պահեաց. զի բոմբիւնք շուրջ զնոքօք պահեալ սրարբեցուցանէին, եւ ցնորք անժպիտք խոժոռադիմա՛ցն երեւէին[269]:

17:4: Քանզի եւ ո՛չ՝ որ ունէր զնոսա մութն, աներկեւղս պահեաց. զի բոմբիւնք շուրջ զնոքօք պահեալ սրարբեցուցանէին, եւ ցնորք անժպիտք խոժոռադիմա՛ցն երեւէին[9010]։
[9010] Ոմանք. Որ ունէր զնոսա մթութիւն... զի բոմբիւնք գիշերականք շուրջ զնոքօք պատեալս արբեցուցանէին. կամ՝ պահեալ որ արբեցուցանէին. եւ ցնորք անժպիրք. կամ՝ եւ ցնորք անտիպք խոժոռադի՛՛։
4 Արդարեւ, այն մութ վայրը, որ թաքցնում էր նրանց, չփրկեց երկիւղից. նրանց սարսափեցնում էին իրենց շուրջը թնդացող բոմբիւնները, նրանց աչքին անժպիտ ու խոժոռադէմ ցնորքներ էին երեւում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:417:4 ибо и самое потаенное место, заключавшее их, не спасало их от страха, но страшные звуки вокруг них приводили их в смущение, и являлись свирепые чудовища со страшными лицами.
17:4 οὐδὲ ουδε not even; neither γὰρ γαρ for ὁ ο the κατέχων κατεχω retain; detain αὐτοὺς αυτος he; him μυχὸς μυχος guard thoroughly / carefully ἦχοι ηχος noise; sound δ᾿ δε though; while ἐκταράσσοντες εκταρασσω disturb αὐτοὺς αυτος he; him περιεκόμπουν περικομπεω and; even φάσματα φασμα face; ahead of ἐνεφανίζετο εμφανιζω make apparent / visible; represent
17:4. neque enim quae continebat illos spelunca sine timore custodiebat quoniam sonitus descendens perturbabat illos et personae tristes apparentes pavorem illis praestabantFor neither did the den that held them, keep them from fear: for noises coming down troubled them, and sad visions appearing to them, affrighted them.
4. For neither did the dark recesses that held them guard them from fears, But sounds rushing down rang around them, And phantoms appeared, cheerless with unsmiling faces.
17:4. For neither did the cave which enclosed them preserve them from fear, because descending noises disturbed them, and the sorrowful persons appearing to them intensified their fear.
For neither might the corner that held them keep them from fear: but noises [as of waters] falling down sounded about them, and sad visions appeared unto them with heavy countenances:

17:4 ибо и самое потаенное место, заключавшее их, не спасало их от страха, но страшные звуки вокруг них приводили их в смущение, и являлись свирепые чудовища со страшными лицами.
17:4
οὐδὲ ουδε not even; neither
γὰρ γαρ for
ο the
κατέχων κατεχω retain; detain
αὐτοὺς αυτος he; him
μυχὸς μυχος guard thoroughly / carefully
ἦχοι ηχος noise; sound
δ᾿ δε though; while
ἐκταράσσοντες εκταρασσω disturb
αὐτοὺς αυτος he; him
περιεκόμπουν περικομπεω and; even
φάσματα φασμα face; ahead of
ἐνεφανίζετο εμφανιζω make apparent / visible; represent
17:4. neque enim quae continebat illos spelunca sine timore custodiebat quoniam sonitus descendens perturbabat illos et personae tristes apparentes pavorem illis praestabant
For neither did the den that held them, keep them from fear: for noises coming down troubled them, and sad visions appearing to them, affrighted them.
4. For neither did the dark recesses that held them guard them from fears, But sounds rushing down rang around them, And phantoms appeared, cheerless with unsmiling faces.
17:4. For neither did the cave which enclosed them preserve them from fear, because descending noises disturbed them, and the sorrowful persons appearing to them intensified their fear.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
4. Описывается переживаемый египтянами страх во время посланного на них трехдневного мрака. От этого страха не спасало «и самое потаенное место» . Под этим потаенным местом разумеют иногда глубокие подземные коридоры в Египте, или глубоко вырытые комнаты внутри пирамид. Но во 2-ом стихе говорилось, что египтяне «затворились в домах», в соответствии с этим и здесь под «потаенным местом» лучше разуметь внутренние комнаты домов.

«…страшные звуки вокруг них приводили их в смущение, и являлись свирепые чудовища со страшными лицами» . Говорит ли здесь писатель об объективных предметах, которые приводили египтян в ужас или же он разумеет здесь созданные под влиянием страха образы фантазии? Далее в 6: ст. один из устрашающих египтян предметов он называет «невидимым призраком», а потом выражается и более обще, что египтяне «были тревожимы страшными призраками» (14: ст.). Нигде не видно, чтобы эти призраки писатель считал за какие-нибудь объективные предметы, например, за демонов, или за вышедших из ада теней умерших людей, которые, принимая образы «свирепых чудовищ с страшными лицами» (4: ст.), «сами собою горящих костров, полных ужаса» (6: ст.), являлись бы для устрашения людей. Напротив, он говорит, что египтяне приходили в крайний страх, «хотя никакие устрашения не тревожили их» (9: ст.). Причина страха, по мысли писателя, не вне, а внутри, в душевном состоянии египтян; это ужасы «страдавшей души» (8), их «придумывает преследуемое совестью нечестие» (10: ст.). Таким образом, ужасы «придуманы», они результат воображения, действующего под влиянием угрызений совести. Действительность, конечно, давала богатый материал для этого воображения и писатель творит об этом подробное 17–18: ст.
17:517:5: Եւ հրոյ եւ ո՛չ մի ինչ բռնութիւն կարաց լուսաւորել. եւ ո՛չ խարուկածին բորբոքեալ բոցք հանդարտէին լրջացուցանել զտխուր գիշերն։
5 Կրակի եւ ոչ մի ուժ չկարողացաւ լուսաւորել մութը, եւ խարոյկից ծնուած ոչ մի բորբոք բոց ի վիճակի չեղաւ փարատելու տխուր գիշերը:
Եւ հրոյ եւ ո՛չ մի ինչ բռնութիւն կարաց լուսաւորել. եւ ո՛չ խարուկածին բորբոքեալ բոցք հանդարտէին լրջացուցանել զտխուր գիշերն:

17:5: Եւ հրոյ եւ ո՛չ մի ինչ բռնութիւն կարաց լուսաւորել. եւ ո՛չ խարուկածին բորբոքեալ բոցք հանդարտէին լրջացուցանել զտխուր գիշերն։
5 Կրակի եւ ոչ մի ուժ չկարողացաւ լուսաւորել մութը, եւ խարոյկից ծնուած ոչ մի բորբոք բոց ի վիճակի չեղաւ փարատելու տխուր գիշերը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:517:5 И никакая сила огня не могла озарить, ни яркий блеск звезд не в состоянии был осветить этой мрачной ночи.
17:5 καὶ και and; even πυρὸς πυρ fire μὲν μεν first of all οὐδεμία ουδεις no one; not one βία βια violence κατίσχυεν κατισχυω force down; prevail φωτίζειν φωτιζω illuminate; enlighten οὔτε ουτε not; neither ἄστρων αστρον constellation ἔκλαμπροι εκλαμπρος blaze καταυγάζειν καταυγαζω endure; stay behind τὴν ο the στυγνὴν στυγνος that νύκτα νυξ night
17:5. et ignis quidem nulla vis poterat illis lumen praebere nec siderum limpidae flammae inluminare poterant illam noctem horrendamAnd no power of fire could give them light, neither could the bright flames of the stars enlighten that horrible night.
5. And no force of fire prevailed to give light, Neither were the brightest flames of the stars strong enough to illumine that gloomy night:
17:5. And, indeed, even fire had no strength to provide them light, nor could the clear flames of the stars illuminate that horrible night.
No power of the fire might give them light: neither could the bright flames of the stars endure to lighten that horrible night:

17:5 И никакая сила огня не могла озарить, ни яркий блеск звезд не в состоянии был осветить этой мрачной ночи.
17:5
καὶ και and; even
πυρὸς πυρ fire
μὲν μεν first of all
οὐδεμία ουδεις no one; not one
βία βια violence
κατίσχυεν κατισχυω force down; prevail
φωτίζειν φωτιζω illuminate; enlighten
οὔτε ουτε not; neither
ἄστρων αστρον constellation
ἔκλαμπροι εκλαμπρος blaze
καταυγάζειν καταυγαζω endure; stay behind
τὴν ο the
στυγνὴν στυγνος that
νύκτα νυξ night
17:5. et ignis quidem nulla vis poterat illis lumen praebere nec siderum limpidae flammae inluminare poterant illam noctem horrendam
And no power of fire could give them light, neither could the bright flames of the stars enlighten that horrible night.
5. And no force of fire prevailed to give light, Neither were the brightest flames of the stars strong enough to illumine that gloomy night:
17:5. And, indeed, even fire had no strength to provide them light, nor could the clear flames of the stars illuminate that horrible night.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
5. Подобное же замечание об этом мраке, что его напрасно старались осветить огнем, находим у Филона, Vita Mos II т. 100.
17:617:6: Բայց միայն երեւէր նոցա ինքնակաց խարոյկ լի՛ երկիւղիւ. զարհուրեալք յաներեւոյթ տեսլենէն այնորիկ, համարէին չար՝ եւ՛ս քան զոր տեսանէինն։
6 Նրանց միայն ինքնակէզ երկիւղալի խարոյկ էր երեւում, եւ դրա աներեւոյթ տեսիլքից զարհուրած՝ այն, ինչ տեսնում էին, համարում էին առաւել եւս մեծ չարիք:
Բայց միայն երեւէր նոցա ինքնակաց խարոյկ լի՛ երկիւղիւ. զարհուրեալք յաներեւոյթ տեսլենէն այնորիկ, համարէին չար` եւ՛ս քան զոր տեսանէինն:

17:6: Բայց միայն երեւէր նոցա ինքնակաց խարոյկ լի՛ երկիւղիւ. զարհուրեալք յաներեւոյթ տեսլենէն այնորիկ, համարէին չար՝ եւ՛ս քան զոր տեսանէինն։
6 Նրանց միայն ինքնակէզ երկիւղալի խարոյկ էր երեւում, եւ դրա աներեւոյթ տեսիլքից զարհուրած՝ այն, ինչ տեսնում էին, համարում էին առաւել եւս մեծ չարիք:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:617:6 Являлись им только сами собою горящие костры, полные ужаса, и они, страшась невидимого призрака, представляли себе видимое еще худшим.
17:6 διεφαίνετο διαφαινω though; while αὐτοῖς αυτος he; him μόνον μονον only; alone αὐτομάτη αυτοματος automatically πυρὰ πυρα fire φόβου φοβος fear; awe πλήρης πληρης full ἐκδειματούμενοι εκδειματοω though; while τῆς ο the μὴ μη not θεωρουμένης θεωρεω observe ἐκείνης εκεινος that ὄψεως οψις sight; face ἡγοῦντο ηγεομαι lead; consider χείρω χειρων worse τὰ ο the βλεπόμενα βλεπω look; see
17:6. apparebat autem illis subitaneus ignis timore plenus et timore percussi illius quae non videbatur faciei aestimabant deteriora esse quae videbanturBut there appeared to them a sudden fire, very dreadful: and being struck with the fear of that face, which was not seen, they thought the things which they saw to be worse:
6. But only there appeared to them the glimmering of a fire self-kindled, full of fear; And in terror they deemed the things which they saw To be worse than that sight, on which they could not gaze.
17:6. Yet there appeared to them a sudden fire, filled with fear; and, having been struck with the fear of that face which is unseen, they considered those things which they did see to be worse,
Only there appeared unto them a fire kindled of itself, very dreadful: for being much terrified, they thought the things which they saw to be worse than the sight they saw not:

17:6 Являлись им только сами собою горящие костры, полные ужаса, и они, страшась невидимого призрака, представляли себе видимое еще худшим.
17:6
διεφαίνετο διαφαινω though; while
αὐτοῖς αυτος he; him
μόνον μονον only; alone
αὐτομάτη αυτοματος automatically
πυρὰ πυρα fire
φόβου φοβος fear; awe
πλήρης πληρης full
ἐκδειματούμενοι εκδειματοω though; while
τῆς ο the
μὴ μη not
θεωρουμένης θεωρεω observe
ἐκείνης εκεινος that
ὄψεως οψις sight; face
ἡγοῦντο ηγεομαι lead; consider
χείρω χειρων worse
τὰ ο the
βλεπόμενα βλεπω look; see
17:6. apparebat autem illis subitaneus ignis timore plenus et timore percussi illius quae non videbatur faciei aestimabant deteriora esse quae videbantur
But there appeared to them a sudden fire, very dreadful: and being struck with the fear of that face, which was not seen, they thought the things which they saw to be worse:
6. But only there appeared to them the glimmering of a fire self-kindled, full of fear; And in terror they deemed the things which they saw To be worse than that sight, on which they could not gaze.
17:6. Yet there appeared to them a sudden fire, filled with fear; and, having been struck with the fear of that face which is unseen, they considered those things which they did see to be worse,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
6. Указывается один из устрашающих египтян призраков, созданных их воображением: это — «сами собою горящие костры, полные ужаса» ; костры никем не зажженные и горящие без всякого поддерживающего огонь материала. Что было собственно ужасного в этих кострах, по краткости рассказа не видно; может быть, эти костры были образами наказания, какие придумало «осуждаемое собственным свидетельством нечестие» .
17:717:7: ՚Ի դիւթական արուեստի խաբէութիւնս անկանէին, եւ ՚ի խորհուրդս ամբարհաւաճութեան. կշտամբութիւն թշնամանալից[9011]։ [9011] Ոմանք. Արուեստին ՚ի խաբէ՛՛... եւ ՚ի խորհուրդս ամբարշտութեան կշտամբէին թշնա՛՛։
7 Նրանք ընկնում էին հմայական արուեստի խաբկանքների յաւակնոտ մտածումների մէջ եւ արժանանում թշնամանքով լի կշտամբանքի.
՛Ի դիւթական արուեստի խաբէութիւնս անկանէին, եւ ՛ի խորհուրդս ամբարհաւաճութեան. կշտամբութիւն թշնամանալից[270]:

17:7: ՚Ի դիւթական արուեստի խաբէութիւնս անկանէին, եւ ՚ի խորհուրդս ամբարհաւաճութեան. կշտամբութիւն թշնամանալից[9011]։
[9011] Ոմանք. Արուեստին ՚ի խաբէ՛՛... եւ ՚ի խորհուրդս ամբարշտութեան կշտամբէին թշնա՛՛։
7 Նրանք ընկնում էին հմայական արուեստի խաբկանքների յաւակնոտ մտածումների մէջ եւ արժանանում թշնամանքով լի կշտամբանքի.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:717:7 Пали обольщения волшебного искусства, и хвастовство мудростью подверглось посмеянию,
17:7 μαγικῆς μαγικος though; while ἐμπαίγματα εμπαιγμα laid up; lie down τέχνης τεχνη craft καὶ και and; even τῆς ο the ἐπὶ επι in; on φρονήσει φρονησις prudence; insight ἀλαζονείας αλαζονεια ostentation; pretension ἔλεγχος ελεγχος conviction ἐφύβριστος εφυβριστος wanton; insolent
17:7. et magicae artis adpositi erant derisus et sapientiae gloriae correptio cum contumeliaAnd the delusions of their magic art were put down, and their boasting of wisdom was reproachfully rebuked.
7. And they lay made the sport of magic art, And a shameful rebuke of their vaunts of understanding:
17:7. and, having been ridiculed, the illusions were removed from their arts along with their contemptuous rebuke of glorious wisdom.
As for the illusions of art magick, they were put down, and their vaunting in wisdom was reproved with disgrace:

17:7 Пали обольщения волшебного искусства, и хвастовство мудростью подверглось посмеянию,
17:7
μαγικῆς μαγικος though; while
ἐμπαίγματα εμπαιγμα laid up; lie down
τέχνης τεχνη craft
καὶ και and; even
τῆς ο the
ἐπὶ επι in; on
φρονήσει φρονησις prudence; insight
ἀλαζονείας αλαζονεια ostentation; pretension
ἔλεγχος ελεγχος conviction
ἐφύβριστος εφυβριστος wanton; insolent
17:7. et magicae artis adpositi erant derisus et sapientiae gloriae correptio cum contumelia
And the delusions of their magic art were put down, and their boasting of wisdom was reproachfully rebuked.
7. And they lay made the sport of magic art, And a shameful rebuke of their vaunts of understanding:
17:7. and, having been ridiculed, the illusions were removed from their arts along with their contemptuous rebuke of glorious wisdom.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
7-8. Чародеи египетские, как известно из книги Исход, пытались бороться с Моисеем его же орудием, старались совершить те же знамения и чудеса, что и он совершал. Подражая ему несколько в двух первых «казнях», они потом вынуждены были признать свое бессилие (Исх IX:11: ). По книге Премудрости Соломона представители «волшебного искусства и мудрости» египетской боролись против Моисея гораздо дольше. Они «обещались отогнать ужасы» даже 9-й казни, и только охватившая их самих позорная боязливость подвергла их посмеянию.
17:817:8: Զի որք խոստանային զարհաւիրս եւ զխռովութիւնս հալածել յանձնէ ախտացելոց, նոքա զծաղրալից երկեւղն ախտանային[9012]։ [9012] Ոմանք. Յանձնէ ախտացելոյ։
8 որովհետեւ, ովքեր խոստանում էին հիւանդների հոգուց հալածել զարհուրանքն ու խռովքները, իրենք էին բռնւում ծաղրելի երկիւղի այդ ախտով:
Զի որք խոստանային զարհաւիրս եւ զխռովութիւնս հալածել յանձնէ ախտացելոց, նոքա զծաղրալից երկեւղն ախտանային[271]:

17:8: Զի որք խոստանային զարհաւիրս եւ զխռովութիւնս հալածել յանձնէ ախտացելոց, նոքա զծաղրալից երկեւղն ախտանային[9012]։
[9012] Ոմանք. Յանձնէ ախտացելոյ։
8 որովհետեւ, ովքեր խոստանում էին հիւանդների հոգուց հալածել զարհուրանքն ու խռովքները, իրենք էին բռնւում ծաղրելի երկիւղի այդ ախտով:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:817:8 ибо обещавшиеся отогнать от страдавшей души ужасы и страхи, сами страдали позорною боязливостью.
17:8 οἱ ο the γὰρ γαρ for ὑπισχνούμενοι υπισχνεομαι and; even ταραχὰς ταραχη stirring ἀπελαύνειν απελαυνω drive away ψυχῆς ψυχη soul νοσούσης νοσεω diseased οὗτοι ουτος this; he καταγέλαστον καταγελαστος conscientiousness ἐνόσουν νοσεω diseased
17:8. illi enim qui promittebant timores turbationes expellere se ab anima languente hi cum derisu pleni timore languebantFor they who promised to drive away fears and troubles from a sick soul, were sick themselves of a fear worthy to be laughed at.
8. For they that promised to drive away terrors and troublings from a sick soul, These were sick with a ludicrous fearfulness:
17:8. Indeed, those who promised to drive away fears and disturbances from a languishing soul, though they were filled with derision, were themselves languishing in fear.
For they, that promised to drive away terrors and troubles from a sick soul, were sick themselves of fear, worthy to be laughed at:

17:8 ибо обещавшиеся отогнать от страдавшей души ужасы и страхи, сами страдали позорною боязливостью.
17:8
οἱ ο the
γὰρ γαρ for
ὑπισχνούμενοι υπισχνεομαι and; even
ταραχὰς ταραχη stirring
ἀπελαύνειν απελαυνω drive away
ψυχῆς ψυχη soul
νοσούσης νοσεω diseased
οὗτοι ουτος this; he
καταγέλαστον καταγελαστος conscientiousness
ἐνόσουν νοσεω diseased
17:8. illi enim qui promittebant timores turbationes expellere se ab anima languente hi cum derisu pleni timore languebant
For they who promised to drive away fears and troubles from a sick soul, were sick themselves of a fear worthy to be laughed at.
8. For they that promised to drive away terrors and troublings from a sick soul, These were sick with a ludicrous fearfulness:
17:8. Indeed, those who promised to drive away fears and disturbances from a languishing soul, though they were filled with derision, were themselves languishing in fear.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
17:917:9: Զի թէպէտ եւ ո՛չ ինչ նորանշան զարհուրեցուցանէր, ճճեաց անցիւ, եւ սողնոց շչմամբ խուճապեալք եւ գողացեալք սատակէին, եւ յանուրեք յանփախուստ օդն հայելոյ ուրանային[9013]։ [9013] Ոմանք. Ճճեաց ախտիւք, եւ սողնոց շնչմամբք... օդն անդրէն հայելոյ։ Ոսկան. Եւ յանուրեք փախուստ։
9 Թէպէտեւ նրանց ինչ-որ նորանշան բան չէր զարհուրեցնում, բայց ճիճուների անցնելուց եւ սողունների շչիւնից խուճապահար՝ դողալով մեռնում էին, վախենալով նայել անգամ այդ օդին, որից չէին կարող խուսափել ոչ մի կերպ:
Զի թէպէտ եւ ո՛չ ինչ նորանշան զարհուրեցուցանէր, ճճեաց անցիւ, եւ սողնոց շչմամբ խուճապեալք եւ գողացեալք սատակէին, եւ յանուրեք յանփախուստ օդն հայելոյ ուրանային[272]:

17:9: Զի թէպէտ եւ ո՛չ ինչ նորանշան զարհուրեցուցանէր, ճճեաց անցիւ, եւ սողնոց շչմամբ խուճապեալք եւ գողացեալք սատակէին, եւ յանուրեք յանփախուստ օդն հայելոյ ուրանային[9013]։
[9013] Ոմանք. Ճճեաց ախտիւք, եւ սողնոց շնչմամբք... օդն անդրէն հայելոյ։ Ոսկան. Եւ յանուրեք փախուստ։
9 Թէպէտեւ նրանց ինչ-որ նորանշան բան չէր զարհուրեցնում, բայց ճիճուների անցնելուց եւ սողունների շչիւնից խուճապահար՝ դողալով մեռնում էին, վախենալով նայել անգամ այդ օդին, որից չէին կարող խուսափել ոչ մի կերպ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:917:9 И хотя никакие устрашения не тревожили их, но, преследуемые брожениями ядовитых зверей и свистами пресмыкающихся, они исчезали от страха, боясь взглянуть даже на воздух, от которого никуда нельзя убежать,
17:9 καὶ και and; even γὰρ γαρ for εἰ ει if; whether μηδὲν μηδεις not even one; no one αὐτοὺς αυτος he; him ταραχῶδες ταραχωδης afraid; fear κνωδάλων κνωδαλον passing καὶ και and; even ἑρπετῶν ερπετον reptile συριγμοῖς συρισμος trembling καὶ και and; even τὸν ο the μηδαμόθεν μηδαμοθεν air προσιδεῖν προσοραω deny
17:9. nam et si nihil illos ex monstris perturbabat transitu animalium et serpentium sibilatione commoti tremebundi peribant et aerem quem nulla ratione quis effugere posset negantes se videreFor though no terrible thing disturbed them: yet being scared with the passing by of beasts, and hissing of serpents, they died for fear and denying that they saw the air, which could by no means be avoided.
9. For even if no troublous thing affrighted them, Yet, scared with the creepings of vermin and hissings of serpents,
17:9. And, even if nothing unnatural disturbed them, yet being agitated by the passing of animals and the hissing of snakes, they died of fear, denying what they themselves saw even in the air, which no one thinks to be able to escape.
For though no terrible thing did fear them; yet being scared with beasts that passed by, and hissing of serpents:

17:9 И хотя никакие устрашения не тревожили их, но, преследуемые брожениями ядовитых зверей и свистами пресмыкающихся, они исчезали от страха, боясь взглянуть даже на воздух, от которого никуда нельзя убежать,
17:9
καὶ και and; even
γὰρ γαρ for
εἰ ει if; whether
μηδὲν μηδεις not even one; no one
αὐτοὺς αυτος he; him
ταραχῶδες ταραχωδης afraid; fear
κνωδάλων κνωδαλον passing
καὶ και and; even
ἑρπετῶν ερπετον reptile
συριγμοῖς συρισμος trembling
καὶ και and; even
τὸν ο the
μηδαμόθεν μηδαμοθεν air
προσιδεῖν προσοραω deny
17:9. nam et si nihil illos ex monstris perturbabat transitu animalium et serpentium sibilatione commoti tremebundi peribant et aerem quem nulla ratione quis effugere posset negantes se videre
For though no terrible thing disturbed them: yet being scared with the passing by of beasts, and hissing of serpents, they died for fear and denying that they saw the air, which could by no means be avoided.
9. For even if no troublous thing affrighted them, Yet, scared with the creepings of vermin and hissings of serpents,
17:9. And, even if nothing unnatural disturbed them, yet being agitated by the passing of animals and the hissing of snakes, they died of fear, denying what they themselves saw even in the air, which no one thinks to be able to escape.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
9. Изображается крайняя степень охватившей египтян боязливости: «они исчезали от страха, боясь взглянуть даже на воздух» . Между тем никакой объективной причины для страха не было: «никакие устрашения», собственно, «не тревожили их» . Неописуемый страх вызывался самыми ничтожными предметами: криком или свистом животных, шумом при их движении.
17:1017:10: Զի երկչոտին՝ առանձի՛ն իմն չարութիւն՝ ինքեա՛մբ վկայէ դատապարտեալ. մի՛շտ կանխէ զանհնարինս՝ նեղեալ ՚ի խղճէ մտաց։
10 Արդարեւ, երկչոտն ինչ-որ առանձնայատուկ չարութիւն ունի, որն ինքն է վկայում՝ դատապարտելով իրեն եւ, խղճմտանքից նեղուելով, միշտ անհնարինն է կանխազգում,
Զի երկչոտին` առանձի՛ն իմն չարութիւն` ինքեա՛մբ վկայէ դատապարտեալ. մի՛շտ կանխէ զանհնարինս` նեղեալ ՛ի խղճէ մտաց:

17:10: Զի երկչոտին՝ առանձի՛ն իմն չարութիւն՝ ինքեա՛մբ վկայէ դատապարտեալ. մի՛շտ կանխէ զանհնարինս՝ նեղեալ ՚ի խղճէ մտաց։
10 Արդարեւ, երկչոտն ինչ-որ առանձնայատուկ չարութիւն ունի, որն ինքն է վկայում՝ դատապարտելով իրեն եւ, խղճմտանքից նեղուելով, միշտ անհնարինն է կանխազգում,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1017:10 ибо осуждаемое собственным свидетельством нечестие боязливо и, преследуемое совестью, всегда придумывает ужасы.
17:10 δειλὸν δειλος timid; intimidated γὰρ γαρ for ἰδίῳ ιδιος his own; private πονηρία πονηρια harm; malignancy μάρτυρι μαρτυς witness καταδικαζομένη καταδικαζω censure; condemn ἀεὶ αει continually δὲ δε though; while προσείληφεν προσλαμβανω take hold of τὰ ο the χαλεπὰ χαλεπος fierce; difficult συνεχομένη συνεχω block up / in; confine τῇ ο the συνειδήσει συνειδησις consciousness; conscience
17:10. cum sit enim timida nequitia dat testimonium condemnata semper enim praesumit saeva conturbata conscientiaFor whereas wickedness is fearful, it beareth witness of its condemnation: for a troubled conscience always forecasteth grievous things.
10. they perished for very trembling, Refusing even to look on the air, which could on no side be escaped.
17:10. For, while there may be apprehension with wickedness, it gives testimony to condemnation, for a troubled conscience always forecasts harshness.
They died for fear, denying that they saw the air, which could of no side be avoided:

17:10 ибо осуждаемое собственным свидетельством нечестие боязливо и, преследуемое совестью, всегда придумывает ужасы.
17:10
δειλὸν δειλος timid; intimidated
γὰρ γαρ for
ἰδίῳ ιδιος his own; private
πονηρία πονηρια harm; malignancy
μάρτυρι μαρτυς witness
καταδικαζομένη καταδικαζω censure; condemn
ἀεὶ αει continually
δὲ δε though; while
προσείληφεν προσλαμβανω take hold of
τὰ ο the
χαλεπὰ χαλεπος fierce; difficult
συνεχομένη συνεχω block up / in; confine
τῇ ο the
συνειδήσει συνειδησις consciousness; conscience
17:10. cum sit enim timida nequitia dat testimonium condemnata semper enim praesumit saeva conturbata conscientia
For whereas wickedness is fearful, it beareth witness of its condemnation: for a troubled conscience always forecasteth grievous things.
10. they perished for very trembling, Refusing even to look on the air, which could on no side be escaped.
17:10. For, while there may be apprehension with wickedness, it gives testimony to condemnation, for a troubled conscience always forecasts harshness.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
10. В предшествующем стихе писатель выразил мысль о видимой беспричинности страха египтян, о том, что во вне не было предметов действительно страшных. Это побуждает его теперь указать настоящую причину страха (10: ст.), а вместе с тем определить, что такое страх по существу (11: и 12: ст.). Причина страха, по мнению писателя, лежит в совести, которая преследовала египтян за их нечестие. Осужденное свидетельством совести «нечестие боязливо и… придумывает ужасы» . Психологически указанное объяснение происхождения страха весьма верно. 10-й стих важен в том отношении, что в нем слово «совесть», συνείδησις, употреблено в совершенно точном его значении, с указанием настоящих функций этой стороны человеческого духа (ср. Рим II:15: ).
17:1117:11: Քանզի ո՛չ ինչ է երկեւղ՝ եթէ ո՛չ մատնութիւն մտացն օգնականութեան[9014]։ [9014] Ոմանք. Օգնականութեանց։
11 քանի որ երկիւղն այլ բան չէ, քան մտքի օգնականութիւնից զրկուած լինելը:
Քանզի ո՛չ ինչ է երկեւղ` եթէ ո՛չ մատնութիւն մտացն օգնականութեան[273]:

17:11: Քանզի ո՛չ ինչ է երկեւղ՝ եթէ ո՛չ մատնութիւն մտացն օգնականութեան[9014]։
[9014] Ոմանք. Օգնականութեանց։
11 քանի որ երկիւղն այլ բան չէ, քան մտքի օգնականութիւնից զրկուած լինելը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1117:11 Страх есть не что иное, как лишение помощи от рассудка.
17:11 οὐθὲν ουδεις no one; not one γάρ γαρ for ἐστιν ειμι be φόβος φοβος fear; awe εἰ ει if; whether μὴ μη not προδοσία προδοσια the ἀπὸ απο from; away λογισμοῦ λογισμος account βοηθημάτων βοηθημα assistance; help
17:11. nihil enim est timor nisi praesumptionis adiutorium proditio cogitationis auxiliorumFor fear is nothing else but a yielding up of the succours from thought.
11. For wickedness, condemned by a witness within, is a coward thing, And, being pressed hard by conscience, always forecasteth the worst
17:11. For fear is nothing else but unfaithfulness to thinking helpful things.
For wickedness, condemned by her own witness, is very timorous, and being pressed with conscience, always forecasteth grievous things. [12] For fear is nothing else but a betraying of the succours which reason offereth:

17:11 Страх есть не что иное, как лишение помощи от рассудка.
17:11
οὐθὲν ουδεις no one; not one
γάρ γαρ for
ἐστιν ειμι be
φόβος φοβος fear; awe
εἰ ει if; whether
μὴ μη not
προδοσία προδοσια the
ἀπὸ απο from; away
λογισμοῦ λογισμος account
βοηθημάτων βοηθημα assistance; help
17:11. nihil enim est timor nisi praesumptionis adiutorium proditio cogitationis auxiliorum
For fear is nothing else but a yielding up of the succours from thought.
11. For wickedness, condemned by a witness within, is a coward thing, And, being pressed hard by conscience, always forecasteth the worst
17:11. For fear is nothing else but unfaithfulness to thinking helpful things.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
11. Даваемое здесь определение страха, конечно, неполное. Оно отмечает только одну сторону. Смысл его такой: страх отнимает у человека хладнокровие, так что он свое внимание не может уже направить на предмет страха, чтобы или убедиться в его ничтожности, или найти средство к его устранению.
17:1217:12: Մինչդեռ ՚ի նե՛րքս է, սակա՛ւ ինչ է ակնկալութիւն, եւ բազում համարի զանգիտութեանցն. որ ածէ՛ ՚ի վերայ զպատճառս տանջանացն։
12 Եւ քանի դեռ մէկի ներսը վախ կայ, փոքր է նրա ակնկալութիւնը, եւ շատ են չգիտակցուած այն պատճառները, որոնք տանջանքներ են յարուցում:
Մինչդեռ ՛ի նե՛րքս է, սակա՛ւ ինչ է ակնկալութիւն, եւ բազում համարի զանգիտութեանցն. որ ածէ՛ ՛ի վերայ զպատճառս տանջանացն:

17:12: Մինչդեռ ՚ի նե՛րքս է, սակա՛ւ ինչ է ակնկալութիւն, եւ բազում համարի զանգիտութեանցն. որ ածէ՛ ՚ի վերայ զպատճառս տանջանացն։
12 Եւ քանի դեռ մէկի ներսը վախ կայ, փոքր է նրա ակնկալութիւնը, եւ շատ են չգիտակցուած այն պատճառները, որոնք տանջանքներ են յարուցում:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1317:12 Чем меньше надежды внутри, тем больше представляется неизвестность причины, производящей мучение.
17:12 ἔνδοθεν ενδοθεν though; while οὖσα ειμι be ἥττων ηττον worse; less ἡ ο the προσδοκία προσδοκια expectation πλείονα πλειων more; majority λογίζεται λογιζομαι account; count τὴν ο the ἄγνοιαν αγνοια ignorance τῆς ο the παρεχούσης παρεχω afford; cause τὴν ο the βάσανον βασανος torment αἰτίας αιτια fault; case
17:12. et dum ab intro minor est expectatio maiorem putat scientiam eius causae de qua tormentum praestatAnd while there is less expectation from within, the greater doth it count the ignorance of that cause which bringeth the torment.
12. For fear is nothing else but a surrender of the succours which reason offereth;
17:12. And, while expectation is driven from within, the cause of this is supposing that one is great in knowledge, and as a result, conflict excels.
And the expectation from within, being less, counteth the ignorance more than the cause which bringeth the torment:

17:12 Чем меньше надежды внутри, тем больше представляется неизвестность причины, производящей мучение.
17:12
ἔνδοθεν ενδοθεν though; while
οὖσα ειμι be
ἥττων ηττον worse; less
ο the
προσδοκία προσδοκια expectation
πλείονα πλειων more; majority
λογίζεται λογιζομαι account; count
τὴν ο the
ἄγνοιαν αγνοια ignorance
τῆς ο the
παρεχούσης παρεχω afford; cause
τὴν ο the
βάσανον βασανος torment
αἰτίας αιτια fault; case
17:12. et dum ab intro minor est expectatio maiorem putat scientiam eius causae de qua tormentum praestat
And while there is less expectation from within, the greater doth it count the ignorance of that cause which bringeth the torment.
12. For fear is nothing else but a surrender of the succours which reason offereth;
17:12. And, while expectation is driven from within, the cause of this is supposing that one is great in knowledge, and as a result, conflict excels.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
12. Этот стих содержит пояснение к 11-му стиху. Мысль такая: в отчаянии люди обычно преувеличивают свою беспомощность, возбуждающие страх предметы кажутся им более опасными, чем на самом деле. Они теряются, не могут сосредоточить своей мысли и неизвестность устрашающей их причины от этого для них возрастает.
17:1317:13: Եւ նոքա զսաստիկ զանհնարին զգիշերն, եւ յանմատուցից մթից դժոխոցն հասելոց ՚ի վերայ՝ զնո՛յն քուն ննջեցին[9015]։ [9015] Ոմանք. Եւ նոքա զանհնարին գիշերն յանմատուցից մթից դժոխոց գործոցն վերահառելոց զնոյն։
13 Նրանք դժոխքի անմատչելի խաւարից վրայ հասած այդ սոսկալի գիշերը եւս քնեցին սովորական քնով,
Եւ նոքա զսաստիկ զանհնարին զգիշերն, եւ յանմատուցից մթից դժոխոցն հասելոց ՛ի վերայ` զնո՛յն քուն ննջեցին[274]:

17:13: Եւ նոքա զսաստիկ զանհնարին զգիշերն, եւ յանմատուցից մթից դժոխոցն հասելոց ՚ի վերայ՝ զնո՛յն քուն ննջեցին[9015]։
[9015] Ոմանք. Եւ նոքա զանհնարին գիշերն յանմատուցից մթից դժոխոց գործոցն վերահառելոց զնոյն։
13 Նրանք դժոխքի անմատչելի խաւարից վրայ հասած այդ սոսկալի գիշերը եւս քնեցին սովորական քնով,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1417:13 И они в эту истинно невыносимую и из глубин нестерпимого ада исшедшую ночь, располагаясь заснуть обыкновенным сном,
17:13 οἱ ο the δὲ δε though; while τὴν ο the ἀδύνατον αδυνατος impossible; disabled ὄντως οντως real; really νύκτα νυξ night καὶ και and; even ἐξ εκ from; out of ἀδυνάτου αδυνατος impossible; disabled ᾅδου αδης Hades μυχῶν μυχος come on / against τὸν ο the αὐτὸν αυτος he; him ὕπνον υπνος slumber; sleep κοιμώμενοι κοιμαω doze; fall asleep
17:13. illi autem qui inpotentem vere noctem et ab infimis et ab altissimis inferis supervenientem eundem somnum dormientesBut they that during that night, in which nothing could be done, and which came upon them from the lowest and deepest hell, slept the same sleep,
13. And from within the expectation being less Maketh of greater account the ignorance of the cause that bringeth the torment.
17:13. Yet those who were truly powerless that night, being overcome by both the vilest and the deepest hell, were sleeping the same sleep,
But they sleeping the same sleep that night, which was indeed intolerable, and which came upon them out of the bottoms of inevitable hell:

17:13 И они в эту истинно невыносимую и из глубин нестерпимого ада исшедшую ночь, располагаясь заснуть обыкновенным сном,
17:13
οἱ ο the
δὲ δε though; while
τὴν ο the
ἀδύνατον αδυνατος impossible; disabled
ὄντως οντως real; really
νύκτα νυξ night
καὶ και and; even
ἐξ εκ from; out of
ἀδυνάτου αδυνατος impossible; disabled
ᾅδου αδης Hades
μυχῶν μυχος come on / against
τὸν ο the
αὐτὸν αυτος he; him
ὕπνον υπνος slumber; sleep
κοιμώμενοι κοιμαω doze; fall asleep
17:13. illi autem qui inpotentem vere noctem et ab infimis et ab altissimis inferis supervenientem eundem somnum dormientes
But they that during that night, in which nothing could be done, and which came upon them from the lowest and deepest hell, slept the same sleep,
13. And from within the expectation being less Maketh of greater account the ignorance of the cause that bringeth the torment.
17:13. Yet those who were truly powerless that night, being overcome by both the vilest and the deepest hell, were sleeping the same sleep,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
13-18. В этих стихах делается приложение высказанной в 10–12: ст. мысли к египтянам. Охвативший их страх сам по себе был бессилен повредить им, но страх лишил египтян рассудительности, так что самые ничтожные предметы, самые незначительные явления приводили их в ужас.

«…из глубин нестерпимого ада исшедшую ночь…» Ад в Св. Писании представляется местом темным и мрачным (Иов X:21–22: ; XXXVIII:17: ; Пс XLVIII:20: ), поэтому писатель считает необыкновенно темную и продолжительную ночь, покрывшую Египет, вышедшей из ада. В этом объяснении происхождения ночи писатель расходится с Филоном, который объяснял происхождение необычайно продолжительной ночи или солнечным затмением, или сгущением облаков (Vita Mos т. II, 100). К аду прилагается предикат αδύνατος, «бессильный» (в русском тексте «нестерпимый»), вероятно потому, что обитателями ада являются бестелесные и бессильные тени умерших. Происхождение ночи от бессильного ада дает мысль, что страх египтян возбуждался предметом по своему происхождению ничтожным. Причина страха заключалась внутри, в охватившем их душу «унынии», под влиянием которого расстроенное воображение создавало «страшные признаки» .
17:1417:14: Է՛ր զի նշանօք ցնորիցն պակչէին. եւ էր զի ոգւոցն մատնութեամբք լքանէին. զի յանկարծօրէն եւ յանկարծուստ մածանէր ահն ՚ի վերայ[9016]։ [9016] Օրինակ մի. Մուծանէր ահն ՚ի վերայ։
14 բայց մերթ սահմռկում էին ուրուատեսիլ ցնորքներից, մերթ լքուած հոգով վհատութեան էին մատնւում, քանի որ յանկարծահաս եւ անակնկալ ահը մերուել էր նրանց.
Է՛ր զի նշանօք ցնորիցն պակչէին. եւ էր զի ոգւոցն մատնութեամբք լքանէին. զի յանկարծօրէն եւ յանկարծուստ մածանէր ահն ՛ի վերայ[275]:

17:14: Է՛ր զի նշանօք ցնորիցն պակչէին. եւ էր զի ոգւոցն մատնութեամբք լքանէին. զի յանկարծօրէն եւ յանկարծուստ մածանէր ահն ՚ի վերայ[9016]։
[9016] Օրինակ մի. Մուծանէր ահն ՚ի վերայ։
14 բայց մերթ սահմռկում էին ուրուատեսիլ ցնորքներից, մերթ լքուած հոգով վհատութեան էին մատնւում, քանի որ յանկարծահաս եւ անակնկալ ահը մերուել էր նրանց.
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1517:14 то были тревожимы страшными призраками, то расслабляемы душевным унынием, ибо находил на них внезапный и неожиданный страх.
17:14 τὰ ο the μὲν μεν first of all τέρασιν τερας omen ἠλαύνοντο ελαυνω drive; row φαντασμάτων φαντασμα apparition τὰ ο the δὲ δε though; while τῆς ο the ψυχῆς ψυχη soul παρελύοντο παραλυω paralyze προδοσίᾳ προδοσια unexpected γὰρ γαρ for αὐτοῖς αυτος he; him καὶ και and; even ἀπροσδόκητος απροσδοκητος fear; awe ἐπεχύθη επιχεω pour on
17:14. aliquando monstrorum exagitabantur timore aliquando animae deficiebant traductione subitaneus enim illis et insperatus timor superveneratWere sometimes molested with the fear of monsters, sometimes fainted away, their soul failing them: for a sudden and unlooked for fear was come upon them.
14. But they, all through the night which was powerless indeed, And which came upon them out of the recesses of powerless Hades, sleeping the same sleep,
17:14. sometimes stirred up by the fear of unnatural things, other times sinking down in disgrace of soul, for a sudden and unexpected fear overcame them.
Were partly vexed with monstrous apparitions, and partly fainted, their heart failing them: for a sudden fear, and not looked for, came upon them:

17:14 то были тревожимы страшными призраками, то расслабляемы душевным унынием, ибо находил на них внезапный и неожиданный страх.
17:14
τὰ ο the
μὲν μεν first of all
τέρασιν τερας omen
ἠλαύνοντο ελαυνω drive; row
φαντασμάτων φαντασμα apparition
τὰ ο the
δὲ δε though; while
τῆς ο the
ψυχῆς ψυχη soul
παρελύοντο παραλυω paralyze
προδοσίᾳ προδοσια unexpected
γὰρ γαρ for
αὐτοῖς αυτος he; him
καὶ και and; even
ἀπροσδόκητος απροσδοκητος fear; awe
ἐπεχύθη επιχεω pour on
17:14. aliquando monstrorum exagitabantur timore aliquando animae deficiebant traductione subitaneus enim illis et insperatus timor supervenerat
Were sometimes molested with the fear of monsters, sometimes fainted away, their soul failing them: for a sudden and unlooked for fear was come upon them.
14. But they, all through the night which was powerless indeed, And which came upon them out of the recesses of powerless Hades, sleeping the same sleep,
17:14. sometimes stirred up by the fear of unnatural things, other times sinking down in disgrace of soul, for a sudden and unexpected fear overcame them.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
17:1517:15: Ապա այն զի եւ արդ եւ էր՝ ա՛նդ յանգէր, եւ պահէր յաներկաթ բա՛նտն արգելեալ[9017]։ [9017] Ոմանք. Ապա զիարդ եւ էր անդ անկանէր, աներկաթ բանդարգելեալ։
15 եւ ով որտեղ էլ գտնւում էր, այնտեղ էլ ցած ընկաւ եւ վախից փակուեց չերկաթապատուած բանտի մէջ:
Ապա այն զի եւ արդ եւ էր` ա՛նդ յանգէր, եւ պահէր յաներկաթ բա՛նտն արգելեալ[276]:

17:15: Ապա այն զի եւ արդ եւ էր՝ ա՛նդ յանգէր, եւ պահէր յաներկաթ բա՛նտն արգելեալ[9017]։
[9017] Ոմանք. Ապա զիարդ եւ էր անդ անկանէր, աներկաթ բանդարգելեալ։
15 եւ ով որտեղ էլ գտնւում էր, այնտեղ էլ ցած ընկաւ եւ վախից փակուեց չերկաթապատուած բանտի մէջ:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1617:15 Итак, где кто тогда был застигнут, делался пленником и заключаем был в эту темницу без оков.
17:15 εἶθ᾿ ειτα then οὕτως ουτως so; this way ὃς ος who; what δή δη in fact ποτ᾿ ποτε once; some time οὖν ουν then ἦν ειμι be ἐκεῖ εκει there καταπίπτων καταπιπτω fall down ἐφρουρεῖτο φρουρεω sentinel; guard εἰς εις into; for τὴν ο the ἀσίδηρον ασιδηρος shut up; confine
17:15. deinde si quicumque ex illis decidisset custodiebatur in carcere sine ferro reclususMoreover, if any of them had fallen down, he was kept shut up in prison without irons.
15. Now were haunted by monstrous apparitions, And now were paralysed by their soul’s surrendering; For fear sudden and unlooked for came upon them.
17:15. Then, if any among them had fallen away, he was kept in a prison without bars which had been left open.
So then whosoever there fell down was straitly kept, shut up in a prison without iron bars:

17:15 Итак, где кто тогда был застигнут, делался пленником и заключаем был в эту темницу без оков.
17:15
εἶθ᾿ ειτα then
οὕτως ουτως so; this way
ὃς ος who; what
δή δη in fact
ποτ᾿ ποτε once; some time
οὖν ουν then
ἦν ειμι be
ἐκεῖ εκει there
καταπίπτων καταπιπτω fall down
ἐφρουρεῖτο φρουρεω sentinel; guard
εἰς εις into; for
τὴν ο the
ἀσίδηρον ασιδηρος shut up; confine
17:15. deinde si quicumque ex illis decidisset custodiebatur in carcere sine ferro reclusus
Moreover, if any of them had fallen down, he was kept shut up in prison without irons.
15. Now were haunted by monstrous apparitions, And now were paralysed by their soul’s surrendering; For fear sudden and unlooked for came upon them.
17:15. Then, if any among them had fallen away, he was kept in a prison without bars which had been left open.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
15. Сравнение окутанных мраком египтян с заключенными в темнице весьма естественно. Как узники, египтяне во мраке лишены были свободы движений, свободы деятельности. Это сравнение писатель употреблял и раньше (2: ст.).
17:1617:16: Եթէ հողագո՛րծ էր, եւ եթէ հովիւ, եւ եթէ անապատական աշխատութեանցն գործաւոր՝ ըմբռնեալ յանլոյծ տագնապ հասանէր[9018]։ [9018] Ոմանք. Եւ կամ եթէ անապա՛՛։
16 Հողագործ լինէր թէ հովիւ, կամ թէ դաշտային ծանր աշխատանքներով զբաղուող գործաւոր, ահով բռնուած՝ ընկնում էր անխուսափելի տագնապի մէջ,
Եթէ հողագո՛րծ էր, եւ եթէ հովիւ, եւ եթէ անապատական աշխատութեանցն գործաւոր` ըմբռնեալ յանլոյծ տագնապ հասանէր[277]:

17:16: Եթէ հողագո՛րծ էր, եւ եթէ հովիւ, եւ եթէ անապատական աշխատութեանցն գործաւոր՝ ըմբռնեալ յանլոյծ տագնապ հասանէր[9018]։
[9018] Ոմանք. Եւ կամ եթէ անապա՛՛։
16 Հողագործ լինէր թէ հովիւ, կամ թէ դաշտային ծանր աշխատանքներով զբաղուող գործաւոր, ահով բռնուած՝ ընկնում էր անխուսափելի տագնապի մէջ,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1717:16 Был ли то земледелец или пастух, или занимающийся работами в пустыне, всякий, быв застигнут, подвергался этой неизбежной судьбе,
17:16 εἴ ει if; whether τε τε both; and γὰρ γαρ for γεωργὸς γεωργος farmer ἦν ειμι be τις τις anyone; someone ἢ η or; than ποιμὴν ποιμην shepherd ἢ η or; than τῶν ο the κατ᾿ κατα down; by ἐρημίαν ερημια wilderness ἐργάτης εργατης worker μόχθων μοχθος toil προλημφθεὶς προλαμβανω overtake; take over τὴν ο the δυσάλυκτον δυσαληκτος stay; stand fast ἀνάγκην αναγκη compulsion; necessity μιᾷ εις.1 one; unit γὰρ γαρ for ἁλύσει αλυσις shackle; chains σκότους σκοτος dark πάντες πας all; every ἐδέθησαν δεω bind; tie
17:16. si enim rusticus quis erat aut pastor aut agri laborum operarius praeoccupatus esset ineffugibilem sustinebat necessitatemFor if any one were a husbandman, or a shepherd, or a labourer in the field, and was suddenly overtaken, he endured a necessity from which he could not fly.
16. So then whosoever it might be, sinking down in his place, Was kept in ward shut up in that prison which was barred not with iron:
17:16. For if a farmer, or a shepherd, or a worker in a field of labor were suddenly overcome, he endured an inescapable necessity.
For whether he were husbandman, or shepherd, or a labourer in the field, he was overtaken, and endured that necessity, which could not be avoided: for they were all bound with one chain of darkness:

17:16 Был ли то земледелец или пастух, или занимающийся работами в пустыне, всякий, быв застигнут, подвергался этой неизбежной судьбе,
17:16
εἴ ει if; whether
τε τε both; and
γὰρ γαρ for
γεωργὸς γεωργος farmer
ἦν ειμι be
τις τις anyone; someone
η or; than
ποιμὴν ποιμην shepherd
η or; than
τῶν ο the
κατ᾿ κατα down; by
ἐρημίαν ερημια wilderness
ἐργάτης εργατης worker
μόχθων μοχθος toil
προλημφθεὶς προλαμβανω overtake; take over
τὴν ο the
δυσάλυκτον δυσαληκτος stay; stand fast
ἀνάγκην αναγκη compulsion; necessity
μιᾷ εις.1 one; unit
γὰρ γαρ for
ἁλύσει αλυσις shackle; chains
σκότους σκοτος dark
πάντες πας all; every
ἐδέθησαν δεω bind; tie
17:16. si enim rusticus quis erat aut pastor aut agri laborum operarius praeoccupatus esset ineffugibilem sustinebat necessitatem
For if any one were a husbandman, or a shepherd, or a labourer in the field, and was suddenly overtaken, he endured a necessity from which he could not fly.
16. So then whosoever it might be, sinking down in his place, Was kept in ward shut up in that prison which was barred not with iron:
17:16. For if a farmer, or a shepherd, or a worker in a field of labor were suddenly overcome, he endured an inescapable necessity.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
16. Смысл стиха такой: не могли избежать ужасов ночи даже те, кто по роду своих занятий обычно возвращался с дневной работы большими компаниями: пастухи, полевые рабочие.
17:1717:17: Քանզի միով խաւարային շղթայիւ ամենեքեան կապեցան. եթէ հո՛ղմ շնչէր, եւ եթէ թանձրախիտ ոստոց քաղցրաձայն հաւուց բարբառ հնչէր. եթէ յորդութիւն ջրոց հոսելոց բռնութեամբ[9019]. [9019] Ոմանք. Եթէ հողմ հնչէր. եւ եթէ ՚ի թանձրա՛՛... հոսելով բռնութեամբ։
17 քանզի բոլորն էլ կապուել էին խաւարի անքակտելի մի շղթայով: Եթէ հողմ էր փչում, կամ եթէ թանձրախիտ ոստերի միջից քաղցրաձայն թռչունների դայլայլ էր հնչում, կամ բուռն թափով հոսող յորդ ջրերն էին յորձանք տալիս,
Քանզի միով խաւարային շղթայիւ ամենեքեան կապեցան. եթէ հո՛ղմ շնչէր, եւ եթէ թանձրախիտ ոստոց քաղցրաձայն հաւուց բարբառ հնչէր. եթէ յորդութիւն ջրոց հոսելոց բռնութեամբ[278]:

17:17: Քանզի միով խաւարային շղթայիւ ամենեքեան կապեցան. եթէ հո՛ղմ շնչէր, եւ եթէ թանձրախիտ ոստոց քաղցրաձայն հաւուց բարբառ հնչէր. եթէ յորդութիւն ջրոց հոսելոց բռնութեամբ[9019].
[9019] Ոմանք. Եթէ հողմ հնչէր. եւ եթէ ՚ի թանձրա՛՛... հոսելով բռնութեամբ։
17 քանզի բոլորն էլ կապուել էին խաւարի անքակտելի մի շղթայով: Եթէ հողմ էր փչում, կամ եթէ թանձրախիտ ոստերի միջից քաղցրաձայն թռչունների դայլայլ էր հնչում, կամ բուռն թափով հոսող յորդ ջրերն էին յորձանք տալիս,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1817:17 ибо все были связаны одними неразрешимыми узами тьмы. Свищущий ли ветер, или среди густых ветвей сладкозвучный голос птиц, или сила быстро текущей воды, или сильный треск низвергающихся камней,
17:17 εἴ ει if; whether τε τε both; and πνεῦμα πνευμα spirit; wind συρίζον συριζω or; than περὶ περι about; around ἀμφιλαφεῖς αμφιλαφης branch ὀρνέων ορνις hen ἦχος ηχος noise; sound εὐμελὴς ευμελης or; than ῥυθμὸς ρυθμος water πορευομένου πορευομαι travel; go βίᾳ βια violence ἢ η or; than κτύπος κτυπος stone
17:17. una enim catena tenebrarum omnes erant conligati sive spiritus sibilans aut inter spissos ramos avium sonus suavis aut vis aquae decurrentis nimiumFor they were all bound together with one chain of darkness. Whether it were a whistling wind, or the melodious voice of birds, among the spreading branches of trees, or a fall of water running down with violence,
17. For whether he were a husbandman, or a shepherd, Or a labourer whose toils were in the wilderness, He was overtaken, and endured that inevitable necessity, For with one chain of darkness were they all bound.
17:17. For they were all bound together with one chain of darkness. Or if there were a whistling wind, or the sweet sound of birds among the thick tree branches, or the force of water rushing excessively,
Whether it were a whistling wind, or a melodious noise of birds among the spreading branches, or a pleasing fall of water running violently:

17:17 ибо все были связаны одними неразрешимыми узами тьмы. Свищущий ли ветер, или среди густых ветвей сладкозвучный голос птиц, или сила быстро текущей воды, или сильный треск низвергающихся камней,
17:17
εἴ ει if; whether
τε τε both; and
πνεῦμα πνευμα spirit; wind
συρίζον συριζω or; than
περὶ περι about; around
ἀμφιλαφεῖς αμφιλαφης branch
ὀρνέων ορνις hen
ἦχος ηχος noise; sound
εὐμελὴς ευμελης or; than
ῥυθμὸς ρυθμος water
πορευομένου πορευομαι travel; go
βίᾳ βια violence
η or; than
κτύπος κτυπος stone
17:17. una enim catena tenebrarum omnes erant conligati sive spiritus sibilans aut inter spissos ramos avium sonus suavis aut vis aquae decurrentis nimium
For they were all bound together with one chain of darkness. Whether it were a whistling wind, or the melodious voice of birds, among the spreading branches of trees, or a fall of water running down with violence,
17. For whether he were a husbandman, or a shepherd, Or a labourer whose toils were in the wilderness, He was overtaken, and endured that inevitable necessity, For with one chain of darkness were they all bound.
17:17. For they were all bound together with one chain of darkness. Or if there were a whistling wind, or the sweet sound of birds among the thick tree branches, or the force of water rushing excessively,
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
17-18: стихи содержат поэтическое описание того, как всякий ничтожный звук наводил страх на египтян и приводил их в отчаяние. Свист ветра, голоса птиц, шум воды, треск горного обвала, громкое эхо в горах, словом — вся природа была для них источником неописуемого страха.
17:1817:18: եւ եթէ բոմբիւնք սպառնալեաց վիմաց հոլովելոց. եւ եթէ ընթա՛ցք աներեւոյթք անասնոց կայտռելոց. եւ եթէ բարբառ ահագին գազանաց գոչելոց, կամ անդրէն յանձն բեկելոյ՝ ՚ի քարանձաւա՛ց լերանց ձայնի՛ց արձագանգաց, լքո՛յց զնոսա զարհուրեցուցեալ[9020]։ [9020] Ոմանք. Եւ եթէ ընթացք անե՛՛... գազանաց գոչելոց, եւ եթէ բոմբիւն սպառազինաց վիմաց հո՛՛։
18 կամ գլորուող քարերի սպառնալից դղրդիւն էր լսւում, կամ կայտառ կենդանիների աներեւոյթ վազքի ոտնաձայն, կամ ահռելի գազանների գոչիւն, կամ լեռների քարանձաւներից անդրադարձող սրտաբեկ ձայն ու արձագանքներ, - այս ամէնը զարհուրեցրեց եւ յուսալքեց նրանց:
եւ եթէ բոմբիւնք սպառնալեաց վիմաց հոլովելոց. եւ եթէ ընթա՛ցք աներեւոյթք անասնոց կայտռելոց. եւ եթէ բարբառ ահագին գազանաց գոչելոց, կամ անդրէն յանձն բեկելոյ` ՛ի քարանձաւա՛ց լերանց ձայնի՛ց արձագանգաց, լքո՛յց զնոսա զարհուրեցուցեալ[279]:

17:18: եւ եթէ բոմբիւնք սպառնալեաց վիմաց հոլովելոց. եւ եթէ ընթա՛ցք աներեւոյթք անասնոց կայտռելոց. եւ եթէ բարբառ ահագին գազանաց գոչելոց, կամ անդրէն յանձն բեկելոյ՝ ՚ի քարանձաւա՛ց լերանց ձայնի՛ց արձագանգաց, լքո՛յց զնոսա զարհուրեցուցեալ[9020]։
[9020] Ոմանք. Եւ եթէ ընթացք անե՛՛... գազանաց գոչելոց, եւ եթէ բոմբիւն սպառազինաց վիմաց հո՛՛։
18 կամ գլորուող քարերի սպառնալից դղրդիւն էր լսւում, կամ կայտառ կենդանիների աներեւոյթ վազքի ոտնաձայն, կամ ահռելի գազանների գոչիւն, կամ լեռների քարանձաւներից անդրադարձող սրտաբեկ ձայն ու արձագանքներ, - այս ամէնը զարհուրեցրեց եւ յուսալքեց նրանց:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:1917:18 или незримое бегание скачущих животных, или голос ревущих свирепейших зверей, или отдающееся из горных углублений эхо, {все это}, ужасая их, повергало в расслабление.
17:18 ἢ η or; than σκιρτώντων σκιρταω leap ζῴων ζωον animal δρόμος δρομος running; course ἀθεώρητος αθεωρητος or; than ὠρυομένων ωρυομαι roar ἀπηνεστάτων απηνης beast φωνὴ φωνη voice; sound ἢ η or; than ἀντανακλωμένη αντανακλαω from; out of κοιλότητος κοιλοτης mountain; mount ἠχώ ηχω paralyze αὐτοὺς αυτος he; him ἐκφοβοῦντα εκφοβεω terrify
17:18. aut sonus validus praecipitarum petrarum aut ludentium animalium cursus invisus aut mugientium valida bestiarum vox aut resonans de altissimis montibus echo deficientes faciebat illos prae timoreOr the mighty noise of stones tumbling down, or the running that could not be seen of beasts playing together, or the roaring voice of wild beasts, or a rebounding echo from the highest mountains: these things made them to swoon for fear.
18. Whether there were a whistling wind, Or a melodious noise of birds among the spreading branches, Or a measured fall of water running violently,
17:18. or the strong noise of rocks crashing down, or the scattering of playful animals having been seen, or the strong voice of bellowing beasts, or the resounding of the highest mountain echo, these things made them sink down because of fear.
Or a terrible sound of stones cast down, or a running that could not be seen of skipping beasts, or a roaring voice of most savage wild beasts, or a rebounding echo from the hollow mountains; these things made them to swoon for fear:

17:18 или незримое бегание скачущих животных, или голос ревущих свирепейших зверей, или отдающееся из горных углублений эхо, {все это}, ужасая их, повергало в расслабление.
17:18
η or; than
σκιρτώντων σκιρταω leap
ζῴων ζωον animal
δρόμος δρομος running; course
ἀθεώρητος αθεωρητος or; than
ὠρυομένων ωρυομαι roar
ἀπηνεστάτων απηνης beast
φωνὴ φωνη voice; sound
η or; than
ἀντανακλωμένη αντανακλαω from; out of
κοιλότητος κοιλοτης mountain; mount
ἠχώ ηχω paralyze
αὐτοὺς αυτος he; him
ἐκφοβοῦντα εκφοβεω terrify
17:18. aut sonus validus praecipitarum petrarum aut ludentium animalium cursus invisus aut mugientium valida bestiarum vox aut resonans de altissimis montibus echo deficientes faciebat illos prae timore
Or the mighty noise of stones tumbling down, or the running that could not be seen of beasts playing together, or the roaring voice of wild beasts, or a rebounding echo from the highest mountains: these things made them to swoon for fear.
18. Whether there were a whistling wind, Or a melodious noise of birds among the spreading branches, Or a measured fall of water running violently,
17:18. or the strong noise of rocks crashing down, or the scattering of playful animals having been seen, or the strong voice of bellowing beasts, or the resounding of the highest mountain echo, these things made them sink down because of fear.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
17:1917:19: Զի ամենայն աշխարհ պայծառացեալ լուսով լուսաւորէր, եւ անխափան գործով կայր պնդակազմ[9021]։ [9021] Ոսկան. Պայծառացուցեալ լու՛՛։
19 Իսկ ողջ աշխարհը լուսաւորւում էր պայծառ լոյսով, եւ ամէն ոք աշխատում էր իր գործին ամուր կպած,
Զի ամենայն աշխարհ պայծառացեալ լուսով լուսաւորէր, եւ անխափան գործով կայր պնդակազմ[280]:

17:19: Զի ամենայն աշխարհ պայծառացեալ լուսով լուսաւորէր, եւ անխափան գործով կայր պնդակազմ[9021]։
[9021] Ոսկան. Պայծառացուցեալ լու՛՛։
19 Իսկ ողջ աշխարհը լուսաւորւում էր պայծառ լոյսով, եւ ամէն ոք աշխատում էր իր գործին ամուր կպած,
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:2017:19 Ибо весь мир был освещаем ясным светом и занимался беспрепятственно делами;
17:19 ὅλος ολος whole; wholly γὰρ γαρ for ὁ ο the κόσμος κοσμος world; adornment λαμπρῷ λαμπρος radiant κατελάμπετο καταλαμπω light καὶ και and; even ἀνεμποδίστοις ανεμποδιστος block up / in; confine ἔργοις εργον work
17:19. omnis enim orbis terrarum limpido luminabatur lumine et non inpeditis operibus continebaturFor the whole world was enlightened, with a clear light, and none were hindered in their labours.
19. Or a harsh crashing of rocks hurled down, Or the swift course of animals bounding along unseen, Or the voice of wild beasts harshly roaring, Or an echo rebounding from the hollows of the mountains, paralysed them with terror.
17:19. For the whole world was enlightened with a clear light, and none were being hindered in their labors.
For the whole world shined with clear light, and none were hindered in their labour:

17:19 Ибо весь мир был освещаем ясным светом и занимался беспрепятственно делами;
17:19
ὅλος ολος whole; wholly
γὰρ γαρ for
ο the
κόσμος κοσμος world; adornment
λαμπρῷ λαμπρος radiant
κατελάμπετο καταλαμπω light
καὶ και and; even
ἀνεμποδίστοις ανεμποδιστος block up / in; confine
ἔργοις εργον work
17:19. omnis enim orbis terrarum limpido luminabatur lumine et non inpeditis operibus continebatur
For the whole world was enlightened, with a clear light, and none were hindered in their labours.
19. Or a harsh crashing of rocks hurled down, Or the swift course of animals bounding along unseen, Or the voice of wild beasts harshly roaring, Or an echo rebounding from the hollows of the mountains, paralysed them with terror.
17:19. For the whole world was enlightened with a clear light, and none were being hindered in their labors.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾
tb▾ all ▾
А. П. Лопухин: Tолковая Библия или комментарий на все книги Св.Писания Ветхого и Нового Заветов - 1903-1914
19-20. По заключительным стихам XVII гл. видно, что описанная выше страшная египетская ночь не была обыкновенной темной ночью: она распростиралась только над Египтом, а остальной «весь мир был освещаем ясным светом и занимался беспрепятственно делами» .

Несомненно, писатель говорил о наказании египтян трехдневным мраком (Исх X:21–23: [525a]). Эта тяжелая ночь была образом «тьмы, имевшей некогда объять их» .

Упоминание о будущей тьме нельзя понимать, как образ тяжелого мучительного состояния египтян по смерти, в таком значении это слово употребляется часто в Новом Завете (Мф VIII:12: ; XXII:13: ; XXV:30: ). Писатель допускал, так сказать, физическое существование ада (14: cт.), который он представлял окутанным в непроницаемую тьму. Поэтому и «тьма, имевшая некогда объять их» — действительная тьма ада, в которой пребывают души умерших злых людей. Однако, как не страшна была тьма египетской ночи, главный источник ужаса заключался не в ней, а в том внутреннем душевном состоянии, какое переживали египтяне: «сами для себя они были тягостнее тьмы» .
17:2017:20: Բայց միայն ՚ի վերայ նոցա՛ տարածանէր ծանր գիշեր, օրինակ խաւարին որ յաջորդելոց է զնոսա. ինքեանք ինքեանց իսկ ծանրագոյնք էին քան զխաւար[9022]։[9022] Ոմանք. Յօրինակ խաւարին որ յաջորդելոց էր զնոսա։
20 մինչդեռ միայն նրանց վրայ էր տարածւում ծանր գիշերը, խաւարի այն պատկերը, որ ի վերջոյ պատելու էր նրանց. բայց իրենք իրենց վրայ աւելի ծանր էին, քան խաւարը:
Բայց միայն ՛ի վերայ նոցա՛ տարածանէր ծանր գիշեր, օրինակ խաւարին որ յաջորդելոց է զնոսա. ինքեանք ինքեանց իսկ ծանրագոյնք էին քան զխաւար[281]:

17:20: Բայց միայն ՚ի վերայ նոցա՛ տարածանէր ծանր գիշեր, օրինակ խաւարին որ յաջորդելոց է զնոսա. ինքեանք ինքեանց իսկ ծանրագոյնք էին քան զխաւար[9022]։
[9022] Ոմանք. Յօրինակ խաւարին որ յաջորդելոց էր զնոսա։
20 մինչդեռ միայն նրանց վրայ էր տարածւում ծանր գիշերը, խաւարի այն պատկերը, որ ի վերջոյ պատելու էր նրանց. բայց իրենք իրենց վրայ աւելի ծանր էին, քան խաւարը:
zohrab-1805▾ eastern-1994▾
17:2117:20 а над ними одними была распростерта тяжелая ночь, образ тьмы, имевшей некогда объять их; но сами для себя они были тягостнее тьмы.
17:20 μόνοις μονος only; alone δὲ δε though; while ἐκείνοις εκεινος that ἐπετέτατο επιτεινω weighty; heavy νὺξ νυξ night εἰκὼν εικων image τοῦ ο the μέλλοντος μελλω about to; impending αὐτοὺς αυτος he; him διαδέχεσθαι διαδεχομαι succeed σκότους σκοτος dark ἑαυτοῖς εαυτου of himself; his own δὲ δε though; while ἦσαν ειμι be βαρύτεροι βαρυς weighty; heavy σκότους σκοτος dark
17:20. solis autem illis superposita erat gravis nox imago tenebrarum quae superventura illis erat ipsi ergo sibi erant graviores tenebrisBut over them only was spread a heavy night, an image of that darkness which was to come upon them. But they were to themselves more grievous than the darkness.
20. For the whole world was enlightened with clear light, And was occupied with unhindered works;
17:20. But then, the heavy night was placed over the sun for them, an image of that darkness which was about to overcome them. Yet they were more grievous to themselves than was the darkness.
Over them only was spread an heavy night, an image of that darkness which should afterward receive them: but yet were they unto themselves more grievous than the darkness:

17:20 а над ними одними была распростерта тяжелая ночь, образ тьмы, имевшей некогда объять их; но сами для себя они были тягостнее тьмы.
17:20
μόνοις μονος only; alone
δὲ δε though; while
ἐκείνοις εκεινος that
ἐπετέτατο επιτεινω weighty; heavy
νὺξ νυξ night
εἰκὼν εικων image
τοῦ ο the
μέλλοντος μελλω about to; impending
αὐτοὺς αυτος he; him
διαδέχεσθαι διαδεχομαι succeed
σκότους σκοτος dark
ἑαυτοῖς εαυτου of himself; his own
δὲ δε though; while
ἦσαν ειμι be
βαρύτεροι βαρυς weighty; heavy
σκότους σκοτος dark
17:20. solis autem illis superposita erat gravis nox imago tenebrarum quae superventura illis erat ipsi ergo sibi erant graviores tenebris
But over them only was spread a heavy night, an image of that darkness which was to come upon them. But they were to themselves more grievous than the darkness.
20. For the whole world was enlightened with clear light, And was occupied with unhindered works;
17:20. But then, the heavy night was placed over the sun for them, an image of that darkness which was about to overcome them. Yet they were more grievous to themselves than was the darkness.
ru▾ LXX-gloss▾ vulgate▾ erva_1895▾ catholic_pdv▾