13:1 Յաւուր յայնմիկ ելեալ Յիսուս ի տանէն` նստէր առ ծովեզերբն:
|
13:1 The same day went Jesus out of the house, and sat by the sea side:
|
13:2 Եւ ժողովեցան առ նա ժողովուրդք բազումք, մինչեւ մտանել նմա ի նաւն եւ նստել. եւ ամենայն ժողովուրդն կայր առ ծովեզերբն:
|
13:2 And great multitudes were gathered together unto him, so that he went into a ship, and sat; and the whole multitude stood on the shore:
|
13:3 եւ խօսէր ընդ նոսա բազումս առակօք եւ ասէր:
|
13:3 And he spake many things unto them in parables, saying, Behold, a sower went forth to sow:
|
13:4 Ահա ել սերմանահան սերմանել. եւ ի սերմանելն իւրում` էր որ անկաւ առ ճանապարհաւ, եւ [36]եկն թռչուն երկնից եւ եկեր զնա:
|
13:4 And when he sowed, some [seeds] fell by the way side, and the fowls came and devoured them up:
|
13:5 Եւ այլն անկաւ յապառաժի ուր ոչ գոյր հող բազում, եւ վաղվաղակի բուսաւ առ ի չգոյէ հիւթոյ երկրին:
|
13:5 Some fell upon stony places, where they had not much earth: and forthwith they sprung up, because they had no deepness of earth:
|
13:6 ի ծագել արեւու տապացաւ, եւ զի ոչ գոյին արմատք, չորացաւ:
|
13:6 And when the sun was up, they were scorched; and because they had no root, they withered away:
|
13:7 Եւ այլն անկաւ ի մէջ փշոց, եւ ելին փուշքն եւ հեղձուցին զնա:
|
13:7 And some fell among thorns; and the thorns sprung up, and choked them:
|
13:8 Եւ այլն անկաւ յերկիր բարի, եւ տայր պտուղ` էր որ հարիւրաւոր, եւ էր որ վաթսնաւոր, եւ էր որ երեսնաւոր:
|
13:8 But other fell into good ground, and brought forth fruit, some an hundredfold, some sixtyfold, some thirtyfold:
|
13:9 Որ ունիցի ականջս լսելոյ` լուիցէ:
|
13:9 Who hath ears to hear, let him hear:
|
13:10 Եւ մատուցեալ աշակերտքն ասեն ցնա. Ընդէ՞ր առակօք խօսիս ընդ նոսա:
|
13:10 And the disciples came, and said unto him, Why speakest thou unto them in parables:
|
13:11 Նա պատասխանի ետ եւ ասէ ցնոսա. Քանզի ձեզ տուեալ է գիտել զխորհուրդս արքայութեան երկնից, եւ նոցա չէ տուեալ:
|
13:11 He answered and said unto them, Because it is given unto you to know the mysteries of the kingdom of heaven, but to them it is not given:
|
13:12 Զի ոյր գուցէ` տացի նմա եւ յաւելցի, եւ ոյր ոչն գուցէ` եւ զոր ունիցին բարձցի ի նմանէ:
|
13:12 For whosoever hath, to him shall be given, and he shall have more abundance: but whosoever hath not, from him shall be taken away even that he hath:
|
13:13 Վասն այնորիկ առակօք խօսիմ ընդ նոսա, զի տեսանեն եւ ոչ տեսանեն. եւ լսեն եւ ոչ լսեն եւ ոչ առնուն ի միտ:
|
13:13 Therefore speak I to them in parables: because they seeing see not; and hearing they hear not, neither do they understand:
|
13:14 եւ կատարի առ նոսա մարգարէութիւնն Եսայեայ որ ասէ. Լսելով լուիջիք, եւ մի՛ իմասջիք, եւ տեսանելով տեսջիք, եւ մի՛ տեսջիք:
|
13:14 And in them is fulfilled the prophecy of Esaias, which saith, By hearing ye shall hear, and shall not understand; and seeing ye shall see, and shall not perceive:
|
13:15 Զի թանձրացաւ սիրտ ժողովրդեանս այսորիկ, եւ ականջօք իւրեանց ծանունս լուան, եւ զաչս իւրեանց կափուցին, զի մի՛ երբեք տեսցեն աչօք եւ ականջօք լուիցեն եւ սրտիւք իմասցին եւ դարձցին, եւ բժշկեցից զնոսա:
|
13:15 For this people' s heart is waxed gross, and [their] ears are dull of hearing, and their eyes they have closed; lest at any time they should see with [their] eyes, and hear with [their] ears, and should understand with [their] heart, and should be converted, and I should heal them:
|
13:16 Բայց ձեր երանի է աչացդ զի տեսանեն, եւ ականջաց ձերոց` զի լսեն:
|
13:16 But blessed [are] your eyes, for they see: and your ears, for they hear:
|
13:17 Ամէն ասեմ ձեզ, զի բազում մարգարէք եւ արդարք ցանկացան տեսանել զոր տեսանէքդ` եւ ոչ տեսին, եւ լսել զոր լսէքդ` եւ ոչ լուան:
|
13:17 For verily I say unto you, That many prophets and righteous [men] have desired to see [those things] which ye see, and have not seen [them]; and to hear [those things] which ye hear, and have not heard:
|
13:18 Եւ արդ լուարուք դուք զառակ սերմանացանին:
|
13:18 Hear ye therefore the parable of the sower:
|
13:19 Յամենայնէ որ լսէ զբանն արքայութեան եւ ոչ առնու ի միտ, գայ չարն եւ յափշտակէ զսերմանեալն ի սիրտ նորա. այն է որ առ ճանապարհաւն սերմանեցաւ:
|
13:19 When any one heareth the word of the kingdom, and understandeth [it] not, then cometh the wicked [one], and catcheth away that which was sown in his heart. This is he which received seed by the way side:
|
13:20 Եւ որ յապառաժին սերմանեցաւ` այն է, որ իբրեւ լսէ զբանն, եւ վաղվաղակի խնդութեամբ ընդունի զնա:
|
13:20 But he that received the seed into stony places, the same is he that heareth the word, and anon with joy receiveth it:
|
13:21 Բայց քանզի ոչ ունի արմատս յինքեան այլ առ ժամանակ մի է, ի լինել նեղութեան եւ հալածանաց վասն բանին` վաղվաղակի գայթակղին:
|
13:21 Yet hath he not root in himself, but dureth for a while: for when tribulation or persecution ariseth because of the word, by and by he is offended:
|
13:22 Իսկ որ ի մէջ փշոցն սերմանեցաւ` այն է, որ իբրեւ լսէ զբանն, եւ հոգք աշխարհիս եւ պատրանք մեծութեան հեղձուցանեն զբանն, եւ լինի անպտուղ:
|
13:22 He also that received seed among the thorns is he that heareth the word; and the care of this world, and the deceitfulness of riches, choke the word, and he becometh unfruitful:
|
13:23 Իսկ որ յերկիրն բարի սերմանեցաւ` այն է, որ իբրեւ լսէ զբանն եւ ի միտ առնու, եւ տայ զպտուղ, է որ հարեւր, եւ է որ վաթսուն, եւ է որ երեսուն:
|
13:23 But he that received seed into the good ground is he that heareth the word, and understandeth [it]; which also beareth fruit, and bringeth forth, some an hundredfold, some sixty, some thirty:
|
13:24 Այլ առակ արկ առ նոսա եւ ասէ. Նմանեցաւ արքայութիւնն երկնից առն, որ սերմանիցէ սերմն բարի յագարակի իւրում:
|
13:24 Another parable put he forth unto them, saying, The kingdom of heaven is likened unto a man which sowed good seed in his field:
|
13:25 Եւ ի քուն լինել մարդկան` եկն թշնամի նորա եւ ցանեաց ի վերայ որոմն ի մէջ ցորենոյն, եւ գնաց:
|
13:25 But while men slept, his enemy came and sowed tares among the wheat, and went his way:
|
13:26 Եւ իբրեւ բուսաւ խոտն եւ արար պտուղ, ապա երեւեցաւ եւ որոմնն:
|
13:26 But when the blade was sprung up, and brought forth fruit, then appeared the tares also:
|
13:27 Մատուցեալ ծառայք տանուտեառնն ասեն ցնա. Տէր, ո՞չ սերմն բարի սերմանեցեր յագարակին քում, արդ ուստի՞ ունիցի զորոմնն:
|
13:27 So the servants of the householder came and said unto him, Sir, didst not thou sow good seed in thy field? from whence then hath it tares:
|
13:28 Եւ նա ասէ ցնոսա. Այր թշնամի արար զայն: Ասեն ցնա ծառայքն. Կամի՞ս զի երթիցուք քաղեսցուք զայն ի բաց:
|
13:28 He said unto them, An enemy hath done this. The servants said unto him, Wilt thou then that we go and gather them up:
|
13:29 Եւ նա ասէ ցնոսա. Մի՛, գուցէ մինչ քաղիցէք զորոմնն, եւ զցորեանն ընդ նմին ի բաց խլիցէք:
|
13:29 But he said, Nay; lest while ye gather up the tares, ye root up also the wheat with them:
|
13:30 Թոյլ տուք երկոցունց աճել ի միասին մինչեւ ի հունձս, եւ ի ժամանակի հնձոց ասացից ցհնձողսն. Քաղեցէք նախ զորոմնդ եւ կապեցէք զայդ ի խրձունս առ ի յայրել, եւ զցորեանն ժողովեցէք ի շտեմարանս իմ:
|
13:30 Let both grow together until the harvest: and in the time of harvest I will say to the reapers, Gather ye together first the tares, and bind them in bundles to burn them: but gather the wheat into my barn:
|
13:31 Այլ առակ արկ առ նոսա եւ ասէ. Նման է արքայութիւն երկնից հատոյ մանանխոյ, զոր առեալ մարդոյ` սերմանեաց յագարակի իւրում:
|
13:31 Another parable put he forth unto them, saying, The kingdom of heaven is like to a grain of mustard seed, which a man took, and sowed in his field:
|
13:32 որ փոքր է քան զամենայն սերմանիս, եւ յորժամ աճիցէ, մեծ է քան զամենայն բանջարս, եւ լինի ծառ մինչեւ գալ թռչնոց երկնից եւ հանգչել յոստս նորա:
|
13:32 Which indeed is the least of all seeds: but when it is grown, it is the greatest among herbs, and becometh a tree, so that the birds of the air come and lodge in the branches thereof:
|
13:33 Այլ առակ խօսեցաւ ընդ նոսա եւ ասէ. Նման է արքայութիւն երկնից խմորոյ, զոր առեալ կնոջ` թագոյց ի գրիւս երիս ալեր մինչեւ ամենայն խմորեցաւ:
|
13:33 Another parable spake he unto them; The kingdom of heaven is like unto leaven, which a woman took, and hid in three measures of meal, till the whole was leavened:
|
13:34 Զայս ամենայն խօսեցաւ Յիսուս առակօք ընդ ժողովուրդսն, եւ առանց առակի ոչինչ խօսէր ընդ նոսա:
|
13:34 All these things spake Jesus unto the multitude in parables; and without a parable spake he not unto them:
|
13:35 զի լցցի ասացեալն ի մարգարէէն. Բացից առակօք զբերան իմ, բղխեցից զծածկեալսն ի սկզբանէ աշխարհի:
|
13:35 That it might be fulfilled which was spoken by the prophet, saying, I will open my mouth in parables; I will utter things which have been kept secret from the foundation of the world:
|
13:36 Յայնժամ թողեալ Յիսուսի զժողովուրդսն` եկն ի տուն. մատեան առ նա աշակերտքն նորա եւ ասեն. Մեկնեա մեզ զառակ որոմանցն ագարակի:
|
13:36 Then Jesus sent the multitude away, and went into the house: and his disciples came unto him, saying, Declare unto us the parable of the tares of the field:
|
13:37 Նա պատասխանի ետ եւ ասէ ցնոսա. Որ սերմանէ զսերմն բարի` է Որդի մարդոյ:
|
13:37 He answered and said unto them, He that soweth the good seed is the Son of man:
|
13:38 եւ ագարակն աշխարհս է. սերմն բարի նոքա են որ որդիքն արքայութեան են, իսկ որոմնն որդիք չարին են:
|
13:38 The field is the world; the good seed are the children of the kingdom; but the tares are the children of the wicked:
|
13:39 եւ թշնամին որ վարեաց զայն` Սատանայ է, եւ հունձքն կատարած աշխարհիս է, եւ հնձողքն հրեշտակք են:
|
13:39 The enemy that sowed them is the devil; the harvest is the end of the world; and the reapers are the angels:
|
13:40 Որպէս ժողովի որոմնն եւ ի հուր այրի, այնպէս եղիցի ի կատարածի աշխարհիս:
|
13:40 As therefore the tares are gathered and burned in the fire; so shall it be in the end of this world:
|
13:41 Առաքեսցէ Որդի մարդոյ զհրեշտակս իւր, եւ ժողովեսցեն յարքայութենէ նորա զամենայն գայթակղութիւնս, եւ զայնոսիկ ոյք գործեն զանօրէնութիւն:
|
13:41 The Son of man shall send forth his angels, and they shall gather out of his kingdom all things that offend, and them which do iniquity:
|
13:42 Եւ արկցեն զնոսա ի հնոց հրոյ. անդ եղիցի լալ եւ կրճել ատամանց:
|
13:42 And shall cast them into a furnace of fire: there shall be wailing and gnashing of teeth:
|
13:43 Յայնժամ արդարքն ծագեսցեն իբրեւ զարեգակն յարքայութեան [37]երկնից. որ ունիցի ականջս լսելոյ` լուիցէ:
|
13:43 Then shall the righteous shine forth as the sun in the kingdom of their Father. Who hath ears to hear, let him hear:
|
13:44 Դարձեալ նման է արքայութիւն երկնից գանձի ծածկելոյ յագարակի, զոր գտեալ մարդոյ` թագոյց. եւ ի խնդութենէ անտի երթայ վաճառէ զամենայն ինչ զոր ունի, եւ գնէ զագարակն զայն:
|
13:44 Again, the kingdom of heaven is like unto treasure hid in a field; the which when a man hath found, he hideth, and for joy thereof goeth and selleth all that he hath, and buyeth that field:
|
13:45 Դարձեալ նման է արքայութիւն երկնից առն վաճառականի որ խնդրիցէ մարգարիտս գեղեցիկս:
|
13:45 Again, the kingdom of heaven is like unto a merchant man, seeking goodly pearls:
|
13:46 եւ գտեալ մի պատուական մարգարիտ` երթեալ վաճառեաց զամենայն զոր ինչ ունէր, եւ գնեաց զայն [38]մարգարիտ:
|
13:46 Who, when he had found one pearl of great price, went and sold all that he had, and bought it:
|
13:47 Դարձեալ նման է արքայութիւն երկնից ուռկանի արկելոյ ի ծով եւ յամենայն ազգաց ժողովելոյ:
|
13:47 Again, the kingdom of heaven is like unto a net, that was cast into the sea, and gathered of every kind:
|
13:48 զոր իբրեւ լցաւ, հանեալ ի ցամաք եւ նստեալ` ժողովեցին զբարի բարին յամանս, եւ զխոտանն ի բաց ընկեցին:
|
13:48 Which, when it was full, they drew to shore, and sat down, and gathered the good into vessels, but cast the bad away:
|
13:49 Այնպէս եղիցի ի կատարածի աշխարհիս. ելցեն հրեշտակք եւ մեկնեսցեն զչարս ի միջոյ արդարոց:
|
13:49 So shall it be at the end of the world: the angels shall come forth, and sever the wicked from among the just:
|
13:50 եւ արկցեն զնոսա ի հնոց հրոյն. անդ եղիցի լալ եւ կրճել ատամանց:
|
13:50 And shall cast them into the furnace of fire: there shall be wailing and gnashing of teeth:
|
13:51 Ասէ ցնոսա Յիսուս. Իմացարո՞ւք զայս ամենայն: Ասեն ցնա. Այո, Տէր:
|
13:51 Jesus saith unto them, Have ye understood all these things? They say unto him, Yea, Lord:
|
13:52 Եւ նա ասէ ցնոսա. Վասն այսորիկ ամենայն դպիր աշակերտեալ արքայութեան երկնից նման է առն տանուտեառն, որ հանէ ի գանձէ իւրմէ զնոր եւ զհին:
|
13:52 Then said he unto them, Therefore every scribe [which is] instructed unto the kingdom of heaven is like unto a man [that is] an householder, which bringeth forth out of his treasure [things] new and old:
|
13:53 Եւ եղեւ իբրեւ կատարեաց Յիսուս զառակս զայսոսիկ, փոխեցաւ անտի:
|
13:53 And it came to pass, [that] when Jesus had finished these parables, he departed thence:
|
13:54 եւ եկեալ ի գաւառ իւր` ուսուցանէր զնոսա ի ժողովրդեանն նոցա, մինչեւ զարմանալ նոցա եւ ասել. Սմա ուստի՞ իցէ այս իմաստութիւն եւ զօրութիւնք:
|
13:54 And when he was come into his own country, he taught them in their synagogue, insomuch that they were astonished, and said, Whence hath this [man] this wisdom, and [these] mighty works:
|
13:55 Ո՞չ սա է հիւսանն որդի. ո՞չ մայր սորա կոչի Մարիամ, եւ եղբարք սորա` Յակովբոս եւ [39]Յովսէս եւ Սիմովն եւ Յուդա:
|
13:55 Is not this the carpenter' s son? is not his mother called Mary? and his brethren, James, and Joses, and Simon, and Judas:
|
13:56 եւ քորք սորա ո՞չ ամենեքեան առ մեզ են. արդ ուստի՞ է սմա այս ամենայն:
|
13:56 And his sisters, are they not all with us? Whence then hath this [man] all these things:
|
13:57 Եւ գայթակղէին ի նա. եւ Յիսուս ասէ ցնոսա. չիք մարգարէ անարգ եթէ ոչ յիւրում գաւառի եւ յիւրում տան:
|
13:57 And they were offended in him. But Jesus said unto them, A prophet is not without honour, save in his own country, and in his own house:
|
13:58 Եւ ոչ արար անդ զօրութիւնս բազումս վասն անհաւատութեան նոցա:
|
13:58 And he did not many mighty works there because of their unbelief:
|